2 min

Kerk uit 1662

De huidige kerk werd vermoedelijk gebouwd in 1662 ter vervanging van een laatgotisch kerkje. Deze oude kerk werd al in 1499 vermeld en zou een hoge toren hebben gehad die als baken diende voor de schepen op de Zuiderzee. De zeventiende-eeuwse kerk kreeg een vierkanten houten toren die omstreeks 1860 werd vervangen door een veel kleiner torentje, ook wel een dakruiter genoemd. Hierin werd de uit de vorige kerk afkomstige bronzen klok uit 1497 geplaatst. De klok werd vervaardigd door Geert van Wou, uit wiens werkplaats ook de klok voor de Grote Kerk in Oosthuizen afkomstig was.

Voormalige Hervormde Kerk van Schardam. Beeld: Gemeente Zeevang.

Engelengeduld

Toen het echtpaar Mantje de kerk overkocht, was het gebouw in zeer slechte staat. Een groot deel van het dak had geen pannen meer en veel dakbeschot was totaal verrot. Ook waren er honderden raampjes ingegooid en raamroeden verdwenen. Volgens deskundigen was het kerkje een ruïne en rijp voor de sloop, maar het echtpaar ging vol goede moed aan het werk om het gebouw water- en winddicht te maken. Met engelengeduld wisten zij het rijksmonument in een aantal fasen zeer grondig op te knappen.

Links: Het kerkje van Schardam in vervallen staat (1973). Rechts: De kerk na de eerste fase van de restauratie. Foto’s: Hans Mantje.

Vervanging van de kerktoren

Net als op veel andere plaatsen in Nederland, werd in de Franse Tijd bepaald dat de kerktoren eigendom werd van de burgerlijke gemeente en dat de kerkelijke gemeente eigenaar werd van het kerkgebouw. Toen het torentje in een sterk bouwvallige staat verkeerde, besloot de gemeente Zeevang in mei 2009 in te grijpen. De dakruiter (klein torentje bovenop de nok van een gebouw) werd met een telekraan verwijderd en in dat jaar door de gemeente geheel vernieuwd.

Gevelsteen in de kerk van Schardam. Het wapen van Schardam bestaat uit een visserschip in de golven. Beeld: Hans Mantje.

In december 2009 is de toren in zijn geheel teruggeplaatst. Het uur- en luidwerk zijn digitaal gemaakt, zodat ook de eeuwenoude torenklok weer kan slaan. Volgens de bewoners draagt dit zeker bij tot het oude gevoel van saamhorigheid dat zo typisch is voor deze kleinste kern van de gemeente Zeevang.

De kerk van Schardam. Foto: Willemjans, via Wikimedia (CC BY-SA 3.0).

Auteur: Hans en Wilma Mantje / Redactie Oneindig Noord-Holland

Publicatiedatum: 03/06/2011