Het is ‘een enorme suikertaart van ijzer en glas’, maar ook een ‘ondeugdelijk tochtgat.’ En toch is het in 1864 geopende Paleis voor Volksvlijt 65 jaar lang een zeer geliefde plek van vermaak aan het Amsterdamse Frederiksplein. Tot een alles verzengende brand daar een eind aan maakt.
>Na zes weken grote vakantie is het vandaag zover: de basisscholen in Noord-Nederland zijn weer open! Gezien de grote klassen is het lastig voor te stellen dat vroeger alle dorpskinderen les kregen in één klaslokaal. In het oude schooltje in Oosthuizen gaf kinderboekenschrijver Johan Kieviet les. Hier schreef hij zijn eerste boek over Dik Trom. De tentoonstelling ‘Schrijvende onderwijzers’ in het schooltje van Dik Trom is nog tot en met 25 oktober te bezoeken.
>
4 min
In het verarmde Amsterdam van de negentiende eeuw werden jaarlijks honderden kinderen te vondeling gelegd. Nanda Geuzebroek verdiepte zich in het droevige verhaal van deze kinderen. Haar onderzoek resulteerde in een boek en een bijzondere tentoonstelling, die tot 4 oktober 2020 in het Amsterdamse Stadsarchief te zien is.
>28 april 2020 verscheen ‘Bakvis in oorlogstijd: Het dagboek van Miep Diesel’. Op 30 april overhandigde Hilde van Garderen – dochter van Miep Diesel – het manuscript aan de Haarlemse burgemeester Jos Wienen, die op zijn beurt het eerste exemplaar van ‘Bakvis in oorlogstijd’ presenteerde.
> 2 min
Dit jaar vieren we 75 jaar bevrijding in het besef dat we samen verantwoordelijk zijn om deze vrijheid door te geven. Maar hoe gaan we met deze geschiedenis om? Hoe onderzoeken en herdenken we, en vooral: hoe betrekken we jonge mensen hierbij? Deze belangrijke vragen vormden voor Museum Hilversum vijf jaar lang de leidraad voor een onderzoek naar Hilversum in oorlogstijd en de zoektocht om jongeren te betrekken.
> 2 min
‘Goddank, de crisis is voorby, jullie zullen je heele leven het gevoel hebben dat je in je jonge jaren een nachtmerrie hebben gehad’, schreef Arthur van Schendel in 1945 aan een jeugdige kennis en hij vatte daarmee de stemming goed samen. Maar niet iedereen haalde opgelucht adem: voor sommige schrijvers was de bevrijding juist het begin van de ellende. Je leest er alles over in de nieuwe online tentoonstelling van het Literatuurmuseum.
> 1 min
Naast de landingsbaan van Schiphol staat een huis. Het is het woonhuis van het bejaarde echtpaar Wout en Jo de Rooij. Grote buurman Schiphol heeft langzaam alle boerderijen en dorpen in het gebied opgeslokt, maar de daglonerswoning van de familie De Rooij is blijven staan. Nu hebben de kinderen en kleinkinderen van Wout en Jo uitzicht op de vliegtuigen die opstijgen vanaf de Buitenveldertbaan: ‘Een prachtgezicht’.
>Op 20 december verschijnt het boek ‘Ken je me land?’, waarin geschiedenisdocent Loek van Straaten verhaalt over zijn tochten door Kennemerland, gelardeerd met persoonlijke verhalen en historische anekdotes over het gebied.
> 1 min
De Duitse keizer Wilhelm II en zijn zoon vluchtten in november 1918 naar het neutrale Nederland. De kroonprins zou vijf jaar lang onderdak krijgen op het oude eiland Wieringen, waar hij zich als een echte vrouwenverslinder gedroeg.
> 2 min
Fortgeesten, geheime gangen en militaire geheime plakplaatjes, het komt allemaal voor in ‘Herauten op de Stelling’, het derde en voorlopig laatste boek van Agnes de Boer over de Stelling van Amsterdam.
>Vogels, wijnliefhebbers en saunagasten, ze hebben allemaal baat bij de forten die destijds als onderdeel van de Stelling van Amsterdam zijn gebouwd. Agnes de Boer sprak met mensen die op de forten hebben gewoond en gewerkt. Dat leidde tot drie boeken, waarvan het laatste deel net is verschenen.
>De familie Visser ’t Hooft woonde in de 19e en het begin van de 20e eeuw in grote buitenhuizen. Caspar Visser ’t Hooft schreef er een boek over, waarin hij niet alleen de zeven buitenplaatsen opzoekt, maar ook levendige beschrijvingen geeft van de kleurrijke karakters die er woonden.
>Goed nieuws voor alle liefhebbers van dialect: het Volendams is op papier vastgelegd. In het onlangs verschenen boek ‘Over Volendams gesproken’ nemen vader en zoon Jan en André Kes de lezer mee langs de herkomst en kenmerken van het levende Volendamse dialect.
> 2 min
Alles wat je over Huizen moet weten, staat in de vlot geschreven en rijkelijk geïllustreerde ‘Canon van Huizen’.
>‘Zonder Jan Cremer was ik een leven gaan lijden als dat van mijn moeder: Trouw aan mijn man en kinderen, een rijtjeshuis en een baan in de zorg.’
> 5 min
Het schooltje van Dik Trom is een eenklassig schoolgebouwtje uit de late 19e eeuw. Schrijver C. Joh. Kieviet gaf er les en schreef er zijn beroemde Dik Trom reeks. Dankzij de inspanningen van velen is het sinds 2013 een kinderboekenmuseum.
>Als scholier werkte Anne-Goaitske Breteler in een voormalig walvisvaarderscafé, waar ze gefascineerd raakte door het recente walvisvaartverleden. Een verleden waaraan tegenwoordig niet graag meer wordt gedacht, terwijl de walvisvaart tijdens de wederopbouw een trotse bijdrage leverde aan de Nederlandse economie en identiteit.
>“Zie ginds komt de stoomboot, uit Spanje weer aan. Hij brengt ons Sint Niklaas, ik zie hem reeds staan!” Al meer dan honderd jaar zingen we deze regels luidkeels mee wanneer Sinterklaas half november een pittoreske haven in Nederland komt binnenvaren. Het is één van de meest toonaangevende sinterklaasliedjes en werd geschreven door de Amsterdamse schrijver, onderwijzer en humorist, Jan Schenkman. Het aanvankelijke versje werd door Schenkman geïntroduceerd in het eerste Sinterklaasboek, gevuld met fraaie handgekleurde litho’s en vrolijke anekdotes op rijm, uitgegeven in 1850 door Gerrit Theodoor Bom.
>Kinderboekenmuseum ‘Het Schooltje van Dik Trom’ ligt midden tussen de weilanden. Als je een bord passeert met : ‘Welkom in het land van Dik Trom’, weet je dat het niet ver meer is naar het oude schooltje, waar kinderboekenschrijver Johan Kieviet van 1883 tot 1902 les gaf. Alle dorpskinderen, van de eerste tot en met de zevende klas, kregen in dat ene lokaal les. In de naastgelegen onderwijzerswoning schreef Kieviet zijn eerste boek over Dik Trom, dat ondeugende jongetje met een hart van goud.
>Op 2 maart 1820 werd in de Korsjespoortsteeg in Amsterdam Eduard Douwes Dekker geboren. Hij ontwikkelde zich tot een intelligent kind dat de Latijnse school bezocht en al vroeg kritische vragen kon en durfde te stellen. Een reis naar Nederlands-Indië in 1838 zou het leven van de jonge Douwes Dekker voor altijd veranderen.
>