Ooit waren de Nederlandse wegen op zondag compleet verlaten. Een zondagsrijverbod zorgde voor chaotische taferelen bij de overheidskantoren en muisstille straten door het hele land. Zie hoe een oliecrisis het straatbeeld volledig veranderde en alleen de jeugd de voordelen zag.
>De Nachtwacht van Rembrandt van Rijn heeft bijna 400 jaar de tand des tijds doorstaan, maar de reis van dit iconische schilderij is niet zonder drama geweest. Het heeft aanvallen met messen overleefd, schade door zuur, en zelfs fysiek te maken gehad met het op maat snijden voor een nieuwe locatie. In deze video duiken we in de turbulente geschiedenis van De Nachtwacht en laten we zien hoe de deskundige conservatoren van het Rijksmuseum onvermoeibaar hebben gewerkt om het te behouden. We vertellen alles over de schokkende mesaanval in 1975, die diepe snijwonden in het schilderij achterliet. Dit incident vertelt een verhaal van veerkracht en restauratie.
>Hoe krijg je een heel land zover om op hetzelfde moment minder stroom te gebruiken? Na de oorlog stond Nederland voor een enorme uitdaging. De industrie groeide en de vraag naar elektriciteit explodeerde. Deze film toont de creatieve, maar dwingende, oproep aan burgers om tijdens de piekuren de lichten te dimmen. Dit fragment komt uit de collectie van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, doorzoek hier de volledige collectie.
>Erfgoed journaal Haarlemmermeer brengt iedere twee maanden nieuws, tips en weetjes rond erfgoedlocaties in Haarlemmermeer avontuurlijk in beeld. In het vierde Erfgoed journaal van het vierde seizoen komen de volgende onderwerpen aan bod: De renovatie van de Cruquiusbrug zal in het voorjaar van 2026 gereed zijn. Anne Joustra duikt in de geschiedenis van de brug. Zit er nog wel toekomst in de Haarlemmermeerse akkerbouw? Boerin Lolita Kamper en akkerbouwer Lars Kraak denken van wel en vertellen hoe zij het aanpakken. Benjamin en Chiara waren 2,5 jaar verslaggever voor Erfgoed Journaal Haarlemmermeer. De Klaverman ontvangt hen in Spaarnwoude èn in Hoofddorp.
>De tentoonstelling: Eén club, Eén stad, Ajax Amsterdam was van 25 april t/m 28 september 2025 gratis te bezoeken in de hal van het Stadsarchief, Vijzelstraat 32 in Amsterdam. De tentoonstelling gemist? Niet getreurd, want je kunt online nog altijd een rondleiding volgen. Deze is gerealiseerd door organisator VindiQu samen met sporthistoricus Jurryt van de Vooren, die voor deze tentoonstelling de archieven indook op zoek naar bijzondere verhalen.
>Impressie van studentencomplex Uilenstede op de grens van Amsterdam en Amstelveen, waar studenten van de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam wonen in gesubsidieerde kamers. Met een fietsenstalling, flats, studentenkamers, de gemeenschappelijke keuken, een winkel, een wasserette en een café.
>Het grootste en meest iconische schilderij van Rembrandt van Rijn is allesbehalve een traditioneel portret… Dit meesterwerk is verre van een statische line-up en barst van leven, actie en sfeer. In plaats van zijn onderwerpen netjes op een rij te zetten, schildert Rembrandt een moment in beweging, compleet met marcherende wachters, een blaffende hond, een slaande trommel en zelfs een flits van geweervuur. Het is het eerste groepsportret waarbij mensen in actie zijn en niet alleen maar poseren.
>Op 4 oktober 1992 stort een Boeing 747 neer op de flats Groeneveen en Kruitberg in de Bijlmer. 43 mensen komen om. In deze video volgt Andere Tijden het verhaal van een gezin dat nooit meer hetzelfde werd: de vader overleefde de ramp, maar raakte zwaar gewond en getekend voor het leven.
>De Afsluitdijk veranderde alles voor de vissers rond de Zuiderzee. In archieven ontdekt Channah Kes hoe Berend Demmer, een buitenstaander in Volendam, zich onvermoeibaar inzette voor hun rechten en vergoeding. Hij vocht voor mensen die hun stem vaak niet konden laten horen.
>De elektronicabeurs Firato in 1971. In de Amsterdamse RAI kan het publiek kennismaken met de nieuwste snufjes op het gebied van radio, televisie en muziekinstrumenten. Uit Japan zijn opklapbare, bolvormige en pijpvormige televisies te zien. Het is in oktober 2025 precies 75 jaar geleden dat in Amsterdam de eerste ‘Firato’ werd georganiseerd. Jarenlang was dit dé plek waar baanbrekende media- en consumentenelektronica werden gepresenteerd: van de eerste televisie en transistorradio tot de videorecorder, de walkman, de cd-speler, de eerste spelcomputers en mobiele telefoons. Innovaties die daar voor het eerst aan het publiek werden getoond en die ons dagelijks leven én onze maatschappij diepgaand hebben veranderd.
>Wist je dat een taart in het Noord-Hollandse Hoorn ooit de geschiedenis van ons strafrecht veranderde? Het was natuurlijk niet zomaar een taart, maar eentje met flink wat toegevoegd gif. En het was ook geen ongelukje: deze taart werd expres verstuurd… uit een soort wraak. Alleen liep het compleet anders dan gepland. En precies dat ‘anders dan gepland’ leidde tot een beroemde uitspraak van de Hoge Raad. Een uitspraak die vandaag de dag nog steeds invloed heeft op hoe rechters naar opzet en schuld kijken. Dit is het verhaal van het Hoorns Taartarrest.
>Laat je in tien minuten meenemen in het hart van het verbluffende, fossielvrije energiesysteem van het eiland Pampus, waar zon, wind, biomassa en waterstof samenkomen onder leiding van een ‘computerdirigent’. Klimaatverandering raakt ons allemaal. In het Klimaatakkoord van Parijs is afgesproken dat de opwarming van de aarde tot 2050 niet verder mag stijgen dan twee graden, en liefst anderhalve graad. Dat vraagt om een enorme verandering in denken en doen. Deze film maakt in een visuele vertelling vol animaties, illustraties en filmische beelden zichtbaar dat de energietransitie geen ver-van-je-bedshow is, maar iets wat dichtbij – op een eiland midden in het IJmeer – al werkelijkheid is.
>De Zuiderzeesteunwet werd precies 100 jaar geleden ingevoerd om vissers en hun families te helpen, maar de steun viel vaak tegen. In archieven duikt Channah Kes in verhalen vol afwijzing, frustratie en doorzettingsvermogen. Zoals dat van Klaas Lammes, die ondanks al zijn moeite nooit hulp kreeg.
>De geschiedenis van de Chinese migratie naar Amsterdam wordt getypeerd door veerkracht, ondernemerschap en gemeenschapsvorming, maar kent ook een keerzijde van ongelijkheid. Van stakingsbrekers tot winkeliers, van schaduwfiguren tot zichtbare ondernemers. In de afgelopen 100 jaar hebben Chinese Amsterdammers zich kunnen wortelen in de stad en zijn ze een onmisbaar deel van de samenleving geworden.
>Na bijna honderd jaar is Nederland weer een museum rijker dat in het teken staat van toegepaste kunst, en wel in Haarlem. Museum Mutek werd gister geopend door historicus Maarten van Rossem in een voormalige wachtkamer op het station van Haarlem.
>Wat is een tram eigenlijk? Hij ziet er enigszins uit als een bus, maar hij rijdt over rails net als een trein. En op dit moment rijdt hij maar rond in vier Nederlandse steden. Best een gek apparaat dus eigenlijk. Vandaar dat we zijn uitgenodigd in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem om alles te leren over de geschiedenis van de tram. En dat gaat tot op de millimeter nauwkeurig.
>De maritiem archeologen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed hebben van 16 juni tot 11 juli inspecties uitgevoerd en onderhoud gepleegd op de afdekking van vier scheepswrakken op Burgzand Noord. In het onderwater-rijksmonument Burgzand Noord liggen verschillende met steigergaas afgedekte scheepswrakken. Eén ervan is het wereldberoemde Palmhoutwrak. In deze lezing legt Thijs uit hoe zo’n inspectie wordt uitgevoerd en waar de archeologen op letten. Ook zal hij vertellen hoever hij is met het uitwerken van het vorig jaar uitgevoerde onderzoek naar het Palmhoutwrak.
>Een van de oudste veilinghuizen van Nederland, het van oorsprong Amsterdamse De Eland & De Zon, heeft een flinke verhuizing achter de rug en heeft haar deuren opengeslagen op de historische buitenplaats Schaep en Burgh in ‘s-Graveland. De maandenlange verhuizing is gevolgd door NH-documentairemaker Daan Visser.
>Op een leegstaande plek in het monumentale perrongebouw van station Haarlem, tussen spoor drie en zes, is in een etalage een schaalmodel van het station gebouwd. Het model blijft daar een jaar staan en is voor iedereen te bekijken. Het stelt het station uit de jaren dertig voor, inclusief stoomtreinen die heen en weer rijden. Deze monumentale ruimte stond al langere tijd leeg en was afgeplakt met stickers. “Zonde!”, zegt stationsmanager Mattijs Peters. Hoewel hij op de hoogte was van de bouw, was hij bij de onthulling toch zeer verrast. “Dat ik er zelf in sta is wel heel gaaf.”
>Maand van de Geschiedenis Reporter Axel ging op bezoek bij ARTIS en het Groote Museum. Zij organiseren in oktober tijdens de Maand van de Geschiedenis diverse rondleidingen over erfgoed in de dierentuin. Bovendien opent op 17 oktober 2025 de tentoonstelling over het nijlpaard Tanja. Aan de hand van het verhaal van Tanja duik je in de geschiedenis van ARTIS en zie je in vogelvlucht hoe er door de eeuwen heen naar nijlpaarden werd gekeken.
>