Kastelen en buitenplaatsen

Noord-Holland was lange tijd rijk aan buitenplaatsen. De welvaart van de stedelijke elite gaf in de zeventiende en achttiende eeuw een enorme impuls aan de aanleg van buitenhuizen, tuinen, parken en bossen. De buitenplaatsen die de tand des tijds overleefden, worden nu bijna allemaal beschermd door de monumentenstatus. Een aantal is bezit geworden van natuurorganisaties als Staatsbosbeheer of Natuurmonumenten, maar een groot deel van de buitenplaatsen is (weer) in privébezit gekomen.

Meer informatie over bestaande buitenplaatsen is te vinden op de website van stichting Kastelen Buitenplaatsen Landgoederen (sKBL).

Verhalen

’t Huys te Nuwendore: verdwenen burcht van Floris V

Wie bij Krabbendam over de Westfriese Zeedijk naar Eenigenburg rijdt, zal een paar dingen opvallen. Bij de scherpe knik in de dijk verrijst een hoge toren op uit het lage West-Friese land. Deze toren staat op de plaats van de dertiende-eeuwse toren die deel uitmaakt van de dwangburcht van graaf Floris V met de naam ’t Huys te Nuwendore. Provincie Noord-Holland liet een deel van het kasteel weer opbouwen, waardoor het iets van zijn grandeur terugkreeg. Het terrein is nu te bezoeken en de toren te beklimmen. Zo kan het landschap vanaf dit punt na eeuwen weer overzien worden.

5 min

Slot Purmersteijn in Purmerend

Als dank voor zijn steun aan graaf Willem VI van Holland ontving Willem Eggert in 1410 de rechten van de ‘Heerlijkheid van Purmereynde’. De steenrijke bankier en schepen van Amsterdam kreeg tevens toestemming om een kasteel te bouwen. Willem Eggert bouwde zijn Slot Purmersteijn op de kruising van de landweg van Amsterdam naar Hoorn en het water de Where. Door Eggerts voorname positie aan het hof van de graaf groeide Purmerend uit tot een plaats van aanzien in het laat-middeleeuwse Holland.

3 min

Van ‘kasteel’ naar klimaatneutraal Sugar City

Hij kan de zoete weeïge geur van suikerstroop bijna nog ruiken op het terrein van de voormalige suikerfabriek in Halfweg. Als hij zijn ogen sluit ziet hij nog de enorme hoeveelheden suikerbiet aangevoerd worden en hoe hij en zijn collega’s de bieten lossen en later de suiker afvoeren.

2 min

Een kasteel in Amsterdam

Toen in 1994 opgravingen begonnen op de Nieuwezijds Kolk, verwachtte men resten van middeleeuwse houten huizen te vinden. De verbazing was groot toen onder die huizen ook stenen muren van meer dan een meter dik bleken te liggen. Uit de archieven was niets bekend over een groot gebouw op deze plek. Dit maakte de archeologische ontdekking des te belangwekkender.

3 min

Wester-Amstel ademt de Gouden Eeuw

Rijke families die in de zomer de stinkende stad wilden ontvluchten, kochten een buitenplaats. Liefst aan het water, zodat je er makkelijk kon komen. In de Gouden Eeuw zag je in het voorjaar menige trekschuit over de Amstel varen met de inboedel van gezinnen op weg naar hun zomerverblijf.

3 min

De familie Zocher: voor uw park- en tuinontwerpen

Wat hebben de Haarlemmerhout, de vuurtoren van Egmond aan Zee, het Amsterdamse Vondelpark en de tuinen van Paleis Soestdijk gemeen? Ze werden ontworpen door de beroemde Haarlemse familie Zocher.

3 min

Kooplieden stichten buitenplaatsen in Ouderkerk

Het Hoger Einde in Ouderkerk aan de Amstel is het laatste stukje van een droge, smalle landrug in wat heel vroeger een moerasgebied was. Op deze landrug is Ouderkerk gebouwd. Dit was een mooie plek voor rijke kooplieden uit Amsterdam om een buitenplaats te stichten.

2 min

Ridder Jan Persijn vernederd

We schrijven 1275. Waterlandse boeren komen in opstand tegen hun heer, Jan Persijn. Die oefende namens de graaf van Holland het gezag uit over Waterland en de Zeevang. Waarom hij zijn onderdanen tegen zich in het harnas gejaagd had is niet helemaal duidelijk. Maar hij moet het helemaal bij hen verbruid hebben… Persijns burcht Swaensborch werd door de opstandelingen tot de grond toe verwoest. Van dit ergens bij Monnickendam gelegen kasteel is tot nu toe nooit iets teruggevonden.

3 min

Frans konijn kiest provinciehuis

In Haarlem zetelen de vertegenwoordigers in de Provinciale Staten. De statenleden kiezen de gedeputeerden (de bestuurders of ‘ministers’ van de provincie). De statenleden en gedeputeerden werken en vergaderen in het mooie provinciehuis aan de Dreef in Haarlem: een gebouw met een bewogen geschiedenis. En met bijzondere bewoners.

2 min

Gooi en Vecht: het Muiderslot

Het Muiderslot diende onder graaf Floris V als waterburcht. Later werd het onderdeel van verschillende waterlinies. De geschiedenis van het Muiderslot en het water zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

3 min

Een zomer op het ‘hoge huys te Muiden’

De zomer van 1633 was een van de vele zomers waarin de drost van Muiden zijn ambtswoning als buitenhuis gebruikte. Het slot lag temidden van weilanden, even buiten Amsterdam bij de monding van de Vecht in de Zuiderzee. Het was voor Pieter Cornelisz. Hooft dan ook ideaal om in de warme zomer zijn stadse woning te verruilen voor het ruime Muiderslot.

9 min

West-Friesland: Westfriese Omringdijk en kasteel Nuwendoorn

De Westfriese Omringdijk beschermde eeuwenlang een groot gedeelte van Noord-Holland tegen de oprukkende zee. De 126 kilometer lange dijk is dan ook hét symbool van de West-Friese strijd tegen het water. Het dertiende-eeuwse Kasteel Nuwendoorn, tussen de dorpjes Krabbendam en Eenigenburg, werd ooit verwoest door een doorbraak van de Westfriese Omringdijk.

4 min