VOC-Pakhuis Het Peperhuis
In de zestiende eeuw, aan de vooravond van de Gouden Eeuw, werd Enkhuizen een zeer belangrijke havenstad in het gewest Holland. In de stad verrezen grote panden van rijke handelaren, waaronder het Peperhuis.
>In de zestiende eeuw, aan de vooravond van de Gouden Eeuw, werd Enkhuizen een zeer belangrijke havenstad in het gewest Holland. In de stad verrezen grote panden van rijke handelaren, waaronder het Peperhuis.
>Een puntgevel met zadeldak van rode dakpannen, hoge muren en ramen van glas in lood: dit pand verraadt niet meteen waar het in de Gouden Eeuw voor gebouwd is. Dit sprekende gebouw is de oude stadsgevangenis van Enkhuizen.
>Griekse en Romeinse bouwkunst in Enkhuizen? Jazeker! Het stadhuis kenmerkt zich door de statige blik van het Hollands classicisme dat geïnspireerd was op de oudheid. Tijdens de late Gouden Eeuw was deze stijl erg populair voor panden voor bestuursfuncties.
>In een pittoresk woonhuis met een rode bakstenen trapgevel in een van de belangrijkste en oudste straatjes van Enkhuizen vind je restaurant Onder de Wester. Lekker eten in het sfeervolle pand was echter niet zo vanzelfsprekend, in 2012 werd het monument nog gered uit een vervallen situatie.
>Een groot monumentaal stenen bouwwerk lijkt de weg in Enkhuizen te versperren, maar niets is minder waar. De Koepoort te Enkhuizen heeft lang gediend als toegangspoort aan de westzijde van de stad en was deel van de vestingwerken om de stad heen tijdens de middeleeuwen en Gouden Eeuw.
>Achter een groot smeedijzeren hek aan de westkant van de Rooms Katholieke Sint-Franciscus Xaveriuskerk, bevindt zich Het Kleine Weeshuis te Enkhuizen. Bij dit relatief recent opgetrokken gebouw, kan men zo de Gouden Eeuw van Enkhuizen binnen stappen.
>Als je op zoek bent naar een historisch hotel en grand-cafe met romantisch uitzicht op de haven, ben je bij Hotel Die Port van Cleve in Enkhuizen aan het goede adres. Het gebouw stamt uit het begin van de zeventiende eeuw, en het gedeelte waar het restaurant is gevestigd, zelfs uit 1560.
>De Westerkerk wordt gerekend tot de 100 mooiste rijksmonumenten van Nederland en is te vinden in het historische hart van Enkhuizen.
>Waaggebouwen zijn in veel Nederlandse steden te vinden. Oorspronkelijk diende de Waag voor het innen van belasting en het via een weegschaal wegen van goederen zodat er geen conflicten zouden ontstaan tussen koper en verkoper.
>Er zijn in Enkhuizen veel monumenten te vinden, maar achter dikke stenen muren schuilt een lang verborgen gebleven schat: De Librije in de Westerkerk.
>Al sinds 1540 waakt de Drommedaris over Enkhuizen, haar haven en de Zuiderzee. De oude gevangenis aan de Paktuinen is tegenwoordig een cultureel centrum.
>Over het pand aan Dijk 28 weten we niet zoveel. Toch speculeert men er op los: zou het een oud VOC-pakhuis zijn?
>De Boerenboom is de meest nabij gelegen waterpoort ten noorden van de Koepoort, waar de Noorder-Boerenvaart en de Burgwal samenkomen. Dit is een van de twee overgebleven waterpoorten van de oude vestingwal uit 1600.
>De Bocht is zonder twijfel één van de meest fotogenieke plekjes van Enkhuizen. De straat maakt een scherpe bocht, waarop de naam geïnspireerd is. De geschiedenis van de panden spreekt tot de verbeelding.
>In een voormalige scheepswerf in Enkhuizen houdt Brouwerij De Werf de historie van het bierbrouwen hoog.
>Half maart 1945 was het einde van de oorlog al in zicht. Enkhuizen had het geluk dat Ortskommandant Preusz een betrekkelijk redelijke man was en kwam tot dan toe relatief goed door de oorlog. De stad was wel drie keer gebombardeerd, maar de schade viel mee. Er was ‘maar’ één dode te betreuren. Toch was de dreiging van een bombardement nooit ver weg. Met zijn belangrijke haven vormde Enkhuizen een strategisch doel voor de geallieerden. Zo bleek ook in deze nadagen van de oorlog.
>Herken je de pijprokende schipper in het midden? Het is dezelfde als op de voorkant van de Enkhuizer Almanak. Of valt de vestingtoren ‘Drommedaris’ jou als eerste op? Hoe dan ook, op onderstaande tekening wordt de karakteristieke havenstad Enkhuizen afgebeeld. Enkhuizen begon haar bestaan als vissersdorp en wist een havenstad van formaat te worden na de in 1356 verkregen stadsrechten. De oude nederzetting aan zowel het Markermeer als het IJsselmeer bloeide op gedurende de Gouden Eeuw, bezat een kamer van de VOC en telde de grootste haringvloot van de Nederlanden. Het is dan ook geen wonder dat Enkhuizen bekend staat als ‘Haringstad’. Met de aanleg van de Afsluitdijk ging de haringvisserij uiteindelijk verloren, maar nog steeds pronken er drie haringen op het wapen van de stad. Weet jij waar Enkhuizen nog meer om bekend staat?
>“Hé, niet zo nieuwsgierig, nieuwsgierig aagje!” Heb je vast wel eens gehoord wanneer je als kind de kledingkast van je ouders in dook om te kijken wat ze voor je verjaardag hadden gekocht. Of als je ’s avonds laat al naar beneden sloop om vóór het opstaan al in je schoen te kijken om te zien wat Sinterklaas er in had gestopt. Bij de uitdrukking ‘nieuwsgierig aagje’, wordt Aagje niet meer als eigennaam gebruikt, maar als een soortaanduiding om mensen te karakteriseren. Ook wel een ‘eponiem’ genoemd. Iedereen kan een nieuwsgierig aagje zijn. Nieuwsgierig zijn wordt veelal geassocieerd met het zoeken en vinden van het onbekende. Je weet niet zeker waar je uit komt als je nieuwsgierig bent naar iets. Over het algemeen worden nieuwe kennis en ervaringen als weldadig beschouwd, maar niet altijd. Genomen risico’s kunnen ook verkeerd uitpakken. Zo ervoer ‘Nieuwsgierigh Aeghje van Enckhuysen’ het in een klucht van Abraham Bormeester.
>De folklore van een vissersdorp aan de Zuiderzee, dat was het uitgangspunt voor de oprichting van het Zuiderzeemuseum. Opdat we niet zouden vergeten hoe mooi en belangrijk de visserijcultuur was, want dát was precies waar men bang voor was na de aanleg van de afsluitdijk.
>“Er wordt hard op het zuiderraam geklopt. Er wordt geroepen ‘menschen houw je gereed, want de dijk staat op doorbreken!'” Jan Wit, die dit schreef, hield een dagboek bij van de watersnoodramp, die in januari 1916 Anna-Paulowna en andere gebieden rondom de Zuiderzee trof.
>