In menig Hollands interieur was in de zeventiende en achttiende eeuw een keur aan beschilderd meubilair in gebruik. Van kasten met gedetailleerde Bijbelse voorstellingen tot theeblaadjes met fleurige bloemmotieven, vervaardigd door Amsterdamse witwerkers. De meubels werden gemaakt van betaalbaar naaldhout en waren daarom zeer populair bij een groot deel van de bevolking.
>Marianne Havermans, deskundige in historisch textiel, vond tijdens haar werk in het Westfries Museum in 1986 meerdere uitzetten in miniatuur. Zo’n kleine uitzet werd niet voor een popje gemaakt, maar was bedoeld als oefening voor een echte uitzet. De afgelopen jaren heeft Marianne de herkomst van en verhaal achter de miniatuurtjes in kaart weten te brengen, wat resulteerde in een fraai boek onder de titel ‘In ’t kleijn. Een uitzet in miniatuur 1830-1850’.
>In afwachting van de heropening heeft het Amsterdamse Verzetsmuseum haar nieuwe tentoonstelling over de Februaristaking alvast via de website toegankelijk gemaakt.
>Welke plaats vind jij het meest kenmerkend voor Noord-Holland? Een imponerend plein of een verweerde kasteelruïne? Niets daarvan, Rina Rijnbeek neemt ons mee naar Zuidermeer. Zuidermeer? Een stil boerendorpje, weggedoken in het weidse West-Friesland. Bereikbaar via de smalle Bobeldijk of een ander polderweggetje. Wat brengt ons hier?
>Groothoffs ijskar was aan het begin van de vorige eeuw een begrip in de omgeving van Schoorl, Camperduin en Callantsoog. In de zomermaanden deden Willem Groothoff en zijn jongere broer Harrie goede zaken op straat en op het strand.
>Iedereen kent de tekeningen van Anton Pieck. De sprookjesachtige creaties van deze veelzijdige tekenleraar uit Overveen stonden model voor het sprookjesbos in de Efteling. Pieck beschouwde zijn werk voor het Brabantse attractiepark als ‘het dierbaarste avontuur in zijn leven’.
>Dit jaar vieren we de schoonheid van het Noord-Hollandse landschap. Een landschap dat maar kaal zou zijn zonder haar molens. Ambassadeur Suzanne Brakenhoff deelt haar liefde voor molens en het molenaarschap. Wat begon als een maatschappelijke stage, werd de reden waarom ze Weesp nooit zou willen verlaten.
>Welke plaats vind jij het meest kenmerkend voor Noord-Holland? ‘Mijn Plek is de Roode Steen.’ Tineke Blok neemt ons mee naar het plein in het hart van Hoorn. ‘Hier,’ zegt ze, ‘voel je te midden van gebouwen uit de VOC-tijd, je een nietige schakel in een reeks van eeuwen.’ Dit plein met een enigszins lugubere naam staat voor haar centraal in de geschiedenis van dit deel van Noord-Holland.
>Op zijn Instagram account ‘Liefde van toen’ verzamelt journalist Mark Traa liefdesoproepen uit vervlogen tijden. In krantenadvertenties plaatsten onze voorouders anonieme berichten bestemd voor hun minnaar, geliefde of weggelopen partner. In zijn boek ’Steeds blijf ik u beminnen’ bespreekt hij het fenomeen van de ‘contactadvertentie’ en vertelt over het liefdesleven van vroeger.
>De Amsterdamse dierentuin Artis raakt zijn drie leeuwen kwijt. Voor het eerst in 182 jaar moet de dierentuin het zonder de ‘koning van de jungle’ stellen.
>Marken is als een bewoond openluchtmuseum. Op een zonnige dag wandel je er heerlijk langs de houten paalwoningen aan de haven naar de nauwe steegjes rondom de kerk. Elke buurtschap heeft er zijn eigen karakter en daarin proef je de unieke historie van het eiland.
>Het is ‘een enorme suikertaart van ijzer en glas’, maar ook een ‘ondeugdelijk tochtgat.’ En toch is het in 1864 geopende Paleis voor Volksvlijt 65 jaar lang een zeer geliefde plek van vermaak aan het Amsterdamse Frederiksplein. Tot een alles verzengende brand daar een eind aan maakt.
>Welke plaats vind jij het meest kenmerkend voor Noord-Holland? Dikkie de Vries uit de gemeente Aalsmeer hoeft er niet lang over na te denken: ‘Wat ik kenmerkend vind voor Amstelland? De Amstel natuurlijk.’ Wandel in gedachten mee langs de oevers van de Amstel, door de dorpen Nes en Ouderkerk.
>Tegenwoordig kunnen we ons weinig voorstellen dat droeviger is dan ouders die hun kinderen overleven. Maar nog geen honderd jaar geleden hoorde kindersterfte onlosmakelijk bij het leven. Infectieziekten als polio, difterie en mazelen sloegen blijvende gaten in jonge gezinnen. Dankzij het in 1957 gestarte Rijksvaccinatieprogramma zijn dit soort epidemieën zeldzaam geworden.
>Een merklap is een linnen oefenlap waarop het alfabet, cijfers en motieven zijn geborduurd. De merklap van Johanna Sikking (1799) behoort tot de oudste, bewaard gebleven gedateerde merklappen van het Burgerweeshuis in Amsterdam.
>In het najaar van 1936 toonde de Bussumse bioscoop Flora Bio de sensatiefilm ‘De weerwolf van Londen’. Een filmbespreking in de Nieuwe Bussumsche Courant stelde de lezer gerust: ‘de “weerwolfziekte” (…) is een filmziekte, ze bestaat gelukkig niet’. Voor ons tegenwoordig een overbodige opmerking, maar in die tijd dachten inwoners van het bijgelovige Gooi daar soms nog heel anders over.
>In meer dan een eeuw tijd hebben de Amsterdamse bioscopen, die net als de horeca tijdelijk de deuren moesten sluiten, zich ontwikkeld tot een volwaardige vorm van vermaak, waar ook ‘intellectuelen’ zich niet voor hoeven te schamen.
>Een unieke archeologische vondst van zeventiende-eeuwse zijden kledingstukken en fragmenten uit een scheepswrak bij Texel was in 2014 wereldnieuws. Waarschijnlijk was de kist vol textiel eigendom van een zeer welgestelde dame, vermoedelijk uit de kringen van het Engelse hof. In de jaren erna werd er onderzoek gedaan door textielrestauratoren Sjoukje Telleman en Marijke de Bruijne.
>In Edam staat een van de oudste houten huizen van ons land. Het gotische pand aan de Achterhaven stamt uit de tijd dat Edam nog een kleine stad was, die leefde van scheepsbouw en de handel in kaas. De fraaie gevel wijst op het voorname karakter van de bewoners.
>Levertraan ‘zonder dien afschuwelijke traansmaak’, opa die met zijn radiotoestel Amerika en Indië kan ontvangen en wastobbes met wringer die het ideaal van elke vrouw zijn, krantenadvertenties uit het begin van de twintigste eeuw geven een aardig tijdsbeeld.
>Om te voorkomen dat emigranten Zuid-Amerika vanwege slechte hygiëne niet in mochten, controleerde de Koninklijke Hollandsche Lloyd al haar passagiers op luizen, vlooien en besmettelijke ziektes. Dat gebeurde in het Quarantainegebouw. Samen met het Lloyd Hotel was dit het visitekaartje van de rederij.
>