Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

De Thamerkerk in Uithoorn

In een de bocht van de Amstel, op Amsteldijk-Noord, staat de in neoclassistische stijl gebouwde Thamerkerk. Hoewel de huidige kerk uit 1835 dateert, gaat de geschiedenis van het gebouw terug tot in de zeventiende eeuw. De Thamerkerk dankt haar naam aan het dorpje Thamen ter hoogte van Europarei, waar tegenwoordig rijen Uithoornse flats staan.

Watergeweld

Toen dit dorpje in het water verdween, begon de geschiedenis van de Thamerkerk. Water was van oudsher het grote probleem in Amstelland. Met dammen en dijkjes wisten de Amstellanders min of meer droge voeten te houden, maar soms ging het mis en dan zat er weinig anders op dan de boel op te pakken en verderop een droge plek te zoeken. Door vervening werd het water van het Legmeer al maar groter. De watervlakte strekte zich uit van Bovenkerk, ten zuiden van Amstelveen, tot wat nu Uithoorn is. Je kon over het meer varen. Het verhaal gaat dat de pastoor van Bovenkerk per boot onderweg naar Thamen tijdens een storm op dat Legmeer jammerlijk is verdronken.

1920 – De steiger voor het lossen van de melkbussen t.b.v. de Condensed Milk Company (1904-1925). Collectie SOUDK.

Een levendig buurtje

Als gevolg van het watergeweld van de Amstel verdween Thamen in de golven en moesten de inwoners een veilig heenkomen zoeken op hoger gelegen grond in een bocht van de Amstel. Hier bouwden zij in 1663 een kerkje, de oorspronkelijke Thamerkerk. Rondom ontstond er een levendig buurtje met gemoedelijke sfeer. Jaagpaarden sjokten langs met achter zich de trekschuiten, karren ratelden over de dijk en op het water manoeuvreerden schippers hun zeilschuiten. Er woonden hoofdzakelijk turfstekers, vissers en boeren. In de zomermaanden zag je hier veel Duitse seizoenarbeiders. De onderprefect constateerde dat het leven anno 1812 in dit dorp regelmatig verliep. Elke dag hetzelfde werk, op vaste tijden naar de kerk en op zondag een wandeling. Hij zag tot zijn verbazing daarbij een hele menigte achter elkaar lopen, net als in een begrafenisstoet. De onderprefect vond het maar een stijf volkje.

De nieuwe kerk

Een blijvertje was de kerk niet, want de voorgevel raakte danig uit het lood. Nog één serieuze storm en de kerk zou het niet houden, voorspelde een deskundige. Het besluit viel om daar niet op te wachten en naast de oude kerk een nieuwe te bouwen. Het kleinkind van een in Uithoorn geboren assuradeur mocht in 1834 de eerste steen leggen. De rijke opa had ongetwijfeld stevig aan de nieuwbouw bijgedragen. Een jaar na de steenlegging kon de Thamerkerk plechtig in gebruik worden genomen. Onder het kerkhof naast de nieuwe Thamerkerk liggen de ruïnes van haar neergehaalde voorganger. De indertijd door L. van Heusden ontworpen kerk kijkt nog altijd op de Amstel uit.

1745 – Thamen aan den Amstel, gravure J. de Beyer. Particuliere collectie.

De Hemonyklok

De Thamerkerk, inmiddels een rijksmonument, heeft verschillende restauraties ondergaan. Zo is er een balkon in aangebracht en is het orgel verplaatst. Het orgel is overigens ouder dan het kerkje en klonk al in het vorige godshuis. De Hemonyklok dateert uit 1659 en komt van de Nieuwe Kerk in Amsterdam. De klanken klinken sinds 1852 over de rivier. Met uitzondering van de oorlogsjaren toen de Duitse bezetters deze eerbiedwaardige klok in beslag namen. Het schip dat de klok naar Duitsland moest brengen kwam echter te zinken op het IJsselmeer. Na de bevrijding is het schip gelicht en de klok beiert weer als vanouds in Uithoorn.

Bron: Stichting Oud Uithoorn / De Kwakel

Publicatiedatum: 26/05/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.