Kastelen en buitenplaatsen

De laatste buitenplaats van Amsterdam

In de achttiende eeuw telde Amsterdam zo’n tachtig buitenhuizen voor de rijke burgerij. In de zomer kon men zo de stank van de grachten ontvluchten. Van al die buitenhuizen is er nog maar één over: Huize Frankendael, in de Watergraafsmeer. Een huis dat verbonden is met een lange geschiedenis en vele kleurrijke bewoners. Het huis is prachtig gerestaureerd en sinds 2008 toegankelijk voor publiek! Tegenwoordig wordt in de oude stijlkamers prachtige hedendaagse kunst tentoongesteld: een heel bijzondere combinatie. Vier keer per jaar wisselt de expositie.

1 min

Archeologisch onderzoek naar Slot Purmersteijn

Willem Eggert, heer van Purmerend, Purmerland en Ilpendam, bouwde tussen 1410 en 1413 Slot Purmersteijn ter plaatse van het huidige Slotplein in Purmerend. Het werd als een vierkant opgetrokken met vier achthoekige torens op de hoeken. De relatief dunne muren van het slot, slechts één meter dik, waren niet bestand tegen kanonschoten.

2 min

De ruïne van het Kasteel van Egmond

Het kasteel is in de 13e eeuw gesticht door de heer van Egmond, voogd van de Abdij. Het kasteel groeide uit tot één van de grootste van Holland. De bekendste eigenaar was graaf Lamoraal van Egmont, die in 1568 op de Grote Markt in Brussel werd onthoofd. Het kasteel werd in 1573 door de geuzen verwoest om te voorkomen dat het in handen van de Spanjaarden zou vallen. Dezen waren in aantocht om Alkmaar te belegeren. De ruïne bleef tot 1798 bestaan. Toen werden de resterende delen verkocht en afgebroken. Een klein stukje van de rentmeestertoren bleef overeind.

2 min

De verdwenen buitenplaatsen van de Beemster

De Amsterdamse kooplieden beschouwden grondbezit in de Beemster als meer dan alleen een goede investering. Zij zagen de nieuwe droogmakerij ook als een rustoord voor in de zomermaanden. Op begaanbare afstand van de stad bouwden een reeks grotere en kleinere buitenplaatsen. Deze buitens verdwenen één voor één in de achttiende en negentiende eeuw, vrijwel zonder een spoor achter te laten…

3 min

Paviljoen Welgelegen: zetel van kunst, koninklijke macht en provinciaal bestuur

Het imposante Paviljoen Welgelegen kent een bijzondere geschiedenis. Nu zetelt er het provinciebestuur. Maar voordat het de functie van provinciehuis kreeg, was het een buitenverblijf, paleis en waren er meerdere musea in het gebouw gevestigd. Koning Lodewijk Napoleon en de moeder van koning Willem I, prinses Wilhelmina van Pruisen, hebben hier gewoond. Menigmaal zocht de koning zijn moeder hier op.

4 min

Landgoed Woestduin: gevierd schrijver zorgt voor eerste waterleiding in Nederland

Tussen 1832 en 1845 woonde Jacob van Lennep (1802-1868) op de buitenplaats Woestduin. Van Lennep is vooral bekend als schrijver, maar als politicus en advocaat heeft hij eveneens zijn sporen verdiend op maatschappelijk gebied. Als rijksadvocaat onderhield hij sterke banden met de regering en het koninklijk huis. Hij stond aan de basis van de oprichting van de Amsterdamse Waterleiding Maatschappij, het eerste systeem van waterleidingen in Nederland.

4 min

Buitenplaats Elswout: steenrijke weduwe redde de Nederlandse Bank

Met hulp van het Russische en Pruisische leger kwam in 1813 een einde aan de Franse bezetting. De Nederlandse handel en nijverheid hadden zware klappen opgelopen en de schatkist was leeg. Aan de nieuwe vorst, koning Willem I, de taak om het land er weer bovenop te helpen.

4 min

Ankeveen: Buitenplaats Berg en Vaart

In 1779 kocht de Amsterdamse wijnhandelaar P.J. Eyma voor fl. 1.478, – en tien stuivers, twee morgen land van Jan Dedel wiens familie in die tijd de aan de overzijde gelegen buitenplaats ‘Boekesteyn’ bezat. Er ging direct een halve morgen af ‘om te beweyen’, waarna in de oosthoek op de overblijvende anderhalve morgen het tegenwoordige huis verrees. Het is twee bouwlagen hoog en heeft een vijf travees brede voorgevel, gericht naar de ‘s-Gravelandse Vaart. Het huis kreeg uiteindelijk een L-vormige plattegrond doordat men het gedeeltelijk naar de tuinzijde uitbouwde. In 1952 werd het in oorspronkelijke stijl gerestaureerd. De voortuin is aangelegd in de geometrische stijl, naar Daniel Marot.

1 min

Wonen op buitenplaats Vreedenhorst

In de prachtige Vechtstreek zijn veel mooie buitenplaatsen te vinden. Kees Beelaerts van Blokland woont samen met zijn gezin op zo’n buitenplaats. Zijn Vreedenhorst is gelegen bij het dorp Vreeland, 700 meter de provincie Utrecht in. Het wonen op een buitenplaats is toch wel heel erg anders dan in een gewoon huis. Het neemt veel verantwoordelijkheid met zich mee. Verantwoordelijkheid richting de toekomst, maar vooral richting het verleden.

3 min

Buitenplaats Wester-Amstel: Stukje paradijs aan de Amstel

Søren Ludvig Movig is vrijwel elke zaterdag te vinden op buitenplaats Wester- Amstel. Voor hem is Wester- Amstel een paradijselijk landschap dat ondanks zijn lange geschiedenis in essentie hetzelfde is gebleven.

4 min

Landgoed Gooilust

De oorspronkelijke naam voor het terrein is Rondombedrogen. De eerste bebouwing bestaat uit twee hofsteden. Het huidige Gooilust is gebouwd rond 1778-1786 door Gerrit Corver Hooft. Het landgoed werd in 1934 nagelaten door Louise Six aan Natuurmonumenten. Gooilust is de grootste buitenplaats van ’s-Graveland. Het heeft veel moois te bieden voor de wandelaar. Een fraaie ommuurde siertuin, een sterrenbos, een onlangs opnieuw aangelegd rondeel, en een rododendronvallei.

2 min

Landgoed Schaep en Burgh

Schaep en Burgh dankt zijn naam aan de stichter Abel Matthijszoon Burgh en zijn neef en erfgenaam Gerard Simonszoon Schaep. Het bestaande huis dateert van 1730. Sinds 1971 is Schaep en Burgh eigendom van Natuurmonumenten en sinds 1976 is het hoofdkantoor er gehuisvest. Achter het landhuis ligt een theehuis, het capitool, de locatie voor het radioprogramma Vroege Vogels. Op het landschappelijk fraaie terrein bevinden zich verder onder meer nog een slangenmuur en een ijskelder.

2 min

Het Muiderslot en zijn bewoners

Het Muiderslot is één van de best bewaarde middeleeuwse kastelen in Nederland. Er woonden door de eeuwen heen veel verschillende mensen, maar graaf Floris V en Pieter Corneliszoon Hooft zijn wel de meest bekende bewoners.

4 min

De overblijfselen van Het Oude Hof te Bergen

Aan de gevels van de huidige buitenplaats laat zich de hoge ouderdom van Het Oude Hof niet direct aflezen. Achter een latere pleisterlaag gaat echter muurwerk schuil dat nog dateert uit het midden van de zeventiende eeuw. Wat we zien is een vrijwel vierkant huis met vooruitspringende middendelen en een ingangsportiek dat geïnspireerd is op de bouwkunst uit de Klassieke Oudheid. De donkergroene luiken geven kleur en ritme aan de witte gevels.

2 min

Villa Kranenburgh te Bergen

Kranenburgh is een typische notabelenvilla uit de late negentiende eeuw. Het herenhuis, dat iets buiten de dorpskern van Bergen ligt, is in 1882 gebouwd voor Jacob van Reenen en zijn ondernemende echtgenote Marie van Reenen-Völter (stichtster van de badplaats Bergen aan Zee). Jacobs vader, stammend uit een oud-Amsterdams patriciërsgeslacht, had het voor zijn oudste zoon laten bouwen op een deel van zijn uitgestrekte landgoed. De architect, wiens naam niet bekend is, ontwierp een klassiek ogend, rechthoekig bouwvolume van baksteen met gepleisterde pilasters en hoekblokken. Het huis ligt met de achterkant naar de straatzijde gekeerd.

3 min

Landgoed Beeckestijn: buitenplaats voor de zomermaanden

Rijke Amsterdamse families in de achttiende eeuw, zoals de familie Boreel, brachten de zomermaanden op hun buitenplaats door. Weg van de hitte en de stinkende grachten.

2 min

Landgoed Duinlust

Het huis Duinlust is, net als de oranjerie, modelboerderij en het Grote Huis op Elswout, ontworpen door architect Constantijn Muysken (1843-1922). Het huidige huis Duinlust is echter niet het eerste gebouw met die naam dat hier stond. In 1815 was Duinlust in handen van Jonkheer Jan Willem Druyvestein die er een witgepleisterd huis liet bouwen. In 1821 verkocht hij zijn bezit aan de Amsterdammer Thomas Atkins die het ook maar korte tijd in bezit had.

2 min

Buitenplaats Elswout

De buitenplaats Elswout is een fantastische tijdscapsule. Wie door de toegangspoort aan de Elswoutlaan gaat, treedt vier eeuwen geschiedenis binnen.

De poort zelf dateert uit de zeventiende eeuw en hoorde bij de vroegste aanleg van Elswout die waarschijnlijk rond 1634 begon. In dit eerste deel van het park zijn echter nog meer restanten uit de Gouden Eeuw aanwezig. De statige oprijlaan waarop de eerste blik valt, is er daar een van. Maar ook de andere kaarsrechte lanen, die het park aan de voorkant in drie vakken verdelen, stammen uit die tijd. Tenslotte de twee koetshuizen, links aan de oprijlaan, zijn ook zeventiende eeuws. Hun architectuur is heel eenvoudig maar toch verfijnd.

3 min

Huis Zwanenburg te Halfweg

Weinig plaatsen in Nederland hebben zo’n toepasselijke naam als Halfweg dat precies tussen Amsterdam en Haarlem ligt. Reizigers die de trekschuit namen die sinds 1632 tussen beide steden voer, moesten in Halfweg overstappen.

3 min

Verdwenen huizen van stand in Muiderberg

Muiderberg was lange tijd een populaire bestemming voor dagjesmensen. Zij bezochten het Zuiderzeestrand en de bijzondere echo. Muiderberg had echter ook al vroeg aantrekkingskracht op de rijkere Amsterdammers die werden aangetrokken door de rust en schoonheid van het dorp. Deze rijke stedelingen bouwden vanaf de zeventiende eeuw op de door heide en struikgewas begroeide heuvel hun tweede woningen, een buitenplaats genaamd, zoals deze ook in grote getale aan de Vecht te vinden waren.

1 min