Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Schatten uit het riool: gouden keelknopen uit Hoorn

Tijdens een opgraving in 2019 aan het Nieuwe Noord in Hoorn werden bijzondere voorwerpen gevonden in een zeventiende eeuws riool. Tijdens het zeven vond een vrijwilliger van Archeologie West-Friesland zelfs een paar gouden keelknopen!

>

De vondst van het Paradijs

In 2019 vonden er weer vele archeologische opgravingen plaats in Noord-Holland. Archeologen kregen in Hoorn de unieke kans om Nieuwendam 19-20 op te graven, een plek die al decennialang een gat in de monumentale gevelrij vormt. Dat ze hier op het Paradijs zouden stuiten, overtrof hun verwachtingen.

>

Vier de Verjaardag van Amsterdam! Op 27 oktober in het Stadsarchief én bij u thuis

Vier de Verjaardag van Amsterdam in de Schatkamer van het Stadsarchief. Op dinsdag 27 oktober kunt u daar het bijzondere Tolprivilege zien. De Hollandse graaf Floris V gaf het de Amsterdammers op 27 oktober 1275, dit jaar 745 jaar geleden. Het is het oudst bewaarde document waarin ‘Amestelledamme’ voor het eerst wordt genoemd. Dit bescheiden maar belangrijke stuk is de geboorteakte van de stad. Vanwege de kwetsbaarheid van het document is het slechts één dag te zien! Op 27 oktober openen we bovendien een presentatie in de Schatkamer waarin diverse aspecten van het Tolprivilege worden belicht. Deze presentatie is te zien t/m 31 januari 2021.

> Book 1 min

200 jaar gemeente Uithoorn: van veendorp tot voorstad

Op 10 februari 1820 werden de dorpen De Kwakel, Thamen en Uithoorn samengevoegd tot één gemeente: Uithoorn. Na maar liefst acht eeuwen onder gezag van Utrecht te zijn gevallen, werd de nieuwe gemeente opgenomen in de provincie Holland. Met zijn bijzondere ligging aan het Zijdelmeer en zijn middeleeuwse polder is Uithoorn tegenwoordig een geliefde woonplaats. Vlakbij Amsterdam, maar toch in het groen.

>

Een Goois vrouwtje van 500 jaar oud

Na ruim anderhalve eeuw keerde het ‘Gooisch Vrouwtje’ in 2015 terug in de Grote Kerk Naarden. Het eikenhouten figuurtje van een vrouw met gevouwen handen sierde tot 1862 het hoofdorgel van de kerk. Maar wie was deze dame precies en welke omzwervingen heeft ze meegemaakt?

>

Opgegraven in Enkhuizen: huisterp

Voor er nieuwe woningen worden gebouwd aan het Westeinde tussen Enkhuizen en Bovenkarspel, wordt de grond eerst uitgebreid onderzocht door archeologen. En niet zonder resultaat: ze vonden een middeleeuwse huisterp en bewoningsresten uit de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw, zoals een Duitse trechterbeker.

> Book 1 min

Terug naar de 16e eeuw in Alkmaar

Kaeskoppenstad is dankzij 25.000 bezoekers uitgegroeid tot het grootste jaarlijkse evenement van Alkmaar. Het brengt de meest glorieuze periode uit de Alkmaarse geschiedenis tot leven.

> Book 1 min

Een kijkje in de keuken van vroeger

Huis van Hilde vertelt de geschiedenis van Noord-Holland aan de hand van gevonden objecten. De bodem is rijk én springlevend. Wat vertellen deze objecten ons over wat we aten? De nieuwe tentoonstelling ‘Hilde schept op; over eten van vroeger’ laat zien dat dat wel eens heel anders is geweest.

>

Van Viking tot Graaf van Holland

Machtsschommelingen, conflicten en versplinterde, kleine vorstendommen kenmerkten West-Europa rond de negende – en tiende eeuw. Ook de Lage Landen hoorden hierbij. Hoewel het graafschap Holland in deze periode nog niet bestond, werd het fundament wel gelegd door een zekere Gerulf, een vertrouweling van de Deense heerser Godfried …

>

Vikinghelmen zonder hoorns

Dat de Vikingen Noord-Holland aandeden in de negende eeuw, daar kunnen we niet omheen. Ze lieten hun sporen achter in onze bodem en hun verhalen in onze geschiedenis. Maar sommige verhalen kloppen niet helemaal, want hoe kwamen die hoorns ooit op hun helmen terecht?

>

De mooiste middeleeuwse vondsten

Vondsten uit de vroege middeleeuwen zijn goed vertegenwoordigd in de Noord-Hollandse bodem. Ze vertellen het verhaal van Vikingen, graven, ridders, monniken, boeren en koopmannen uit die periode, die zorgden voor een turbulente tijd in de geschiedenis …

>

Hollandse lachebekjes

Humor is geen nieuw onderwerp binnen de kunsten. Het wordt er al eeuwenlang op allerlei manieren in verwerkt. Zijn humor en kunst een goede combinatie?

>

Almersdorp, een verdwenen dorp bij Opperdoes

In 2013 vond in opdracht van de provincie Noord-Holland een archeologisch onderzoek plaats in de Westfriese Omringdijk ten noorden van Opperdoes. Bij dit proefonderzoek zijn op meer dan een meter onder de weg de vermoedelijke resten van het verzonken Almersdorp gevonden.

>

Stadsorganist: een typisch Nederlands beroep

Sinds de Middeleeuwen kent men al het fenomeen stadsmuziek: openbare muziekbeoefening op kosten van de stad. Dat betrof aanvankelijk de stadspijpers, die voor allerlei ceremoniële gelegenheden werden ‘opgetrommeld’. Zij verdwenen in de loop van 17e eeuw geleidelijk van het toneel. Zij werden vervangen door stadorganisten, een unieke, Nederlandse functie.

>

Het vermaarde Groene Purmer Zeewijf

Op de puibalk van het achttiende-eeuwse huis Nieuwvaartje 8 in Edam zijn voorstellingen te zien van het ‘Purmer Zeewijf’. De afbeeldingen zijn zowel in het hout gesneden als erop geschilderd met bijbehorende teksten.

>

Dikkevretsavond

Zo komen we de donkere wintermaanden wel door! De oude man op de afbeelding hieronder heeft niets te klagen. Hij zit lekker warm bij het vuur en naast hem staat een fraai gedekte tafel. Op de achtergrond zijn schaatsende en kolvende figuren te zien. Kolven is een traditioneel Hollands spel waarbij men met een soort houten golfclub een bal tegen een paal moet slaan. Kortom, dit maandbordje voor de maand december toont precies wat men doorgaans graag doet in die koude wintermaand: lekker genieten en plezier maken.

>

Kogelpotten

“Kogelpotten, zijn die gevaarlijk?” Het was misschien een wat naïeve vraag van de bezorgde mevrouw met kinderwagen op de rand van de opgravingput. De verzekering dat het hier uitsluitend ging om middeleeuws aardewerk stelde haar zichtbaar gerust. De naam van de vrijwel volledig ronde potten stamt, zoals gewoonlijk, niet uit de tijd waarin ze werden gebruikt, maar van veel later. Vanwege de kogelronde vorm werden de potten door sommigen ‘kogelpotten’ genoemd, maar in Friesland, misschien wat minder krijgslustig, worden ze aangeduid met ‘bolpotten’.

>

De Ruïnekerk in Bergen

Het is louter geluk dat de Ruïnekerk heden ten dage nog te bewonderen is. Sinds de bouw van de huidige kerk in 1450 heeft het gebouw, dat in de middeleeuwen een bedevaartsplaats was, heel wat te verduren gehad. Zo werd de kerk in 1574 in brand gestoken door de Geuzen om te voorkomen dat de Spanjaarden zich er legerden om het Beleg van Alkmaar te hervatten. De stenen van de omgevallen toren werden in 1594 gebruikt om het koor – het deel waar zich het hoofdaltaar bevindt – dicht te metselen. Er kon weer gekerkt worden in dit kleine stukje van het oorspronkelijke gebouw.

>