Op de grens van Noord-Holland en Utrecht in ’t Gooi groeide ooit een oerbos. Nu wandel je er over makkelijke paden door het Cronebos of het Smitshuyserbos. Maar wie eeuwen geleden hier liep, moest zich een weg banen door het dichte woud.
>Vennetjes van het Laarder Wasmeer waren ooit het ‘afvoerputje’ van Hilversum. Hier werd onvoldoende gezuiverd rioolwater op geloosd. Na een grootscheepse sanering is het nu een interessant natuurgebied.
>Het begon meer dan vijftig jaar geleden met één moederpoes en haar kittens. In 1966 vond Henriëtte van Weelde de poezen naast een boom tegenover haar woning aan de Herengracht. Ze besloot de beestjes een thuis te geven en al gauw volgden er meer. Haar eerste opvangsinspanningen zijn ondertussen uitgegroeid tot dierenasiel De Poezenboot, een begrip in Amsterdam.
>Hoog scoort Amsterdam nog niet op de lijst van katholieke bedevaartsplaatsen. Maar als het aan de zusters van de kloostergemeenschap Familie van Maria ligt komt daar ooit verandering in.
>Volkstuinen zijn voor de meeste tuinders een ware passie. Het Stadsarchief Amsterdam wijdt er een kleine tentoonstelling aan.
>De Olympische Spelen hebben tot nu toe één keer plaats gevonden in Nederland. Nadat Amsterdam al twee keer eerder in 1920 en 1924 probeerde de eer te verkrijgen, werd de stad uiteindelijk in 1928 het decor voor het grootste sportevenement ter wereld. Het Olympisch Stadion in Amsterdam-Zuid werd gebouwd en twee weken lang stonden Amsterdam en omgeving volledig in het teken van het indrukwekkende sportfestijn. Het liet een blijvende indruk achter. En niet alleen vanwege de zes gouden plakken die Nederland als gastland binnensleepte. Van vele primeurs en een trits eendjes tot sporters in scholen en een bijna-vliegramp; Lees hier de leukste ‘wist je datjes’ over de Olympische Spelen van 1928.
>Bij de uitdrukking ‘dolle mina’ denk je misschien aan de naoorlogse feministische golf en de actiegroep ‘Dolle Mina’ uit de jaren zeventig, aan het verbranden van een korset of aan de leus ‘Baas in eigen buik’. Een dolle mina is een actief strijdster voor de vrouwenemancipatie en wordt in het collectieve geheugen vaak gestereotypeerd als een jonge vrouw met veel durf die in een Bloomer-kostuum (een rokje en wijde broek) ludieke acties uitvoert voor gelijke betaling, abortus, de pil en crèches. Maar de naam ‘Dolle Mina’ is niet een bedenksel van de actiegroep zelf. De naam gaat veel verder terug dan 1970.
>Je moet er niet aan denken, bruingebakken tulpenbollen op je bord. Ze zijn weliswaar voedzaam en de smaak lijkt ergens in de verte misschien op uien, maar lekker zijn ze niet. Maar wat als er nauwelijks meer voedsel te verkrijgen is en je niet meer kunt rekenen op de zegeningen van een vriezer of koelkast? Zo’n zeventig jaar geleden werden je ouders of grootouders hiermee geconfronteerd tijdens de Hongerwinter.
>Heb jij ook zo’n hekel aan je wekker? Aan die dwingende stem die je met grof geweld uit je slaap haalt? Terwijl jij niets liever wilt dan je weer lekker omdraaien en verder dromen. Hoe ging dat vroeger eigenlijk? Hoe kwam je ergens op tijd toen er nog geen wekkers, horloges en laat staan smartphones bestonden?
>De waarheid is anders dan gedacht. Miljoenenjuffouw Jaantje Struik, een van de beroemdste oplichtsters uit de Nederlandse geschiedenis, viel door de mand na een conflict met een juwelier. Ze wist vele miljoenen af te troggelen, maar eindigde als bedelaarster. Als iemand ‘door de mand valt’, betekend dat hij of zij is ontmaskerd als leugenaar, bedrieger, dief, domoor etc. Diegene blijkt dan als het ware ‘van lager niveau’ te zijn dan de buitenwereld tot dan toe had verwacht. Maar waar komt deze uitdrukking vandaan? En wat heeft die mand ermee te maken?
>Zeeman Willem Cornelisz. Schouten heeft aan het begin van de zeventiende eeuw meerdere reizen naar Zuidoost-Azië gemaakt en ontdekte, samen met Jacob Le Maire, zoon van de Amsterdamse koopman Isaac Le Maire, de Straat Le Maire en Kaap Hoorn in de zoektocht naar een nieuwe westelijke route naar Indië; een enerverende reis. Maar wie mag met de eer strijken? Le Maire of Schouten?
>Wie denkt aan Sinterklaas, denkt aan de winter en vijf december. In Amsterdam kunnen echter het hele jaar door referenties aan de goedheiligman gevonden worden. De stad kent drie Sint Nicolaaskerken: de Oude Kerk, de Rooms-Katholieke schuilkerk Ons’ Lieve Heer op Solder en de Basiliek van de Heilige Nicolaas tegenover het Centraal Station. Ook is op de Dam een prachtige Sinterklaas-gevelsteen te zien. De reden dat de Sint zo goed vertegenwoordigd is in de hoofdstad, heeft alles te maken met één van de overgeleverde legendes rondom de heilige.
>Bij Fiep Westendorp (1916-2004) denken we misschien het eerst aan Jip en Janneke, maar het oeuvre van de tekenares was veel groter dan dat. Tekenen vond ze het leukste wat er was. Ze tekende zelfs zoveel dat na haar dood boekjes en tekenfilms konden worden gemaakt van het door haar gemaakte materiaal. Een overzicht van haar leven vol tekeningen.
>Al bijna 150 jaar geleden werd ‘Holland op z’n Smalst’ doorgraven voor de aanleg van het Noordzeekanaal. Vijf historische feiten over deze roemruchte waterverbinding tussen Amsterdam en de Noordzee.
>Broodarme landverhuizers, opgepakte Februaristakers, jeugdige criminelen en welgestelde hotelklanten: allen verbleven ze in het Lloyd Hotel aan de Oostelijke Handelskade in Amsterdam.
>Meestal geven de gidsen van de Heineken Experience hun rondleidingen in het Engels. Zaterdag 4 juli vonden er in het kader van het Festival Industrie Cultuur echter (gratis) rondleidingen in het Nederlands plaats, waarbij de geschiedenis van de Amsterdamse bierbrouwerij centraal stond.
>Midden in het havengebied van Amsterdam op de kruising van de Zaan en het Noordzeekanaal, ligt een afgesloten enclave van ongeveer veertig hectare met een bijzondere geschiedenis. Dit zogenoemde Hembrugterrein was ooit het epicentrum van de Nederlandse wapenindustrie.
>De Gouden Eeuw betekende zowel een hoogtepunt voor de handel als voor de scheepsbouw. Schepen die zowel in Hoorn, Edam, Zaanstreek als in Amsterdam werden gebouwd.
>De Zaanse Schans is niet voor niks één van de mooiste stukjes van Nederland. Waan je in de achttiende eeuw terwijl je wandelt langs fraaie historische panden, houten huizen, molens , een prachtig weidelandschap en veel industrieel erfgoed.
>Coffeeshops, de wallen, altijd fietsen en een plat accent: al deze zaken worden beschouwd als ‘typisch Amsterdams’. Of al deze kenmerken opgaan voor elke Amsterdammer valt echter te betwisten. Ook in de zeventiende eeuw bestonden er een aantal typische gebruiken, waarmee de Amsterdammer zich onderscheidde van buitenpoorters.
>