Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Religie

Soms zijn ze klein, soms juist heel groot. Soms staan ze aan een plein in een drukke stad, soms in het midden van een klein dorpshart. En in uitzonderlijke gevallen beperkt het zich tot een zoldertje. Geen gebouw zo divers als de kerk.

Verhalen

De Ruïnekerk in Bergen

Het is louter geluk dat de Ruïnekerk heden ten dage nog te bewonderen is. Sinds de bouw van de huidige kerk in 1450 heeft het gebouw, dat in de middeleeuwen een bedevaartsplaats was, heel wat te verduren gehad. Zo werd de kerk in 1574 in brand gestoken door de Geuzen om te voorkomen dat de Spanjaarden zich er legerden om het Beleg van Alkmaar te hervatten. De stenen van de omgevallen toren werden in 1594 gebruikt om het koor – het deel waar zich het hoofdaltaar bevindt – dicht te metselen. Er kon weer gekerkt worden in dit kleine stukje van het oorspronkelijke gebouw.

> Book 3 min

Zwarte Kerkje te Zuidschermer

Het ‘zwart’ in de naam van het stolpkerkje van Zuidschermer wordt regelmatig onjuist uitgelegd. Soms denken passanten dat het Zwarte Kerkje aan haar naam komt vanwege heksenverering of zwarte magie. Of dat het een kerk is met een zware geloofsovertuiging. ‘Het zal wel van de zwarte kousenkerk zijn.’ Maar de naam heeft een heel andere oorsprong en die begint bij de droogmakerij van de Schermer.

> Book 2 min

De Petruskerk, eiland in de tijd

De eeuwenoude dorpskerk van Sloterdijk, die gewijd was aan Sint Pieter, is gelegen aan de oude Zuider-IJ en Zeedijk en is gebouwd rond 1450. De vroegste vermelding van de kerk dateert uit 1479, toen een nieuw doopvont in gebruik wordt genomen. Het landschap rondom dit prachtige kerkje veranderde door de tijd heen drastisch, maar tot op de dag van vandaag is dit juweeltje nog steeds in gebruik. De Petruskerk is met recht een ‘eiland in de tijd’.

> Book 3 min

De kracht van Onze Lieve Vrouw ter Nood

Al meer dan zeshonderd jaar heeft het heiligdom ’Onze Lieve Vrouw ter Nood’ bij Heiloo een grote aantrekkingskracht op mensen. Jaarlijks komen nog steeds rond de 10.000 mannen, vrouwen, kinderen, katholieken en niet-katholieken, naar deze bijzondere plaats. Het heiligdom is aan Maria toegewijd en velen ervaren haar heilzame aanwezigheid op dit verborgen plekje in Noord-Holland.

> Book 2 min

Het reliek van het Heilige Bloedwonder van Alkmaar

Op 1 mei 1429 mocht een zekere Folkert voor de eerste keer na zijn inwijding als priester de Heilige Mis opdragen. Alle voorbereidingen waren getroffen. Hij had een mooi kazuifel aan en kreeg assistentie van andere priesters. Toch was hij verschrikkelijk zenuwachtig. En dat had een reden.

> Book 3 min

De kerk van Jacob van Wassenaer Obdam in Hensbroek

‘Eindelijk!’, denkt Jacob van Wassenaer Obdam, sinds 1653 opperbevelhebber van de Nederlandse oorlogsvloot, op 2 juli 1657. Op deze mooie zomerdag wordt er een begin gemaakt met de bouw van een mooi definitief gebedshuis voor Hensbroek. Het dorp heeft al bijna tachtig jaar geen fatsoenlijke kerk meer gekend. Zijn zoon van bijna twaalf jaar mag de eerste steen leggen.

> Book 2 min

De Doopsgezinde Vermaning van Middelie

Eeuwenlang was het doopsgezinden niet toegestaan om hun kerkgebouw aan de openbare weg te bouwen, ondanks dat maar liefst de helft van de inwoners van Middelie uit doopsgezinden bestond. Daarom bouwden zij hun kerken achter op het erf. Tegenwoordig is de vermaning in Middelie goed zichtbaar, maar prachtig verstild gelegen aan het water.

> Book 3 min

De kerk van Etersheim

Etersheim, dat in de zestiende en zeventiende eeuw een grote bloei kende en bijvoorbeeld belangrijker was dan Oosthuizen, bestond waarschijnlijk al vanaf 800. Maar het middeleeuwse Etersheim is door diverse overstromingen in de golven van de Zuiderzee verdwenen, met kerk en al. De inwoners hadden het dorp toen al verlaten en waren binnendijks gaan wonen waar ze eveneens een nieuwe kerk bouwden, zo rond 1730. De stenen van dit oude kerkje gebruikte men aan het eind van de negentiende eeuw voor de fundamenten van de huidige kerk. Deze werd in 1901 voltooid en ingewijd als hervormde kerk.

> Book 2 min

De kerk van Warder

De kerk die u voor u ziet, is geen gewone kerk. In plaats van een schare kerkgangers zult u een groep sportende schoolkinderen in de kerk aantreffen. Het had weinig gescheeld of de kerk was ten prooi gevallen aan de slopershamer. Het is zuiver te danken aan de inzet van de Wardenaren dat de kerk nog overeind staat.

> Book 2 min

De kerk van Schardam

In 1968 werd de laatste dienst in de kerk van Schardam gehouden. Door het sterk afgenomen aantal kerkgangers moest de kerk sluiten. Na een aantal jaren leegstand werd het kerkje in 1973 gekocht door het kunstenaarsechtpaar Wilma en Hans Mantje om er te wonen en te werken. Zij gebruiken het voormalig godshuis nog steeds als woon- en atelierruimte.

> Book 2 min

De Grote Kerk van Oosthuizen

Al vijf eeuwen lang bepaalt de Grote Kerk van Oosthuizen het silhouet van het dorp en zijn omgeving. De kruiskerk staat op een prachtige plek aan de rand van de Beemster, bij de brug over de Beemsterringvaart. De Noord-Hollanders hadden een voorliefde voor dit type kruiskerk zonder zijbeuken. De eenvoudige éénbeukige zaalkerk die op het minder welvarende platteland gangbaar was, kon door toevoeging van twee dwarsarmen plaats bieden aan meer dan één altaar. Zo ontstond een plattegrond in de vorm van een kruis. Deze fraaie laatmiddeleeuwse gotische kruiskerk is het bezoeken meer dan waard vanwege haar bijzondere interieur. De twee topstukken van deze kerk zijn het achttiende-eeuwse marmeren praalgraf voor François van Bredehoff en het laatgotische orgel dat tot de oudste orgels van Nederland en zelfs van Europa wordt gerekend.

> Book 2 min

De kerk van Beets

Het Beetser kerkje is een goed voorbeeld van hergebruik, zelfs van heel vroege datum. Misschien al eerder, maar zeker vanaf de vroege achttiende eeuw deed het gebouw ook dienst als schooltje en raadzaal. Het koor was destijds door een verdiepingsvloer opgedeeld in twee ruimten: beneden werd aan de dorpskinderen les gegeven, boven was de raadzaal waar de dorpsraad bijeenkwam. Nadat het schooltje eind negentiende eeuw naar een nieuw schoolgebouw tegenover de kerk was verhuisd, werd de ruimte gebruikt als gymnastieklokaal. Nu bevindt zich hier de consistoriekamer en wordt er niet meer gesport in de kerk. De kerk is in 1982 door de hervormde gemeente Zeevang overgedragen aan de Stichting Oude Hollandse Kerken (SOHK) en de raadzaal in 2009 door de (burgerlijke) gemeente aan dezelfde stichting.

> Book 2 min

De kerk van Kwadijk

In de kerk van Kwadijk vond ooit een belangrijke historische gebeurtenis plaats. Op 20 september 1959 werd hier de eerste vrouwelijke predikant binnen de Nederlandse Hervormde Kerk aangesteld. De eerste dienst van ds. mej. I.C. Jansen vond plaats onder grote belangstelling van de nationale pers. Zo schreef Het Parool: “Een sympathieke jonge vrouw in een toga die haar niet misstond.” Een paar jaar later, op zondag 10 maart 1963, werd een dienst onder leiding van ds. Jansen waarin drie kinderen werden gedoopt zelfs rechtstreeks op de radio uitgezonden.

> Book 2 min

Pastoor van Corneliuskerk door SD ondervraagd

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was in Castricum een bioscoopje waar films werden gedraaid. Op een zaterdag in mei 1943 gingen een stuk of tien jongens uit Limmen daar naar de film ‘Tot weerziens Francisca’. Tot grote verontwaardiging van de jongens bleek het vooral een propagandafilm voor de Duitse oorlogsvoering te zijn.

> Book 2 min

Binnen de muren van de Hervormde Kerk van Broek op Langedijk

Welkom bij het oudste kerkgebouw van Broek op Langedijk. Vermoedelijk werd met de bouw van de kerk begonnen in de vijftiende eeuw waarna het gebouw in de zestiende eeuw is voltooid. Tijdens de bouw keek men af bij andere al gebouwde kerken. Zo zie je de gebruikte baksteen ook terug in de Alkmaarse Grote Kerk, de Kapelkerk en de stadhuistoren. Maar wat deze kerk, vroeger Pontianuskerk geheten, uniek maakt is wat er binnen in het bedehuis is te zien. Zo zijn er grafzerken met uien en wortels en is tijdens een verbouwing ooit een mysterieus briefje gevonden.

> Book 2 min

Een Nieuwe Kerk voor een groeiende gemeente

De hele stad is afgezet, duizenden mensen drommen bijeen achter de hekken om een glimp op te kunnen vangen van het paar. Sommigen staan er al vanaf 7 uur vanochtend en dat terwijl het zo koud is. Eindelijk is het dan zover, na uren wachten rijdt de Rolls-Royce langs.

> Book 3 min

Limburgse vrienden bouwen mooiste kerk van Amstelland

Zonder de Limburgse vrienden, pastoor Jan Willem Brouwers en architect Pierre Cuypers, had Bovenkerk nooit zo’n fraaie kerk gehad. De Sint Urbanuskerk ligt op een schilderachtige plek aan de oever van de Amstelveense Poel. In 1875 namen de parochianen het eerste deel van hun Urbanuskerk in gebruik.

> Book 3 min

De Thamerkerk in Uithoorn

In een de bocht van de Amstel, op Amsteldijk-Noord, staat de in neoclassistische stijl gebouwde Thamerkerk. Hoewel de huidige kerk uit 1835 dateert, gaat de geschiedenis van het gebouw terug tot in de zeventiende eeuw. De Thamerkerk dankt haar naam aan het dorpje Thamen ter hoogte van Europarei, waar tegenwoordig rijen Uithoornse flats staan.

> Book 3 min

Biografie van een plek: Zeedijk 108-116 in Amsterdam

De He Hua tempel maakt deel uit van het kleine stukje Chinatown van Amsterdam en staat aan de Zeedijk 108 tot 116. De plek waar nu de grootste, in traditioneel Chinese paleisstijl gebouwde boeddhistische tempel van Europa staat, heeft een rijke en diverse geschiedenis. Voordat de tempel in 2000 werd gebouwd bevond er zich een speelplaats langs dit stukje IJdijk. Nog weer daarvoor kende de plek een heel andere bestemming: er stond een groot klooster.

> Book 3 min

Corneliuskerk in Limmen

De Corneliuskerk is een vroeg twintigste-eeuwse rooms-katholieke kerk van architect P. Snel. De kerk had verschillende voorgangers aan de Dusseldorperweg. Een schuurkerk uit 1730 werd afgebroken in 1856 en vervangen door de voorloper van de huidige kerk.

> Book 0 min