Over onh

Zaandam

'Sail 1697’ – een zeilspektakel voor Peter de Grote Made in… de Zaanstreek Hoe maakte Verkade zijn beroemde koekjes en chocola? Vergeten helden: oude ambachten in beeld gebracht Bijzondere (bij)namen: Zaanstreek en Waterland De rijke bagger van de Wilhelminasluis Stemmig in het zwart: Rouwkleding in Noord-Holland Siervuurwerk was altijd een grote bron van vermaak Mode en het Zaans Kostuum Forten Stelling van Amsterdam zijn eldorado voor vogels en wijnverkopers Met Jan Feith door de Zaanstreek (1933) Gebouw 8 krijgt een nieuw leven ‘Het was tijd voor een redding’ Het dodelijke slachtoffer van de Februaristaking Kerken door Zuiderzeewater verwoest Claes Compaen uit Oostzaan De tijd door de eeuwen heen in Museum Zaanse Tijd Vijf bijzondere objecten uit het Zaans Museum Zaans Industrieel Erfgoed: Top vijf stukken uit het gemeentearchief Het Juffertje: De eerste houtzaagmolen van Cornelis Corneliszoon van Uitgeest Vijf malle molengeschiedenissen uit de Zaanstreek 11 dingen die je nog niet wist over Tsaar Peter de Grote Hembrugterrein niet langer verborgen De Zaan als levensader voor de industrie Zaans Museum wil verhalen aan de samenleving teruggeven 7 redenen om naar de Zaanse Schans te gaan De koekjes van Verkade zijn van oudsher een begrip Stoomrijstpellerij de Nijverheid Hoe de molens naar de Zaanstreek kwamen Uit de wind en in de rook Claude Monet en het mysterie van het blauwe huis Claude Monet en de Zaanstreek De Sultan Ahmed Moskee Verfmolen De Kat Stoommeelfabriek ‘Vrede’ De Zaanstreek in het weekend: het verenigingswezen van Verkade Bruynzeel in Zaandam Fuif’es met Duyvis Klaas ter Laan: De eerste ‘rode’ burgemeester van Nederland? Het bezoek van Peter de Grote vastgelegd door een Zaanse dominee Anna Paulowna in Zaandam: afstammelinge van Czaar Peter wordt koningin van Nederland Wilhelminasluis Zaandam: eerste moderne oeververbinding over de Zaan Koninklijke bruggen in de Zaanstreek: De Beatrixbrug Prins Bernhardbrug krijgt anti-monarchistische naamgeving Molen de Grootvorst Tsaar Peter de Grote bezoekt Zaandam De Zaanstreek, provisiekast van Nederland Verkade en Cees Dekker: dat klikte Czaar Peterhuisje in Zaandam Houten woonhuis met twee verdiepingen Houten arbeiderswoning Voormalige kosterswoning van Koogse vermaning Houten woonhuis uit Zaandijk buitenbeentje qua bouwstijl Houten huisje met alles erop en eraan Bakkerijmuseum ‘In de Gecroonde Duyvekater’ Middenstandswoning van Sint Catharijnepad had te lijden onder watersnood Houten koopmanshuis ‘Het Jagershuis’ uit Zaandam Burgemeesterswoning uit Westzaan, gebouwd in 1734 Koopmanswoning uit de 18e eeuw stond in Koog a/d Zaan Koopmanshuis uit de 17e-eeuw met fraai interieur Houten voorhuis met langgerekt luchthuis De Hoop op d’Swarte Walvis Voormalige apotheek Van Sante stond in Westzijde Het museumwinkeltje van grootgrutter Albert Heijn Zaanse theekoepel om aangenaam te verpozen De ‘Hanepadsluis’ in Zaandam Verdwijnt Sint Maarten uit het straatbeeld? Czaar Peterbeeld kostte burgemeester Elias de kop Legendarische brand van het Zaans Veem in 1954 Hembrug grootste draaibrug van Europa De Bruynzeel Valk : Keukenfabrikant maakt zeilboot voor wedstrijden Geschiedenis Zaanstreek plaatjesalbums en de legendarische meisjes van Verkade. Het Zaandamse bedrijf kent een rij">Verkade bestaat al vele jaren Lompen als importartikel Eerste Zaans jongensdorp werd in 1950 gebouwd Zaandams oorlogsmonument in Verzetsplantsoen op 4 mei 1948 onthuld In 1899 verscheen eerste auto in de Zaanstreek Klaas Landsman koesterde het Zaanse verleden Jan Kruijver portretteerde geen mensen maar molens Jan Kees Vergouw had weinig op met exposities Jan de Boer zocht rust die hij in zijn leven niet vond Het impressionistische palet van Freek Engel Molens inspiratiebron voor veelzijdige Frans Mars In memoriam: Albert Heijn De Zaanse mosterdindustrie Verkade in Zaandam ziet er van buiten nog uit als een oude fabriek, maar herbergt nu onder andere een café-restaurant en het hoofdkantoor van spelletjesmaker Zaanstreek: strijd met woorden De meisjes van Verkade Trotse doorzager Bliksembezoek Napoleon aan Zaandam in 1811 Russische vaas cadeau van tsaar Nicolaas I Angstaanjagend avontuur van een walvisvaarder en een ijsbeer De Bullekerk dankt zijn naam aan een woeste stier Verkadefabriek te Zaandam Zaanse schans De albums van Verkade Vele tinten Zaans groen Zaanstreek: molens, nijverheid en industrie

Klaas Landsman koesterde het Zaanse verleden

De Zaandijker Klaas Landsman (1914-1998) was een echte autodidact. Samen met zijn broer Floor exposeerde hij in de jaren tachtig diverse keren in het Molenmuseum in Koog aan de Zaan.

>

Jan Kruijver portretteerde geen mensen maar molens

Dat de in Koog aan de Zaan geboren Jan Kruijver (1869-1950) een grote voorliefde aan de dag legde voor het afbeelden van molens, is niet verwonderlijk. Kruijver kreeg het met de paplepel ingegoten als zoon van een molenaar.

>

Jan Kees Vergouw had weinig op met exposities

De Zaandammer Jan Kees Vergouw (1948) trad maar zelden met zijn werk naar buiten. Had-ie geen behoefte aan. Hij was liever in zijn atelier bezig met onderzoek naar diepte, scherpte en vlakverdeling.

>

Het impressionistische palet van Freek Engel

‘Groeten uit de Zaanstreek’ is de titel van deze serie die voert langs schilderijen van typisch Zaanse landschappen met weiden, molens, fabrieken, sloten en vaarten en Zaanse houtbouw. De schilderijen bevinden zich in het depot van het Zaans Museum te Zaandam. Frisse landschappen met koeien. Daar staat de schilder Freek Engel (1872-1958) om bekend. Maar de in Koog aan de Zaan geboren ‘koeienschilder’ week zo nu en dan af van zijn favoriete onderwerp. Dat illustreert het bij dit artikel afgebeelde schilderij.

>

In memoriam: Albert Heijn

Op donderdag 13 januari 2011 overleed Albert Heijn op 83-jarige leeftijd in zijn landhuis in het West-Engelse Pudleston. Hij was de kleinzoon van de oprichter van het familiebedrijf dat in 1887 in Oostzaan van start ging en uitgroeide tot de grootste supermarktketen van Nederland.

>

De Zaanse mosterdindustrie

In de loop van de 16e eeuw verschenen er op verschillende plaatsen langs de Zaan mosterdmolens waarin men met behulp van de windkracht op molenstenen het mosterdzaad fijnwreef. Enkele van die molens werken nog altijd.

>

De meisjes van Verkade

Zodra ik de trein uitstap dringt de zoete, zalige lucht in golven mijn neus binnen. De geur die ik herken uit duizenden. De geur van chocolade. Ik ben in Zaandam, de stad die nog altijd gehuld is in een wolk van cacaolucht, verspreid door de grote Verkadefabriek.

>

Trotse doorzager

Tim Doeves uit Zaandijk is molenaar op de Zaanse Schans. In het najaar van 2007 werd een droom werkelijkheid voor Tim. De man, die vanaf zijn jeugd gek was van molens, werd benoemd tot molenaar van houtzaagmolen Het Jonge Schaap.

>

Bliksembezoek Napoleon aan Zaandam in 1811

Op 10 oktober 1811 was Zaandam in rep en roer. Pas op het allerlaatste moment had men bericht ontvangen dat keizer Napoleon Zaandam zou bezoeken. Er was minder dan een dag om het bezoek voor te bereiden. Maar alle moeite was vergeefs, want Napoleon verdween even snel uit Zaandam als hij was gekomen. Alle Zaandamse notabelen waren diep teleurgesteld. Dat gold niet voor het meisje Aaltje. Zij ontving van de keizer een schitterend gouden, met parels versierd horloge. In de voormalige Zaanlandse Oudheidkamer aan de Lagedijk in Zaandijk, nu Honig Breethuis geheten, bevindt zich dat kleinood nog steeds, keurig opgeborgen in een vitrine.

>

Russische vaas cadeau van tsaar Nicolaas I

Een reusachtige vaas met een afbeelding van het Zaandamse Czaar Peterhuisje. Een Russisch pronkstuk dat als relatiegeschenk in 1843 in Amsterdam belandde en via een lange omweg in 2005 terechtkwam in de collectie van het Zaans Museum. Het kan raar lopen met cadeautjes.

>

De Bullekerk dankt zijn naam aan een woeste stier

De Westzijderkerk in Zaandam, in de volksmond beter bekend als de Bullekerk, dankt zijn naam aan een gruwelijk drama dat in 1647 plaats vond. Een schilderij in de kerk herinnert nog altijd aan die gebeurtenis waarbij een woedende stier een man op de horens neemt en waarbij een vrouw hoog in de lucht zweeft.

>

Verkadefabriek te Zaandam

Beschikbare ruimte, transportmogelijkheden over water en nabijheid van grondstoffen waren de drie belangrijkste factoren voor de ontwikkeling vanaf eind 16e eeuw van de Zaanstreek, als één van de oudste ‘industriegebieden’ van Europa, gebaseerd op windmolens.

>

Zaanse schans

In 1574 werd onder bevel van de gouverneur van het Noorderkwartier Diederik Sonoy (1529-1597) aan de Zaanoever de Zaanse Schans opgeworpen, iets ten zuiden van de huidige Zaanse Schans, als bolwerk tegen de Spaanse troepen. Het was een roerige periode sinds het uitbreken van de Tachtigjarige Oorlog in 1568. Ook nadat vele steden zich achter Willem van Oranje (1533-1584) schaarden, duurde het nog tot februari 1578 tot het nabijgelegen en Spaansgezinde Amsterdam zich overgaf en onder invloed van de hervormde Oranjegezinden kwam te staan.

>

De albums van Verkade

Voetbalplaatjes, dierenplaatjes, gogo’s, flippo’s en noem maar op. Allemaal verzamelacties die klanten moeten bewegen bij die ene supermarkt dat ene merk chips te kopen. Al vanaf begin twintigste eeuw hebben Zaanse ondernemingen verzamelalbums uitgebracht om klanten aan zich te binden. De onderwerpen varieerden van het Nederlands landschap en de vaderlandse geschiedenis, tot de watersnoodramp van 1916 en een verzameling cactussen en vetplantjes. Het was koek- en chocoladefabrikant Verkade, die ooit begon met deze bijzondere manier van reclamemaken.

>

Vele tinten Zaans groen

De Zaanse Schans wordt gekenmerkt door de typische groene houten huizen, molens en oude industriële panden. Dit historische openluchtmuseum biedt een bijzonder overzicht van de karakteristieke Zaanse architectuur in vele tinten Zaans groen. In de jaren 2011 en 2012 werd de Zaanse Schans dankzij een flinke Europese subsidie opgeknapt en uitgebreid. Aanvankelijk zou de Schans een woonbuurt worden, maar al snel ontwikkelde het zich tot een toeristische trekpleister.

>

Zaanstreek: molens, nijverheid en industrie

Ooit draaiden er meer dan duizend molens langs de Zaan, nu staan er pakhuizen en fabrieken. Met behulp van windkracht ontwikkelde de Zaanstreek zich in de 17e eeuw tot het eerste industriegebied ter wereld. Toen stoommachines in de 19e eeuw het werk overnamen, wist de Zaanstreek daar succesvol bij aan te haken. Een tweede Gouden Eeuw brak aan.

>
NL | EN