Laren

Van graan tot meel in de Larense molen De natuur lonkt: kunstenaars in het Gooi Villa Dennenoord wordt Papageno Huis De ware liefde van Anna Singer 32 Joodse onderduikers in pension ‘De Hoeve’ In het spoor van de ‘Moordenaar’ De heidense oorsprong van onze feestdagen Bijzondere (bij)namen: Gooi en Vechtstreek Met Jan Feith door het Gooi (1933) Versteend dino ei in Laren Natuur veert op in Laarder Wasmeer Larense Berg-Stichting voor Joodse kinderen De wonderlijke watertorens van Noord-Holland Weet je t’ Bonte Paard? Hein Kever Kunstpaus H.P. Bremmer Jo Koster: neo-impressionist in Laren Neo-impressionisten in het Gooi Suze Robertson: Schilder van sociale misstanden Anton Mauve. Toch is haar werk niet onverdienstelijk en is haar werk in verschillende collecties vertegenwoordigd, waaronder in bijvoorbeeld de collectie van museum Arina Hugenholtz Wally Moes Urnenveld op de Westerheide St. Janskerkhof, Laren Het Singer Museum te Laren De kunstenaar van de sneeuw Sint Jansprocessie, Laren Kerst in museum Singer Laren Singer: "I have found my country" De Brink in Laren: hart van het dorp Larenberg Jan Sluijters: meester van het kleurgebruik Het schapenkampje op de Westerheide Steil zandwandje op de Westerheide De paarse heide Een van de mooiste watertorens van Nederland Het afgraven van grind Een fietstocht van 24 uur Albert Neuhuys was wereldberoemd Het ongeval van de Gooische Moordenaar Villa De Wilde Zwanen, Laren De komst van de verfkliederaars De dag dat De Denker werd geroofd De Larense dorpsomroeper en de Amerikaanse schilder Het verhaal over de Larense dorpsomroeper en de Amerikaanse schilder Gooi en Vecht: kunst in Laren

Hein Kever

Op 19 juni 1854 zag Jacob Simon Hendrik Kever, alias ‘Hein’, het levenslicht in Amsterdam. Al vroeg had de dromerige Hein een neiging tot tekenen en schilderen. Hij kon op school niet makkelijk meekomen en het ontbrak hem aan belangstelling voor de zakelijke en nuchtere dingen in het leven. Zijn moeder was bevriend met de familie van Jozef Israels en besloot de oude meester-schilder om hulp te vragen. Israels bemiddelde meerdere malen voor de jonge Kever, die zou uitgroeien tot één van de bekendste Larense schilders.

2 min

Kunstpaus H.P. Bremmer

Hendrik P. Bremmer (1871-1956) was ooit zelf als kunstenaar begonnen, maar ontwikkelde zich in de periode 1900 tot 1930 tot een ware ‘kunstpaus’: een man met een grote macht en aanzien in de wereld van kunst en cultuur.

5 min

Jo Koster: neo-impressionist in Laren

Het Gooi staat met name bekend om de kunstenaars die vanaf het derde kwartaal in grote groepen kwamen: de Haagse Scholers. Ook hebben er kunstenaars gewoond en gewerkt in het Gooi die tot de tweede generatie vernieuwers behoorden: Ferdinand Hart Nibbrig, Jan Sluijters, maar ook kunstenares Jo Koster zijn hier sprekende voorbeelden van.

3 min

Neo-impressionisten in het Gooi

Omstreeks 1890 raakten kunstenaars in Nederland geïnspireerd door nieuwe vormen van kunst. Van Gogh was een grote inspiratiebron, maar ook de Franse en Belgische neo-impressionisten en pointillisten, zoals bijvoorbeeld het werk van Seurat. Ferdinand Hart Nibbrig, maar ook Jo Koster behoorden tot de eerste groep van Nederlandse neo-impressionisten – en zij werkten in Laren.

2 min

Suze Robertson: Schilder van sociale misstanden

Ondanks dat de armoede een geliefd onderwerp was onder kunstenaars, waren zij niet altijd bijzonder betrokken bij de omstandigheden waarin de plaatselijke bevolking verkeerde. Schilderijen over de lagere sociale klassen waren omstreeks 1890 veelal lieflijk en romatisch. Lien Heyting schrijft hierover in haar boek ‘De Wereld in een dop’ (1994) over de kunstenaars die eind negentiende eeuw naar Laren trokken het volgende: ‘Hoe meer de dorpse eenheid tussen mens en natuur bedreigd werd, des te zoetelijker die door de schilders werd weergegeven. Nooit eerder hebben ze in de armoede […] zoveel lieflijks gezien als juist toen’.

2 min

Arina Hugenholtz

Arina Hugenholtz (1848-1934) staat met name bekend als leerling van Anton Mauve. Toch is haar werk niet onverdienstelijk en is haar werk in verschillende collecties vertegenwoordigd, waaronder in bijvoorbeeld de collectie van museum Singer Laren.

2 min

Wally Moes

Jozef Israëls, Albert Neuhuys en Anton Mauve worden in een adem genoemd als we het hebben over de ontdekking van het Gooi door kunstenaars. Zij zijn volgens de literatuur verantwoordelijk geweest voor een algehele nationale en internationale bekendheid van deze streek en voor Laren in het bijzonder. Er is echter nooit onderzocht waarom er in de laatste twee decennia van de negentiende eeuw een grote opmars ontstond van veelal Amsterdamse kunstenaressen die naar het Gooi trokken. Een van de bekendste vrouwelijke kunstenaars die zich aan het einde van de negentiende eeuw in Laren vestigde was Wally Moes (1856-1918). Zij behoorde tot de groep van tweede generatie kunstenaars die naar het Gooi trok.

3 min

Urnenveld op de Westerheide

In de westelijke punt van de Westerheide bevindt zich een terrein van zeer hoge archeologische waarde dat beschermd is. Het bevat naast grafheuvels uit het neolithicum een urnenveld dat in gebruik is geweest van de bronstijd tot en met de ijzertijd, bewoningssporen uit het neolithicum tot en met de ijzertijd en de middeleeuwen, een kamp (het vierde) en een banscheiding uit 1428.

1 min

St. Janskerkhof, Laren

Het St. Janskerkhof markeert de plek waar Laren oorspronkelijk lag. Rond het jaar 1000 was hier een nederzetting die omstreeks 1100 werd verrijkt met een kerk, na Naarden de tweede kerk van het Gooi. Door uitdroging van de grond werd het dorp verlaten en weer opgebouwd op de huidige plek van Laren. De kerk die bij het kerkhof was blijven staan werd eind zestiende eeuw gesloopt omdat er nog katholieke godsdienstoefeningen werden uitgevoerd.

1 min

Het Singer Museum te Laren

In Parijs had het echtpaar voor het eerst van Laren gehoord en toen ‘moesten ze er wel heen’. Zoals zovele artistiekelingen begin twintigste eeuw was het echtpaar Singer na aankomst getroffen door de natuur en de sfeer in het onbedorven Laren en vestigden zij zich hier voor lange tijd. De steenrijke miljonairs bouwden hier een uitgebreide kunstcollectie op die Anna na de dood van haar man William in 1943 onderbracht in een stichting. In de jaren 50 groeide dit uit in het uitgebreide kunst- en cultuur centrum dat het Singer Laren dezer dagen is.

2 min

De kunstenaar van de sneeuw

Koningin Wilhelmina kocht in 1929 een groot doek van hem aan van Blaricum in de sneeuw. Het grote schilderij werd gehangen in Paleis Noordeinde in Den Haag. David Schulman was een bekend en geliefd kunstenaar. In een impressionistische stijl schilderde hij het Gooise landschap.

1 min

Sint Jansprocessie, Laren

Op de zondag die het dichtst bij 24 juni ligt, de naamdag van Johannes de Doper, wordt in Laren de Sint Jansprocessie gelopen. In oude, gemythologiseerde verhalen uit de negentiende eeuw werd ook wel gesproken van het zonnewendefeest. Een andere mythe is dat de tocht terug te voeren zou zijn op Willibrord die de Batavieren rond de omgeving van Laren versloeg. De processieroute loopt van de Sint Jansbasiliek naar het Sint Janskerkhof. Op de route zijn speciaal voor deze dag bogen en poorten geplaatst, die voorzien zijn van contemplatieve Bijbelteksten. Na de liturgische dienst keert de processie terug naar de basiliek. De route voerde door de velden van de Engh. Op foto’s en schilderstukken van toen is goed het verschil te zien met de huidige situatie. Door bebouwing en de verbreding van de snelweg A1, is de route nu minder landelijk dan voorheen.

4 min

Kerst in museum Singer Laren

De foyer van Singer Laren is elk jaar in de tweede helft van december helemaal in kerstsferen gehuld. Met boom en lichtjes en veel kleur, rond de majestueuze schouw. Honderd jaar geleden was de foyer de woonkamer van Anna en William Singer. Maar hoe zag hun kerst er eigenlijk uit? Met een diner, een kerstboom en Santa Claus, misschien?

2 min

Singer: “I have found my country”

Het was de kunstschilder Martin Borgord die zijn vrienden William en Anne Singer in de zomer van 1903 meenam naar zijn geboorteland Noorwegen. William had nauwelijks een voet aan land gezet of hij sprak de legendarische woorden ‘I have found my country’. In de foyer van het Singer Museum hangen schilderijen die de Amerikaanse schilder in Noorwegen schilderde.

2 min

De Brink in Laren: hart van het dorp

Het dorp Laren wordt gezien als één van de oudste dorpen van het Gooi. De oudste resten van bewoning dateren uit de periode 300.000-35.000 voor Christus. Hier weten wij echter niet veel van. Toen in 1840 werd begonnen met archeologisch onderzoek bleken er echter aanwijzingen te zijn voor een veel recentere bewoning. Er bleken op de heide (aan beide kanten van de weg tussen Hilversum en Laren) grafheuvels uit ongeveer 1500 voor Christus te liggen. In deze graven werden aarden bekers in de vorm van een klok gevonden. Deze cultuur werd daarom ook wel de ‘klokbekercultuur’ genoemd. Rond 400 na Christus vestigden zich nieuwe bewoners in het gebied: boeren. Zij trokken naar het lager gelegen deel; de Brink.

3 min

Larenberg

Tussen Laren en Blaricum ligt de buitenplaats Larenberg. Deze buitenplaats is in zijn geheel ontworpen door architect J.D. Zocher jr. Larenberg is een combinatie van een buitenplaats met een boerderij. Samen vormen zij het ideaal van de negentiende-eeuwse mens: wonen en werken in de frisse buitenlucht.

3 min

Jan Sluijters: meester van het kleurgebruik

Jan Sluijters (1881-1957) was één van dé vernieuwers van de Nederlandse schilderkunst aan het begin van de twintigste eeuw. Sluijters schilderde naast landschappen en stadsgezichten vooral veel portretten. Hij is vooral bekend om zijn al dan niet naakte vrouwenportretten en in wat mindere mate om zijn kinderportretten. Daarnaast schilderde hij ook gekleurde mensen en mensen uit de society.

2 min

Het schapenkampje op de Westerheide

De ruimte binnen de aarden wallen van de omwalling werd gebruikt als een schapenkampje. De schaapherder dreef hier zijn kudde samen. Het schapenkampje is dus een schaapskooi in de open lucht.

2 min

Steil zandwandje op de Westerheide

Als u ergens heerlijk op een terras of in de tuin zit en er vliegen wespen of bijen rond, dan zit u niet rustig. Misschien bent u er zelfs wel bang voor. Maar er zijn ook, en dat is minder bekend, bijen en wespen die niet steken.

1 min

De paarse heide

De paarse heide heeft menig kunstenaar en schrijver tot verrukking gebracht. De schilder Anton Mauve was er helemaal weg van. Regelmatig trok hij er met zijn schilderskist op uit om de schaapskudde met de herder en zijn hond vast te leggen. Toch is een paarse heide niet vanzelfsprekend. Het is dankzij de goede zorg van het Goois Natuurreservaat dat we van de heide kunnen genieten. Als er niet op tijd wordt geplagd, gemaaid en er geen schapen en Schotse Hooglanders lopen, zou de heide veranderen in bos en helemaal vergrassen.

2 min