Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Biografie van een plek: Zeedijk 108-116 in Amsterdam

De He Hua tempel maakt deel uit van het kleine stukje Chinatown van Amsterdam en staat aan de Zeedijk 108 tot 116. De plek waar nu de grootste, in traditioneel Chinese paleisstijl gebouwde boeddhistische tempel van Europa staat, heeft een rijke en diverse geschiedenis. Voordat de tempel in 2000 werd gebouwd bevond er zich een speelplaats langs dit stukje IJdijk. Nog weer daarvoor kende de plek een heel andere bestemming: er stond een groot klooster.

Het Cellezustersklooster langs de Zeedijk rond 1544.

Beeld: collectie Stadsarchief Amsterdam.

Het Cellezustersklooster langs de Zeedijk rond 1544.Het Cellezustersklooster langs de Zeedijk rond 1544.

Cellezustersklooster

Rond 1475 bouwde men aan de Zeedijk een klooster waar de nonnen zich vooral met de ziekenverpleging bezighielden. Dit Cellezustersklooster vervulde deze rol slechts een eeuw, want na de Alteratie van 1578 werden veel religieuze gebouwen onteigend, verkaveld en verkocht voor woningbouw. De religieuze omwenteling in Europa in de zestiende eeuw, waarbij het katholieke geloof plaatsmaakte voor het gereformeerde, werd in eerste instantie door Amsterdam genegeert. Toen men echter merkte dat verschillende, inmiddels gereformeerde, handelssteden de handelscontacten met Amsterdam wilden verbreken begon men te beseffen dat een omwenteling ook hier noodzakelijk was. De Alteratie, zoals de religieuze verandering in Amsterdam werd genoemd, ging in tegenstelling tot veel andere steden zonder geweld gepaard. Vanaf 26 mei 1578 was Amsterdam gereformeerd en kreeg het een stadsbestuur met dertig calvinisten en tien katholieken. De Alteratie is venster nummer 8 in de Canon van Amsterdam.

Uitzetting van het katholieke bestuur van Amsterdam in 1578.

Beeld: collectie Stadsarchief Amsterdam.

Uitzetting van het katholieke bestuur van Amsterdam in 1578.Uitzetting van het katholieke bestuur van Amsterdam in 1578.

Kinderspeelplaats

Het Cellezustersklooster werd in 1944 gesloopt, nadat de joodse eigenaren van het gebouw waren gedeporteerd. De plek waar ooit het klooster stond zou tot de jaren vijftig leeg blijven. Toen ontwierp architect Aldo van Eyck er uiteindelijk een speelplaats voor kinderen. Door de verloedering van de Zeedijk in de jaren erna werd de plek vooral gebruikt door heroïneverslaafden en de gemeente besloot de plek anders te gaan benutten.

Boeddhistische tempel

Op 15 september 2000 werd de tempel, ontworpen door architect Fred Greven, geopend door koningin Beatrix. De tempel maakt onderdeel uit van de Chinese buurt rond de Geldersekade en de Zeedijk, ook wel China Town genoemd. De buurt kreeg haar Chinese karakter in het begin van de twintigste eeuw toen verschillende Chinese restaurants zich er vestigden. Na het Chinatown van Londen is dit dan ook de oudste Chinese buurt van Europa. Tot de komst van toko Dun Yong van ondernemer Yong Sau Dun (Stormsteeg 9) bevond de Chinese buurt zich vooral rondom de Binnen Bantammerstraat.

Henko Dun met zijn vrouw en kinderen in hun winkel aan de Geldersekade hoek Stormsteeg.

Beeld: collectie Stadsarchief Amsterdam. Uit de serie ‘Amsterdamse Chinezen’, gemaakt in opdracht van het Amsterdams Fonds voor de Kunst, foto Venus Veldhoen.

Henko Dun met zijn vrouw en kinderen in hun winkel aan de Geldersekade hoek Stormsteeg.Henko Dun met zijn vrouw en kinderen in hun winkel aan de Geldersekade hoek Stormsteeg.

Biografie van een plek

De huidige He Hua tempel (spreek uit: ‘ggu ggwaa’) is een trekpleister voor toeristen en Chinese Nederlanders. Jaarlijks vind hier de vesak plaats, waarbij de geboorte, de verlichting en het overlijden van Boeddha worden gevierd. De vesak is één van de drie belangrijkste boeddhistische gedenkdagen. Op deze dag vindt er een processie plaats naar de Nieuwmarkt. De He Hua (Lotusbloem) tempel, met al haar pracht en praal, verhult de vroegere bestemmingen van deze bijzondere plek met trots. Waar nu de toeristen met fotocamera’s de tempel in en uit lopen, strompelden vroeger de zieken binnen op zoek naar verzorging en speelden kinderen langs de door junks gedomineerde Zeedijk. Kun je het je nog voorstellen?

Vesak op de Nieuwmarkt.

Beeld: www.bennyong.nl.

Vesak op de Nieuwmarkt.Vesak op de Nieuwmarkt.

Publicatiedatum: 18/05/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.