De Haarlemse klopjes: borduren en biddenFrits van Eeden, de wandelende museumdirecteurKent u deze oude kersttradities nog?Royals in de schoolbanken: hoe een Javaanse kroonprins op het lyceum in Haarlem belanddeKabaal in de kathedraal: dit zagen, roken en hoorden middeleeuwse kerkgangersDe lotgevallen van de christelijke school voor de werkende stand in de BarteljorisstraatPortret Paviljoen Welgelegen terug naar Paviljoen WelgelegenHerrie maken en uitslapers plagenBevrijdingspop door de ogen van Fotopersbureau De BoerSchrijven voor Oneindig Noord-Holland: Arnoud van Soest verteltVrouwelijke schrijvers voor het voetlicht in Teylers MuseumJohan, Volkje en de kinderen: hoofden op historische huizenWeesjongens als kind van de rekeningBier en baardmankruikenHaarlem heeft méér te bieden dan alleen hofjesTesselschade kijkt al 150 jaar om naar de anderMisdadigers in Holland: deze straffen kreeg je in de zeventiende eeuwMolentaal: wat de stand van de wieken ons vertellenDe eerste trein van NederlandAan tafel in Huis BarnaartAtlantische slavernij in beeldEerste maand als directeur van het Noord-Hollands Archief: “Ik moet mijzelf af en toe nog even knijpen”Zo kwam Haarlem op het Monopolybord terechtDe Opstand in 1572Heksen en toverijBijzondere (bij)namen: Kennemerland en IJmondGodfried Bomans: een heer uit HaarlemWie was de oudste Haarlemmer?Let it snow! Winterse taferelen uit de Provinciale AtlasPieter Teylers Huis is enorme aanwinst voor zijn museumAcrobaat en goochelaar Alice bleef haar publiek verrassenDe Hollandiabron: Spa in de polderIn bed met Lodewijk NapoleonKunstige klanken: kamermuziek op Paviljoen WelgelegenDe Groene manPelgrimstocht naar Spanje begint in de Hagestraat'Heren, zit toch niet eeuwig aan je sigaar te lurken'Het Hofje van Staats en de Haarlemse textielindustrieTeylers Museum is nu een kleurrijke vogelvolièreDe coureur die de weg (on)veilig maakteHet Noord-Hollandse landschap in beeldStemmig in het zwart: Rouwkleding in Noord-HollandSiervuurwerk was altijd een grote bron van vermaak775 jaar Haarlem in Teylers MuseumHaring als hoofdmootBij De Zijlpoort vertrokken de trekschuiten naar LeidenHaarlemmerhout was plek met heilzaam bronwaterOf je worst lust'De ervaring van de geschiedenis oproepen is een uitdaging'De corona-app van de zeventiende eeuwDe 10 best gelezen verhalen van Oneindig Noord-HollandDe archivaresse van HaarlemNoord-Hollandse archieven werken aan corona-archiefDino’s: van koeien uit het Krijt tot razendsnelle monstersCollectie Joh. Enschedé: 'De aandacht die het verdient'Een podium voor lokale geschiedenisStemt vrij: de BoerenpartijMet Jan Feith aan zee (1933)Met Jan Feith door de Kennemerduinen (1933)De Oerkap: Haarlemse hotspot in oude fabriekDigitale kaart Oer-IJ ontsluit een verborgen landschapHet Dolhuys in vogelvluchtBewaard Verhaal: foto opening grafkelderHistorie, kunst én politiek in WelgelegenHope en WelgelegenTeylers toont monsters die wél en niet bestaanHet puffende treintje uit HoofddorpSchaatser Klaas Pander niet meer vergetenBakenesserkerk krijgt tweede levenJong in het gewapend verzetTeylers presenteert de ‘galante zwier’ van WatteauDe vertrouwde receptuur van A. J. van der PiggeMolen De AdriaanFotoburo De BoerAchter slot en grendel in het Haarlems verzetHaarlemse sportpionier begint voetbalclubKenauVijf verdwenen gebouwen in HaarlemVan Marskramer tot Muisklik: 800 jaar winkelen in HaarlemHaarlemse bijnamen: muggenzifters of Malle BabbeTeylers Museum belicht luchtballon van alle kantenWaar komt de naam Haarlem vandaan?De kogel is door de kerkDrie tentoonstellingen zetten ‘onbekende meester’ in het zonnetjeLourens Jansz. Coster: een omstreden figuur op de Grote MarktZo ging Haarlem gekleed, van korset tot minirokBuitengewoon monument aan de Leidsevaart"Kijk dat keiharde zwarte ijs nou toch eens!"Overwinteren in het pakijs en andere ‘ijspret’ in het TeylersJan Jacob Spohlers ijsvermaakDe toren van het stadhuisDe Stadhuistoren van HaarlemDe kogel is door de (Sint Bavo)kerkAdriaen van Ostade (1610-1685)Philips Wouwerman (1619-1668)William Merritt ChasePieter Frederick van OsJudith Leyster (1609-1660)Anthony FokkerHaarlemmerolieflesjesDe Romantiek van Frederik Marinus KrusemanAnton MauveProminente bespelers van het MüllerorgelStadsorganist: een typisch Nederlands beroepHet Müllerorgel in de Grote of Sint Bavokerk te HaarlemDominee Jeronimo de VriesKeizerlijk bezoek aan Teylers MuseumHofleverancier Jan Monnikendam: feestartikelenmagazijn in HaarlemHofleverancier: Faber SchoenenStation Haarlem: de eerste spoorlijn van NederlandSint Bavokerk: borstbeeld van de koning-koopmanRipperda Kazerne: de verdediging van het KoninkrijkPaviljoen Welgelegen: zetel van kunst, koninklijke macht en provinciaal bestuurKenaupark: monument voor vrouwelijk symbool van verzetGrote Markt: Oranjegezinden nu en patriotten toenJoh. Enschede: huisdrukker van de staatFrans Hals op de Grote HoutbrugSint Jorisschutterij: een schilder met een musketHet voormalig tuchthuis in HaarlemCluveniersdoelenHuis van Isabella Coymans en Stephanus GeraerdtsGrote of Sint Bavokerk - Graf van Frans HalsRederijkerskamer De WijngaardrankenDe Waalse Kerk - het graf van Dirck HalsWoonhuis van Isaac MassaHet beeldje van Malle BabbeHet Prinsenhof in HaarlemStadhuis van HaarlemEerste huis van Frans HalsHuis van Michiel de WaelVoormalig St. Elisabeth GasthuisFrans Hals Museum in voormalig OudemannenhuisVooroorlogse huizenjachtProef! Eten en drinken in het Teylers MuseumJopen Bier doet oude tijden herlevenHaarlemmertrekvaartVlietzorgBuitenrustEindenhoutDuinvlietPaviljoen WelgelegenBuitenplaats VredenhofSpaer en HoutUit den BoschZomerlustEen kijkje achter de schermen bij het Noord-Hollands ArchiefAnno 1689 : Vuursteken in Haarlem voor stadhouder Willem IIIHet Frans Hals Museum dankt zijn ontstaan aan een rederijkersfeestEen kopje ‘mevrouw Blom’Hannie Schaft: het meisje met het rode haarHaarlem ontvangt keizer NapoleonHet Hoornse Taartarrest: de BanketbakkerijHet Hodshonhuis: Jonge erfgename bouwt stadspaleisjeHuis Barnaart: parel uit de Franse tijdPaviljoen Welgelegen ontvangt keizer en keizerinKeizerin beluistert orgelconcert in HaarlemNapoleon bezoekt Teylers MuseumScholing voor ‘een volk van metselaars en timmerlieden’Wees nuttig: Napoleon in Teylers Museum‘Spaanse Brabanders’ maakten Haarlemse Gouden EeuwAnthony Fokker met zijn zelfgebouwde vliegtuigje De Spin een spectaculaire vlucht boven zijn woonplaats Haarlem.">Anthony Fokker draaide rondjes om de BavoCentraal Station te HaarlemHoofdwerkplaats Nederlandse SpoorwegenDe Groote Braak, een litteken van waterEen bezoek aan Teylers MuseumTeylers Museum en de Hollandsche Maatschappij der WetenschappenKunst stimuleren: Teylers StichtingBoudewijn de Groot: Haarlems troubadourDe VelserdijkEen 'ongemeen groote' elektriseermachineWybrand Hendriks (1744-1831)De inrichting van de Ovale Zaal van Teylers MuseumPrijsvragen van wetenschappelijke genootschappenDe wil van Pieter TeylerZorg voor het BlokshofjePieter Teyler van der Hulst (1702-1778)Koe gesloken, doop geweigerdMevrouw Jut in ‘De Liefde’Oom Gips en de uitvinding van het gipsverbandDe familie Zocher: voor uw park- en tuinontwerpenHaarlemse Kenau stond haar mannetjeProvinciale Staten: van ridders te paard tot democratisch gekozen bestuurdersHet volkslied van de provincie Noord-HollandFrans konijn kiest provinciehuisProvinciale Atlas: 100.000 beelden van Noord-HollandVerzetslieden voor vuurpelotonFeestvierende mensen bij bevrijding HaarlemGraf van zeven meisjesHoutkap in de HongerwinterHongertocht in de winter van 1944-1945Haarlemse dwangarbeiders in DuitslandTrein met Rotterdamse dwangarbeiders op station van HaarlemHet lijk van Fake Krist op de WestergrachtSchuilkerk werd centrum van Haarlems verzetHet Huis met de BeeldenEvacués op de Rijksstraatweg bij Haarlem september 1944Monument voor Hannie Schaft in het KenauparkHet Corrie ten Boom Museum in HaarlemVerwoestingen in de Amsterdamse Buurt in HaarlemJan Kievit: Haarlemmer ter dood veroordeeldAangetreden Jeugdstorm op de Gedempte Oude GrachtEen sigarenwinkel aan de Oostvest en het EnglandspielDe aanslag op het Prinsen BolwerkDe ondergrondse pers in Haarlem 1940-1945Illegale Haarlemse bladen tijdens de bezettingMachinefabriek Figee en de FebruaristakingOnderduiken in HaarlemHaarlemse joden naar Kamp WesterborkS.L.A. Plekker: NSB-burgemeester van Haarlem en de jodenvervolgingMarcherende WA-mannenBrood op de bonDuitse militairen voor het stadhuis van HaarlemKroniek van bezet Haarlem: de meidagenBier en waterHet SpaarneHaarlem mobiliseertMet de Blauwe Tram naar ZandvoortJos de Klerk, een Belgische vluchteling in HaarlemBelgische vluchtelingen aan de Leidsevaart te HaarlemInstituut Pollatz in HaarlemMariastichting (Haarlem)Krelage's BloemhofTurkse Moskee in HaarlemCajanus in het ProveniershuisDe Lutherse Kerk in HaarlemGrand Café Brinkmann: ondergang van een imperiumMüllerorgel: Duits orgelspel in Haarlemse St. BavokerkDe eerste Turkse gastarbeiders bij DrosteWaalse Kerk in Haarlem: waar vluchtelingen terecht kondenCasa Nostra: een stukje Italië in HaarlemSporthelden uit Kennemerland
Dit jaar beheert het Noord-Hollands Archief de beeldcollectie Provinciale Atlas Noord-Holland formeel 100 jaar voor de provincie Noord-Holland. Deze unieke collectie, bestaande uit meer dan 82.000 prenten, tekeningen, kaarten en foto’s, vertelt het verhaal van onze provincie en toont haar steden en gebouwen, historische gebeurtenissen, bekende en minder bekende inwoners, festiviteiten en alledaagse taferelen.
Wybrand Hendriks (1744-1831) was een van de eerste beheerders van Teylers Museum in Haarlem. Maar hij kon ook prachtig schilderen. En daarom wijdt het museum nu een tentoonstelling aan hem.
Paviljoen Welgelegen verwelkomt na meer dan 200 jaar één van haar vroegste ‘portretten’. De Provincie Noord-Holland is sinds kort in het bezit van dit schilderij, dat de Vlaamse schilder Hendrik de Cort maakte in opdracht van Henry Hope, de man achter het paviljoen. Maar had De Cort het landhuis zelf eigenlijk wel eens gezien?
Zo vroeg mogelijk zo veel mogelijk herrie maken en uitslapers plagen: dat is Luilak, een eeuwenoude traditie die je in grote delen van Noord-Holland terugziet.
Op 5 mei vindt Bevrijdingspop weer plaats! Sinds de eerste editie in 1980 is het uitgegroeid tot het grootste benefietfestival van Nederland. En in navolging van Haarlem worden tegenwoordig in nog dertien andere plekken bevrijdingsfestivals georganiseerd.
Onze vaste vrijwilliger Arnoud van Soest schrijft sinds 2014 voor Oneindig Noord-Holland. Interviews, verhalen, historisch nieuws: trouwe bezoekers hebben al vele berichten van zijn hand kunnen lezen. Voor Erfgoedvrijwilliger.nl maakten we hém eens onderwerp van een verhaal. Hoe is het om voor Oneindig Noord-Holland te schrijven?
Van paternalisme tot slutshaming. Vrouwelijke schrijvers uit de vroegmoderne tijd kregen het zwaar te verduren. In de tentoonstelling Spaar ze allemaal! in Teylers Museum worden deze verhalen – van vaak vergeten auteurs – voor het voetlicht gebracht.
Van alle Jannen die ooit te kaap’ren hebben gevaren, was zeerover Jan Janszoon van Haarlem (1570-na 1641) misschien wel de meest spraakmakende. Hoewel hij niet de Jan van Pier, Tjores en Corneel uit het bekende zeemanslied was, had zijn leven zomaar kunnen worden bezongen.
Het gevaarlijke karakter van de fiets werd in juni 1882 in de Nieuwe Haarlemsche Courant kracht bijgezet door ‘tweewielsnelloopendnekbrekersrijtuig’ tot de beste vertaling van vélocipède te dopen. Onveilig of niet, fietsen was hip. Niet voor niets werd in december 1882 de Haarlemsche Vélocipède-Club (HVC) opgericht.
Levensecht kijken ze voor zich uit, de in steen vereeuwigde koppen op gevels van historische huizen. Doorgaans wordt aangenomen dat het slechts decoratief bedoelde gezichten zijn. Maar een nieuw boek laat zien dat er echte mensen achter de hoofden schuilgaan. Het zijn persoonlijke portretten van de echtparen die het huis lieten bouwen. In de Jansstraat in Haarlem bijvoorbeeld.
Vanaf eind zeventiende eeuw monsterden weesjongens uit het Haarlemse Burgerweeshuis aan bij de VOC, waar ze als matroos of timmerman op de schepen aan de slag gingen. Van de 161 jongens die tussen 1691 en 1805 vertrokken, zijn er 75 overleden tijdens de lange reis. Van 30 weesjongens zijn behalve de vertrekdatum en het schip geen gegevens bekend. Slechts 39 van de jongeren die naar Indië waren vertrokken keerden naar Haarlem terug. Dick van Gijlswijk dook in de archieven om het lot van deze Indiëgangers vast te leggen.
Bier is al eeuwenlang een populaire volksdrank, die veel werd gebrouwen in Haarlem. In de zestiende en zeventiende eeuw werd bier het liefst gedronken uit een baardmankruik. Maar hoe werden deze kruiken gemaakt en wie moesten die baardmannen eigenlijk voorstellen?
Historische Vereniging ‘Haerlem’, die in 1901 is opgericht, is op een breed terrein actief. De leden duiken in de geschiedenis, maar kijken ook of nieuwbouw bij een beschermd stadsgezicht past.
Menig Haarlemmer kent Tesselschade alleen van de handwerkwinkel aan de Grote Houtstraat. De winkel, met ouderwets ijzeren uithangbord boven de onopvallende etalage, is al bijna even oud als de vereniging zelf. Sinds 1871 ondersteunt Tesselschade vrouwen bij het zelfstandig werken en studeren. De oudste vrouwenvereniging van Nederland maakt daarbij geen onderscheid, maar gunt ‘Elck syn waerom’.
In de zeventiende eeuw werden misdadigers in Holland allesbehalve zachtzinnig aangepakt. De meeste straffen werden in het openbaar uitgevoerd als waarschuwing voor de burger. De schepenen (rechters) konden hierbij kiezen uit verschillende martel- en executiemethoden, waaronder onthoofden, ophangen, wurgen, radbraken, geselen, brandmerken en tepronkstelling.
Wist je dat er een geheime molentaal bestaat? Door de wieken in een bepaalde stand te zetten kon de molenaar boodschappen doorgeven aan zijn omgeving. Dit gebeurde in tijden van vreugde, rouw, oorlog en verzet. Ook nu nog gebruiken molenaars deze speciale molentaal. De redactie van Oneindig Noord-Holland ging op bezoek bij Molen de Adriaan in Haarlem en kreeg uitleg over de verschillende betekenissen.
De twee stoomlocomotieven ‘De Snelheid’ en ‘De Arend’ schrijven geschiedenis als ze op 20 september 1839 over de eerste spoorlijn van Nederland rijden. In slechts 28 minuten trekken ze de eerste officiële openingstrein van de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM) van Amsterdam naar Haarlem. Beide stations waren prachtig versierd en een grote menigte kwam kijken naar de feestelijke trein. Het markeert het begin van een nieuw tijdperk. Deze ‘nieuwe’ manier van reizen kunnen we vandaag de dag niet meer wegdenken. Maar waarom werd ‘De Arend’ enkele jaren later dan toch gesloopt?
Huis Barnaart is een vroeg negentiende-eeuws stadspaleis aan de Nieuwe Gracht in Haarlem. Het woonhuis staat bekend om één van de best bewaarde empire interieurs van Nederland. Net als andere voorname huizen uit zijn tijd zijn de stijlkamers prachtig om doorheen te wandelen en kan de bezoeker wegdromen bij de verhalen van de vroegere bewoners. Maar wat veel mensen niet weten, is dat je (bijna) alles in dit museumhuis mag aanraken! De redactie van Oneindig Noord-Holland ging op bezoek en was aangenaam verrast door de informatieve audiotour, die de bezoeker zowel ‘upstairs’ als ‘downstairs’ laat zien.
Deze zomer presenteert de provincie Noord-Holland een nieuwe Dreef-expositie in Paviljoen Welgelegen te Haarlem. De tentoonstelling ‘Verborgen Noord-Holland: Atlantische slavernij in beeld’ is samengesteld door historicus Alex van Stipriaan en kunstenaar Frederick Calmes. De makers nemen je mee op reis en vertellen de verborgen verhalen over het slavernijverleden van de provincie. Door middel van historische objecten, informatieve teksten en moderne kunst krijgt de bezoeker een beter beeld van dit minder bekende deel van onze geschiedenis.
Met de pensionering van Lieuwe Zoodsma als directeur ontstond bij het Noord-Hollands Archief een vacature voor zijn opvolger. Op LinkedIn werd die gedeeld en via een goede kennis kwam deze terecht op het bureau van Willeke de Groot. “Ik bekeek de functie en dacht: ja, dit zou zomaar eens mijn baan kunnen zijn.”