Tot eind jaren 1970 was het stukje Nieuwezijds Voorburgwal tussen Spui en Paleis het epicentrum van journalistiek Nederland. Alle grote krantenredacties bevonden zich hier. In de hete zomer van 1966 was deze plek het toneel van straatgeweld zoals we dat nog niet eerder hadden gezien.
>Hoe zag het leven er 100 jaar geleden uit? Het Youtube kanaal van Rick88888888 toont oude filmbeelden in kleur, waardoor oude beelden opeens heel relateerbaar worden. Het is nu heftig winterweer in Nederland, maar het kan nog veel erger. Kijk maar eens naar deze beelden van sneeuw- en ijs-overlast bijna een eeuw geleden! Ook toen kwamen er ijsbrekers aan te pas op de meren en grote rivieren en kon men zich prima op het ijs vermaken met heel veel ijspret en zelfs ringsteken op het ijs met door paarden getrokken sleden nabij Leeuwarden! De beelden zijn gemaakt tijdens de extreme winters in met name 1928/1929 en ook in 1932. De winter van 1928-1929 was in Nederland en België de enige strenge winter tussen 1895 en 1940.
>Hij is in ieder joods huishouden te vinden: de loeach, de zakkalender die elk joods jaar verschijnt. In feite is de loeach, of op z’n goed Nederlands-Jiddisch loegje, veel meer dan alleen een kalender van het joodse jaar die alle feest- en gedenkdagen aanbiedt. Een loegje is de joodse variant van de Enkhuizer almanak en biedt alle informatie die een jood nodig heeft om van dag tot dag te leven, zijn gebeden te zeggen, te reizen, joodse instellingen te ondersteunen en zich soms te verpozen. Wat vertellen loegjes over de integratie van joden in de samenleving? En hoe geven loegjes inzicht in het alledaagse leven van Amsterdamse joden? Tijdens deze lunchlezing vertelt Prof. dr. B.T. Wallet, hoogleraar Joodse Studies: Vroegmoderne en moderne joodse geschiedenis, over de Nederlandse loechot met eigen kenmerken en de felle commerciële strijd tussen de uitgaven van onder meer de drukkers Proops, Van Embden, Belinfante en Joachimsthal en tussen zionisten en anti-zionisten, orthodoxen en liberalen. In alle gevallen geven de loegjes een inkijkje in de binnenwereld van het joodse leven.
>In het programma Ons Dorp is te zien hoe het er vroeger uitzag. Het alledaagse leven en bijzondere gebeurtenissen zijn door amateur-filmers vastgelegd. De historische beelden zijn in de afgelopen jaren verzameld door het Regionaal Archief Alkmaar en veelal afkomstig uit privébezit. Sommige beelden zijn uniek en nog nooit voor een groter publiek te zien geweest. Onder begeleiding van de Canadezen verlaten alle Duitse soldaten na de bevrijding in mei 1945 het land. Lopend in colonnes trekken ze langs de hele westkust richting Den Helder en Den Oever waar ze aan boord van schepen gaan. Onderweg kunnen de soldaten uitrusten en overnachten in kampen langs de route. Een van die plekken waar ze hun tent opslaan is het Dorpsplein in Callantsoog. Jacob Vos bewaarde in de oorlog zijn laatste filmrolletje om de aftocht van de Duitsers door zijn dorp vast te leggen.
>Hoe zag het leven er 100 jaar geleden uit? Het Youtube kanaal van Rick88888888 toont oude filmbeelden in kleur, waardoor oude beelden opeens heel relateerbaar worden. Deze film heeft een heerlijk rustgevende sfeer terwijl we bijna een eeuw geleden in 1931 op een oude trekschuit van de stad Edam naar Volendam in Nederland reizen. Het was de laatste reis van dit vervoermiddel en waarschijnlijk daarom gefilmd.
>Achter de oorlogsmonumenten gaan veel verhalen schuil. Verhalen van ooggetuigen uit onze gemeente. Of van de nabestaanden van onze oorlogshelden. Verhalen die we niet mogen vergeten. In 2012 heeft Peter Sasburg verhalen van ooggetuigen over de oorlog gefilmd. Op die manier kunnen de verhalen doorverteld worden aan de jeugd en blijft deze geschiedenis bewaard. In […]
>Aan het einde van de zestiende eeuw vestigden de eerste Portugese joden zich in de Hollandse steden, in het bijzonder in Amsterdam. Al snel ontstond er een discussie over hun rechten en plichten: mochten joden onverstoord in een stad naar voorkeur wonen? Hadden zij op elke plek de vrijheid om hun religie uit te oefenen? Welke relaties met de christelijke bevolking waren wel en niet toegestaan? De Staten van Holland en de stadsbesturen bleken verschillend over deze vragen te denken, maar hoe dachten de joden zelf over de voorstellen van hun eigen rechten en plichten? Tijdens deze lunchlezing belicht Marc de Wilde, hoogleraar Algemene Rechtsleer aan de Universiteit van Amsterdam, een bijzonder handschrift uit de Bibliotheca Rosenthaliana. Dit handschrift laat zien hoe joden zich al vroeg mengden in de discussie over hun rechten en plichten en daarbij kozen voor een opmerkelijke strategie om, in een context van ongelijkheid, bescherming onder het recht te verkrijgen.
>De winter van 1963 bezorgt veel overlast voor weg- en scheepsverkeer. Wegen zijn onbegaanbaar en worden afgesloten. Door dichtgevroren water zijn sommige eilanden niet meer per boot te bereiken. Wie wel plezier beleven zijn wielrenners, schaatsers en skiërs.
>De Stichting Rundveemuseum Aat Grootes heeft in het Westfriese dorp Aartswoud een rundveemuseum opgezet. Een ‘levend’ museum waarin tal van bedreigde oude Nederlandse rundveerassen door raszuivere fok voor ondergang worden behoed. Een museum vol leven, waar altijd iets te zien of te beleven valt. Ook is er een ontdekkingspad en een educatief centrum, dat bezoekers informeert over de historie van die oude rassen en over de melkveehouderij en het plattelandsleven in de loop der tijden.
>In deze lunchlezing vertelt projectconservator Kostuums Theatercollectie Leonie Sterenborg over de geschiedenis van crossdressing op het podium. Hoe fluïde is gender in het theater? Zie je als toeschouwer altijd meteen naar welk gender je kijkt? In 2012 nam de universiteitsbibliotheek de collectie van het Theater Instituut Nederland in ontvangst en kwamen materialen uit alle theater- en dansgenres vanaf de zeventiende eeuw bij het Allard Pierson in beheer: van maskers en kostuums tot poppen, affiches, maquettes en miniatuurtheaters. Aan de hand van een reeks bijzondere objecten uit de theatercollectie deelt Leonie hoe en waarom crossdressing wordt ingezet en op welke manier crossdressing personages een extra betekenislaag geeft.
>In 2012 heeft Peter Sasburg de films ‘Onderduik in West-Friesland’ gemaakt. Een van deze films toont het verhaal van Dieneke van Tongeren uit Enkhuizen. Zij vertelt het verhaal van haar vader Cees Schuyt. Hij was verzetsman en zat ondergedoken in Blokker. Zijn naam staat samen met die van nog zeven verzetsstrijders op het oorlogsmonument ‘Schaduwcorrectie’. Ook toont de film de Joodse begraafplaats en vertellen leerlingen van de RSG Enkhuizen hoe zij over vrijheid denken.
>Tot het begin van de zeventiende eeuw kende men koffie en thee nog niet. Het was toen de normaalste zaak om de dag te beginnen met een stevig ontbijt en een goed glas bier. Men dronk vooral alcohol, totdat de Europeanen van verre oorden chocolade, koffie en thee meebrachten. Door de schaarste en het intensieve proces werden deze genotsmiddelen al snel gezien als een luxe statussymbool onder de rijke elite. Geestelijken bestudeerden de dranken uitvoerig. Artsen schreven zelfs boeken vol over de medische kwaliteiten ervan. Chocolade, koffie en thee waren op zijn zachtst gezegd een bijzonder fenomeen. In deze online lunchlezing neemt conservator Gastronomische Collecties Charlotte Kleyn je in geuren en kleuren mee in het zeventiende-eeuwse sentiment van koffie, thee en chocolade.
>Het Noord-Hollands Archief heeft veel collecties en hierdoor ook veel verhalen in huis. Eén van die collecties is de Provinciale Atlas Noord-Holland, die het archief beheert voor de provincie Noord-Holland. Regelmatig licht het archief een object uit deze prachtige collectie uit om het verhaal erachter te vertellen. In deze aflevering van Verhalen uit de Provinciale Atlas vertelt conservator Alexander de Bruin over een nieuwe aanwinst voor de collectie: een gezicht op Ransdorp! De schilder van de prachtige aquarel heeft deze gemaakt vanuit een wei waar je mooi zicht hebt op het dorp, en op de koeien die in de buurt grazen.
>Wat hebben de Sony Watchman, Commodore 64, originele bladmuziek van Pipo de Clown, een katern van De Teringslet, een geboortekaartje, dé brief uit De Zevensprong en oorspronkelijke covers van de Donald Duck allemaal met elkaar gemeen? Inderdaad: het zijn de favoriete aanwinsten van de medewerkers van Beeld & Geluid! In deze video vertellen zij waarom deze objecten hun favoriet zijn.
>De Utrechtse Poort in Naarden, heeft haar ‘trofee van wapens’ terug. Met het gereconstrueerde ornament heeft de poort weer de centrale bekroning zoals ooit bedoeld door architect Jacobus van Lokhorst in 1877. De Utrechtse beeldhouwer Willem Noyons maakte de bronzen reconstructie. Bekijk de video voor meer informatie over het initiatief en de reconstructie.
>Hoe zag het leven er 100 jaar geleden uit? Het Youtube kanaal van Rick88888888 toont oude filmbeelden in kleur, waardoor oude beelden opeens heel relateerbaar worden. Deze filmfragmenten van Edam dateren uit de jaren 1920.
>Laurien de Gelder, conservator archeologische collecties van de Griekse Wereld en het Oude Nabije Oosten, deelt in deze lunchlezing het verhaal achter verleidingsscènes op enkele stukken Grieks aardewerk uit de collecties van het Allard Pierson. In het Allard Pierson is een rijke collectie van zwart- en roodfigurig figuratief gedecoreerd aardewerk uit de Griekse oudheid te zien. Naast voorstellingen van mythologische verhalen of helden, zijn er ook meer scènes die raken aan het leven van alledag. In het museum worden de objecten toegelicht en is op de tekstborden te lezen om welke figuren het gaat, wanneer en waar het object is gemaakt en soms de naam van de schildershand. Maar, er is nog zoveel meer te vertellen over de mogelijke betekenissen in het heden en verleden.
>In 2022 is het 350 jaar geleden dat de Oude Hollandse Waterlinie in stelling is gebracht tegen een Frans invasieleger. Het afgelopen jaar heeft een consortium van waterschappen en ingenieursbureaus onder leiding van Deltares en in nauwe samenwerking met de Stichting Oude Hollandse Waterlinie een deel van deze waterlinie gereconstrueerd. Om de werking van de inundatie goed uit te leggen is een video gemaakt die het verhaal van de Oude Hollandse Waterlinie op een toegankelijke manier uitlegt.
>Er zijn te weinig woningen in Amsterdam. De vraag is groter dan het aanbod. Sinds het ontstaan van de stad waren er altijd woonproblemen. De oude houten stad brandde in de 15e eeuw voor driekwart af. Later woonden mensen in onleefbare kelderwoningen. We nemen je mee langs een aantal belangrijke ontwikkelingen in de woongeschiedenis van Amsterdam.
>Er komt steeds meer erkenning voor Elizabeth Gould, de vrouw van John Gould, de bekende Britse taxidermist, ornitholoog en maker van grootse vogelboeken. Ze was één van de eerste 19e-eeuwse illustratoren die in haar tekeningen constrasrijke kleurencombinaties verwerkte en met verfijnde technieken een levensecht portret van een pas ontdekte vogel wist te schilderen. Samen vervaardigde en publiceerde het paar een reeks ornithologische teksten, illustraties en lithografieën over duizenden vogelsoorten. Hoewel Elizabeth’s illustraties de basis vormde voor de publicaties, ontving voornamelijk John alle lof voor het werk dat zij samen verrichtten. In 1838 reisde zij samen met haar man naar Australië om daar (nieuwe) vogelsoorten te zoeken en af te beelden. Kort na terugkomst overlijdt Elizabeth, op 37-jarige leeftijd, na de geboorte van haar achtste kind. Elizabeth wordt vaak neergezet als ‘de toegewijde vrouw van‘, maar is dat terecht? Wat weten we over hoe zij zelf en de mensen om haar heen haar werk ervaarde? In de lunchlezing vertelt conservator Myriam van der Hoek het veelomvattende verhaal van kunstenares Elizabeth Gould.
>