Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Enkhuizen

Enkhuizen haringstad, hoezo? De Zuiderzeeballade: dé hit van vroeger Bijzondere (bij)namen: West-Friesland Haai of rog, se­grijn of cha­grin? Veel­zij­dig­heid van vis­sen­huid in mode en ac­ces­soi­res Het Noord-Hollandse landschap in beeld Goudkustwandeling door Enkhuizen De kunst van de krulletters Zuiderzeemuseum heeft grootste collectie gapers van het land De corona-app van de zeventiende eeuw Verborgen borden in 17e-eeuws Enkhuizen Met Jan Feith langs de Zuiderzee (1933) Vuurtoren de Ven: verlichting van de Zuiderzee VOC-Pakhuis Het Peperhuis In afwachting van straf: de Stadsgevangenis van Enkhuizen Hollands classicisme in Enkhuizen Onder de Wester: Enkhuizer monument gered De Koepoort: visitekaartje van Enkhuizen Het Kleine Weeshuis te Enkhuizen 150 jaar dineren in Die Port van Cleve De Westerkerk: historisch hart van Enkhuizen De Enkhuizer Waag: geloof, hoop en liefde Bibliotheek De Librije in de Westerkerk De Drommedaris waakt over Enkhuizen Het mysterieuze pand aan de Enkhuizer Dijk De Boerenboom: waterpoort van Enkhuizen De Bocht van Enkhuizen Brouwerij De Werf: industrie in een modern jasje 15 maart 1945: een zwarte dag voor Enkhuizen Portret van een stad: Enkhuizen Het Zuiderzeemuseum. Vroegere tijden herleven. "Wat je moet doen als de dijken doorbreken? Rennen!" Cornelis Springer maakte Enkhuizen mooier Hollandse stadsgezichten om gelukkig van te worden Drommedaris opent na vier jaar sluiting haar deuren De Enkhuizer Almanak: volksencyclopedie op zakformaat Paulus Potter Het 19e eeuws stadsgezicht van Cornelis Springer Bronstijdschatten uit Enkhuizen Koninklijke archeologie Paasverhaal uit gedempte haven Enkhuizen Stolpverhaal uit Enkhuizen Enkhuizen: de versterking en de aanval Vuurtoren De Ven: een merkwaardig bouwsel Lodewijk Napoleon en het koninklijk museum in Enkhuizen De mooiste meubels moesten naar het stadhuis De mooiste ereboog voor Napoleon stond op de Koepoortsbrug De ijverige maire van Enkhuizen Luminisme in Enkhuizen Beleef het verleden in een bronstijdboerderij Marker haven in Enkhuizen; hoe kan dat? kerkgangers dan ooit op zijn nieuwe plek in het buitenmuseum van het Zuiderzeemuseum.">Een vreemde kapel op ongewijde grond Westfriese handel en scheepvaart

Koninklijke archeologie

Zeker rond de koninklijke feestdagen kom je ze tegen: serviesgoed met afbeeldingen van prinses Beatrix, koningin Máxima en onze koning Willem-Alexander. Dit lijkt van deze tijd, maar de traditie is al enkele eeuwen geleden begonnen. Nederland is één van de weinige naties, die sinds het eind van de 16de eeuw aardewerk produceert met betrekking tot het vorstenhuis. Het wapen van Willem de Zwijger (1533-1584) is de vroegste afbeelding die we kennen en uit het begin van de 17de eeuw komt het eerste portret van een Oranje voor op Delfts aardewerk. Op verschillende plaatsen in Noord-Holland zijn objecten gevonden met verwijzingen naar het koningshuis.

>

Paasverhaal uit gedempte haven Enkhuizen

Met Pasen vieren christenen de wederopstanding, of de herrijzenis, van Jezus Christus uit zijn graf. Na het lijden en de kruisdood van Jezus staat hij op de derde dag na zijn kruisiging op uit de dood. Het verhaal wordt al eeuwen verteld en afgebeeld. Zo ook op een religieuze hanger die gevonden is in een gedempte haven in Enkhuizen.

>

Stolpverhaal uit Enkhuizen

Als voorbeeld opgenomen in zowel het boek ‘De Stolp te kijk’ als de in Noord-Holland wereldberoemde Stolpenkalender 2003. Deze stads-vaarboerderij uit ca.1870 in ‘de Boerenhoek’ van Enkhuizen. Een stolp van 15 bij 15 meter die, nadat het agrarisch bedrijf was beëindigd in 2002 werd aangekocht om er een woonboerderij van te maken. Na een jaar van plannen maken, procedures doorlopen (de stolp is Rijksmonument, de bestemming was agrarisch) is nog een jaar aan de uitvoering besteed. Van de oorspronkelijke stolp bleven de voorgevel, de dars en de twee voorkamers geheel bewaard. In de stallen verschenen in de lange regel de gang met trappartij en in de korte regel, aan de achtergevel, de keuken. De stolp had en heeft de wagendeur aan de voor(vaart-)zijde maar ook nog darsdeuren achter.

>

Enkhuizen: de versterking en de aanval

Enkhuizen was in de middeleeuwen het terrein van een flinke veldslag tussen de Westfriezen en graaf Jan van Avesnes. De middeleeuwse nederzetting was een stuk kleiner dan vandaag de dag.

>

Vuurtoren De Ven: een merkwaardig bouwsel

‘Een ruig bouwsel, dat niet fraai mag heten, maar dat ook nooit enige pretentie in die richting heeft gehad’.  Zo typeerde in 1963 een lokale courant de witgepleisterde vierkante vuurtoren De Ven. De toren was er slechts om nuttig te zijn voor de scheepvaart, maar onbedoeld is dat ruige bouwsel een zeer passend element in het vlakke West-Friese landschap.

>

De mooiste meubels moesten naar het stadhuis

In september werden alle Noord-Hollandse steden die een bezoek van Napoleon konden verwachten, geïnformeerd over een mogelijke komst van de Keizer. Naast diverse standaardvoorwaarden waaraan een plaats moest voldoen, was er een bepaalde mate van vrijheid met welke eer men Napoleon zou ontvangen. Enkhuizen koos onder andere voor een rijkelijk gemeubileerd stadhuis.

>

De mooiste ereboog voor Napoleon stond op de Koepoortsbrug

De mooiste ereboog van Napoleons rondreis stond misschien wel op de Koepoortsbrug in Enkhuizen. De maire (burgemeester) van Enkhuizen, de heer Van der Willigen, wilde de stad van haar allerbeste kant laten zien. Keizer Napoleon zou veel plaatsen aandoen en veel verschillende erebogen aanschouwen. Van der Willigen wilde iets bedenken waardoor Napoleon de stad niet zou vergeten: maar liefst acht feestelijk versierde erebogen moesten de keizer verwelkomen.

>

De ijverige maire van Enkhuizen

In september werden alle Noord-Hollandse steden die een bezoek van Napoleon konden verwachten, geïnformeerd over een mogelijke komst van de Keizer. Naast diverse standaardvoorwaarden waaraan een plaats moest voldoen, was er een bepaalde mate van vrijheid met welke eer men Napoleon zou ontvangen. Enkhuizen koos voor een goed verzorgde erewacht; een Garde d’Honneur.

>

Luminisme in Enkhuizen

Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier bezit een interessante bedrijfscollectie moderne kunst. Maar er is ook het nodige oudere werk, zoals dit schilderij van Hendrik Jan Wolter uit 1917.

>

Beleef het verleden in een bronstijdboerderij

In het Buitenmuseum van het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen staat een replica van een boerderij uit de bronstijd. Bij het bouwen van de boerderij is gebruikgemaakt van gegevens uit opgravingen in West-Friesland. Tijdens de open dagen van de bronstijdboerderij kunnen bezoekers een indruk krijgen van het leven op een boerderij in de bronstijd.

>

Marker haven in Enkhuizen; hoe kan dat?

De Buurterhaven van Marken werd in 1830 gegraven. De aanleg was noodzakelijk, omdat de Marker vissersvloot in de voorafgaande jaren fors was uitgebreid en steeds meer botters onbeschut op de rede voor het eiland moesten blijven liggen. De kans op averij of afdrijven bij storm of zware ijsgang was daardoor zeer groot. Het aantal ligplaatsen in de nieuwe haven bleek al binnen enkele jaren onvoldoende om de vloot te herbergen en daarom werd de haven in 1837 opnieuw uitgebreid. Door de enorme opbloei van de Marker Zuiderzeevisserij in de negentiende eeuw moest de haven nog twee maal worden uitgebreid: in 1853 met de Nieuwe Haven en in 1870 met de Westerhaven.

>

Westfriese handel en scheepvaart

In september 2010 werd in het Westfries Archief het oudste aandeel van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) gevonden. Het was in 1606 uitgegeven door de VOC-kamer in Enkhuizen. De West-Friese havensteden speelden een grote rol in de (inter)nationale handelsvaart van die tijd.

>