3 min
Paulus Potter
Links op de tekening zit de jonge kunstschilder Paulus Potter, die geboren en getogen is in het Noord-Hollandse haringstadje aan de Zuiderzee. Hij heeft een honderdtal schilderijen achter gelaten en overleed voor zijn dertigste levensjaar, maar wist het toch te schoppen tot een van de invloedrijke Hollandse meesters van de Gouden Eeuw. Potter werd vooral beroemd als ‘beestenschilder’ en maakte furore met zijn realistische stieren, paarden en ander vee. In de negentiende eeuw was dit werk minstens zo populair als de Nachtwacht van Rembrandt van Rijn.
Pentekening die de stad Enkhuizen verbeeld. Beeld: Liza Koppenrade
Enkhuizer Almanak
Wie kent de Enkhuizer Almanak, een volksencyclopedie op zakformaat, niet? Al meer dan vier eeuwen lang maakt dit handige oranje boekje het leven gemakkelijker met allerlei raadgevingen en wetenswaardigheden. Het is oudste nog verschijnende almanak ter wereld. Althans, volgens de Enkhuizer Almanak zelf.
Druipkaarsen? Scharensliep? Kaarsen druipen niet als ze voor het aansteken een tijdje in zout water hebben gelegen en bot geworden scharen worden weer scherp door een paar keer knippen in fijn schuurpapier. Losse prentjes met informatie over allerlei zaken, van jaargetijden tot feestdagen, die in de Middeleeuwen voorlichting gaven aan mensen die niet konden lezen en schrijven, waren de voorgangers van de almanak. Wanneer de geschreven almanak voor het eerst verscheen, is nog niet bevonden.
Drommedaris
De Drommedaris (1540) is de zuidelijke toegangspoort van Enkhuizen en een van de bekendste gebouwen van de stad. Het markante gebouw bevond zich oorspronkelijk op de Westfriese Omringdijk en werd in de zestiende eeuw als verdedigingswerk bij de ingang van de Oude Haven neergezet. In de loop der tijd heeft het gebouw zich ontwikkeld van vestingtoren en opslagplaats van buskruit tot wachtkazerne, accijnskantoor, spinnerij, weverij, telegraafkantoor en uiteindelijk een bruisend cultureel centrum. Het Zuiderzeemuseum had een eerste tentoonstelling in 1949 in de Drommedaris. In 2012 is het gebouw gerestaureerd en in 2015 werd het voormalige verdedigingswerk in gebruik genomen door Cultureel Centrum Drommedaris Enkhuizen.
Snouck van Loosenpark
Op de tekening staat een bijzondere boog voor de almanakschipper en de Drommedaris. Dit is de hoofdingang van het Snouck van Loosenpark, een van de eerste sociale woningbouwprojecten van Nederland. Het park is opgezet door het Snouck van Loosenfonds van Margaretha Maria Snouck van Loosen. Hoewel ze zich haar hele leven bezighield met allerlei maatschappelijke werkzaamheden in Enkhuizen, is ze vooral bekend geworden door haar nalatenschap.
Het naar haar vernoemde fonds kwam in 1890 tot stand en diende een aantal sociale voorzieningen te brengen. Daaronder vielen arbeiderswoningen van behoorlijke grootte, die je tussen het monumentale groen van het Snouck van Loosenpark vindt.
Flessenscheepjes en jodenkoeken
De toegangsboog staat half verscholen achter het flessenscheepjesmuseum, gevestigd in het Spuihuisje, ook wel Waterschapshuisje, dat in de zeventiende eeuw op de waterkering (de schuif) werd geplaatst. Op de voorgevel staan de wapens van Hoorn, het huis van Oranje, het gewest West-Friesland, Enkhuizen en Medemblik. Deze overheden hadden belang bij het goed functioneren van de schuif. Tegenwoordig bevindt zich er ’s werelds meest omvangrijke collectie flessenscheepjes. Ga een keer langs en bewonder alle bijzondere en kunstig vervaardigde flessenscheepjes van over de hele wereld.
Op de tekening leunt er een grote platte koek tegen het Spuihuisje, de jodenkoek (ook wel jodekoek). Het is een bekende soort koek van zandgebak, die al lange tijd met veel plezier worden gegeten, of verwerkt in een taartbodem. Waar de jodenkoek en de naam van de koek vandaan komt, is minder bekend. Er bestaat een verhaal dat een jonge Friese bakker in Amsterdam in de leer is gegaan bij een joodse bakkerij en vervolgens in Enkhuizen terecht kwam. Het verhaal gaat dat hij bij de Enkhuizer Brood- en Banketfabriek jodenkoeken ging maken. Deze jonge bakker leeft al jaren niet meer, maar het recept leeft voort in de paarse plastic bussen, gevuld met jodenkoeken. ‘Echte Enkhuizer’, staat er in wit op rood op geschreven, ‘volgens origineel recept’.
Wat is volgens jou typisch Enkhuizen?
Bronnen
Publicatiedatum: 06/07/2016
Vul deze informatie aan of geef een reactie.