1 min

Gedempte tinten

Jan de Boer (1892-1988) kwam via Den Helder en Weesp in 1920 in Zaandam terecht. Eenmaal in de Zaanstreek gearriveerd ging hij in de leer bij Willem Jansen en Jac. J. Koeman. Voor De Boer was het al snel duidelijk dat hij in de kunst zijn brood niet kon verdienen en koos hij voor een meer solide bestaan als huisschilder. Opmerkelijk is dat het realistische werk van De Boer vanaf het begin wordt gekenmerkt door een sobere opzet en een somber palet. Gedempte grijze en bruine tinten hadden zijn voorkeur, evenals winterse en avondlijke landschappen waarin boerderijen en bomen een sfeer van verlatenheid en leegheid oproepen. Hoewel hij zijn leven lang vasthield aan deze stijl, veranderde zijn aanpak geleidelijk van de somberheid van de Bergense School in de meer ontspannen toets van het impressionisme. Aan vrolijke lichte kleuren had De Boer geen boodschap.

Schilderij ‘Horizon’ van Jan de Boer, 1960. Beeld: Zaans Museum.

Geen levende wezens

Het werk van De Boer vertoont verwantschap met Zaanse schilders als Kaal, Koning en Dik. Dat er op hun werk het etiket van ‘Zaanse school’ werd geplakt deed De Boer af als “een verschijnsel dat zeker niet bewust wordt nagestreefd”. Opvallend in zijn werk is de afwezigheid van levende wezens in zijn schilderijen. Mensen en dieren zijn er niet op te vinden. Het ging De Boer uitsluitend om de sfeer van het landschap. Hij zei daarover: “Ik probeer de rust te schilderen die ik in mijn leven niet kan vinden, de herfst vaak, de winters.” In de jaren vijftig werd De Boer lid van De Onafhankelijken in Amsterdam waar hij regelmatig meedeed aan groepstentoonstellingen in het Stedelijk Museum. In 1977 kreeg hij een solo-expositie in De Zienagoog en ontving de erepenning van de gemeente Zaanstad.

Publicatiedatum: 05/03/2011