Paviljoen Welgelegen is tegenwoordig de zetel van het provinciaal bestuur van Noord-Holland. Maar het imposante paviljoen is ooit gebouwd als buitenverblijf van de puissant rijke bankier Henry Hope (1735-1811). Hope hechtte veel waarde aan zijn schilderijencollectie, maar ook aan de andere schone kunsten. In de muzieksalon konden zijn gasten genieten van privéconcerten op hoog niveau.
>De Groene man is een ornament in de vorm van een gezicht dat -deels- gemaakt is van bladeren, of een gezicht waar bladeren uit de mond (of soms oren, neus en ogen) stromen. Dit zeer intrigerende ornament is te vinden in middeleeuwse kerken, maar ook op gevels van oude huizen. Haarlem heeft maar liefst 69 Groene mannen in zijn binnenstad. Dit maakt Haarlem de stad met de – op Amsterdam na – meeste Groene mannen van Nederland! De Groene man wordt tegenwoordig onder andere gezien als het symbool voor de verbinding van de mens met de natuur. Maar werd hij altijd zo gezien? Lees verder over de speurtocht naar de betekenis van de Groene man.
>Het in Beverwijk gevestigde Historisch Genootschap Midden-Kennemerland (HGMK) is misschien niet de grootste historische vereniging in de regio IJmond, maar waarschijnlijk wél de oudste, want het HGMK bestaat al sinds 1930. Het genootschap houdt zich bezig met de geschiedenis van Beverwijk, Heemskerk en Velsen, telt inmiddels 840 leden en zit in hetzelfde gebouw als Museum Kennemerland. Dat was ooit het gemeentehuis van Wijk aan Zee en Duin, een gemeente die nu bij Beverwijk hoort.
>Vis is glibberig, glad en nat, en zo op het eerste gezicht niet geschikt voor toepassing in mode en design. Toch wordt vissenhuid al eeuwen lang en over de hele wereld gebruikt voor kleding, schoenen en accessoires.
>Geschiedkundige Julien Wolbers (1819-1889) woonde aan de Kerklaan in Heemstede. Hij ontplooide zich als een lokaal en kerkelijk bestuurder. Maar bovenal was hij een voorvechter voor de afschaffing van de slavernij. Zo schreef hij meerdere artikelen waarin hij aantoonde dat slavernij in strijd is met de rechten van de mens. Voor zijn boek ‘Geschiedenis van Suriname’ ontving hij de koninklijke onderscheiding in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
>Het voorhuis van de buitenplaats Starrenburg werd begin vorig jaar afgebroken. Dit vormde voor Florrie van der Kamp, die daar regelmatig langsroeit, de aanleiding om op zoek te gaan naar de geschiedenis en de voormalige bewoners van de oude boerderij aan de Amstel. Inmiddels is er ‘met oog voor de historie’ een nieuwe versie van het huis herbouwd.
>Tegenwoordig hebben we CNN dat live verslag doet als er ergens een oorlog uitbreekt. Tv hebben ze in de zeventiende eeuw nog niet, maar ze hebben wel Willem van de Velde de Oude die met de oorlogsvloot meevaart en schetsen maakt als de kanonnen bulderen.
>Noord-Holland kent veel plaatsen met bijzondere namen. Van sommige is de oorsprong snel vast te stellen, bij andere is het nodig om wat dieper te graven in het verleden. In deze serie verhalen onderzoeken we elke maand een andere regio van onze provincie, om achter de herkomst van de lokale plaatsnamen én bijnamen van de inwoners te komen. Deze maand: Gooi en Vechtstreek.
>Wie meer wil weten over de vroegste geschiedenis van Noord-Holland, en dan vooral over de tijd dat mensen het schrift nog niet machtig waren, kan sinds kort bij de ‘Canon van de Noord-Hollandse archeologie’ terecht.
>Leven met het water is één van de thema’s van het themajaar Ode aan het Landschap (2021). Als fotografiestudent was Koen van der Lee in de gelegenheid om hierop in te haken met een fotoserie over de dreiging van het water. Speciaal voor Oneindig Noord-Holland toont hij hier de fotoserie ‘Dreigend Water / De Golf van Damocles’, gemaakt op Marken in februari 2021.
>Bij het Rosenstock-Huessy Huis in de Hagestraat in Haarlem ligt het startpunt van een van de drie Nederlandse routes naar het Noord-Spaanse bedevaartsoord Santiago di Compostella.
>Het dialect van Texel, het Tessels, is sinds kort tot in detail vastgelegd in een dik boek: ‘Tessels. Taal over zee’. De schrijver is verrassend genoeg een Overkònter, dus iemand van overzee, geen geboren Texelaar. Toch is Texel voor Marcel Plaatsman (34) nooit ver weg. Hij woont in Alkmaar, maar is vaak op Texel, het eiland waar zijn familie vandaan komt. Hun taal beschreef hij in zijn boek, waar hij vijf jaar aan werkte. Voor Oneindig Noord-Holland schreef Plaatsman een inleiding op het Tessels.
>Als je mooi wilt zingen ben je bij het Koninklijk Haarlems Mannenkoor ‘Zang en Vriendschap’, het oudste nog bestaande mannenkoor van Nederland, aan het juiste adres. Maar vriendschap is minstens zo belangrijk.
>Noord-Holland kent veel plaatsen met bijzondere namen. Van sommige is de oorsprong snel vast te stellen, bij andere is het nodig om wat dieper te graven in het verleden. In deze serie verhalen onderzoeken we elke maand een andere regio van onze provincie, om achter de herkomst van de lokale plaatsnamen én bijnamen van de inwoners te komen. Deze maand: Alkmaar en omstreken.
>Aan het strand in Egmond aan Zee is het in de zomer heerlijk vertoeven. Wandelend op de boulevard langs de viskramen zie je hoe het dorp al eeuwenlang verbonden is aan de visserij. Dagjesmensen klimmen bij de vuurtoren de trap omhoog om van het mooie uitzicht te genieten. Hier op de Vureboetsduin staat een bijzonder bronzen beeld van een vissersvrouw: Het Vraauwtje van Derper. Ze kijkt uit over de zee, die gaf en nam. In de Eerste Wereldoorlog verloren 95 vissers uit Egmond aan Zee door zeemijnen het leven. Het Derper Vraauwtje is een eerbetoon aan de vele weduwen die achterbleven.
>Cor van Stam (1920-1995) gaf tijdens de oorlog samen met zijn vrouw Trijntje van Stam-Jansen onderdak aan joodse onderduikers. Onder de schuilnaam Cor van de Meer coördineerde hij het verzet in Haarlemmermeer en omstreken. Na de oorlog werd hij er zelfs burgemeester.
>In 1892 stuurde mejuffrouw M.A. Ferwerda uit Amsterdam vier anekdotes op naar Gerrit Jacob Boekenoogen, een Nederlands taalkundige uit Wormerveer, die destijds bezig was met het verzamelen en optekenen van Nederlandse volksverhalen. Één van haar verhalen vertelde over de geschiedenis van het Huis met de Hoofden aan de Keizersgracht 123. Lees en huiver mee met deze bloederige historie.
>Bij Fort Aalsmeer, onderdeel van de Stelling van Amsterdam, lag een complex netwerk van sluizen en kanalen. In oorlogstijd werden de kanalen gebruikt voor de toevoer van munitie naar het fort en in vredestijd maakten vooral plaatselijke boeren gebruik van het water voor het vervoer van suikerbieten. Bij oorlogsdreiging kon zelfs het zuidelijk gedeelte van de Haarlemmermeer ermee onder water worden gezet.
>De eerste inwoners van de Anna Paulownapolder waren boeren uit Gelderland. Ze kwamen af op de belofte van een eigen stukje vruchtbaar land om gewassen te verbouwen. Huis en haard lieten de landverhuizers achter voor een petieterig arbeiderswoninkje op zilte zandgrond, waar niets wilde groeien. Het was pionieren met een hoofdletter P.
>Geluiden maken de stad. Wat zou Amsterdam zijn zonder rinkelende trambellen, de weemoedige klanken van een draaiorgel of het geroezemoes op de markt? Maar geluiden kunnen naast nostalgie ook irritatie oproepen. Denk aan de vaak beklaagde rolkoffers, overvliegende vliegtuigen of luide ringtones van mobiele telefoons. Welke geluiden hoorde men vroeger in de stad en wat was er toen anders dan nu?
>Vandaag de dag vieren we tijdens Pride Amsterdam de vrijheid dat je kan en mag zijn zoals je bent. Vierhonderd jaar geleden was dat anders: liefde en seks tussen mensen van hetzelfde geslacht was streng verboden, ook op VOC-schepen.
>