Hilversum

Wat is er achter het hek van de Hoorneboeg?

Het Franse leger trekt in 1795 onder generaal Pichegru ons land binnen. Ruiters stuiten op de Hoorneboegse hei bij Hilversum op een dreigend jachtslot. Gevaar?

Met Jan Feith door het Gooi (1933)

Deze zomer neemt Jan Feith je mee op reis door onze provincie. Zijn historische teksten uit het album ‘Zwerftochten door ons land: Noord-Holland’ (1933) geven een beeld van zonnige duinen, drukke pleinen en pittoreske polders. Deze week: ‘Door Gooiland op stap!’

Werf35: van pillenfabriek tot medianest

Het industriële complex aan de Hilversumse Mussenstraat kent een turbulente geschiedenis. Van farmaceutische fabriek en gemeentewerf is het sinds kort een thuis voor digitale creatievelingen.

Badhuis Dudok: ‘een sieraad voor de gemeente’

Het volksbadhuis aan de Hilversumse Meidoornstraat betekende een grote verbetering op het gebied van hygiëne, in een tijd dat veel huizen nog geen badkamer hadden. Het bijna honderd jaar oude monument is recentelijk herbestemd tot woningen.

Zanderij Crailoo: van zandgroeve naar nieuwe natuur

Op een steenworp afstand van het Hilversumse Mediapark ligt een stukje natuur met een wel heel bijzondere historie. Honderd jaar zandafgravingen hebben het gebied met 7 tot 12 meter verlaagd. Tegenwoordig is Zanderij Crailoo in handen van het Goois Natuurreservaat, dat er ‘nieuwe natuur’ realiseert.

De Wehrmacht en het verzet hadden één ding gemeen: Hilversum

Het is april 1942. De kans op een invasie is niet gering. Generaal Friedrich Chistiansen besluit daarom zijn Wehrmacht van Den Haag naar Hilversum te verhuizen. Daar vestigen ze zich in het raadhuis, dat in de jaren twintig is ontworpen door de beroemde architect Willem Dudok. Hilversum wordt voor zowel de Duitsers als voor het verzet een belangrijk communicatieknooppunt, van waaruit ze hun contacten met de wijde omgeving kunnen onderhouden.

Dirk van Reenen, honger-evacué bij de boeren

Het is stikdonker en steenkoud als de kleine Dirk van Reenen – amper 9 jaar oud – moet opstaan. Hij gaat met zijn jongere broertje en ouders naar de Hilversumse Havenstraat. Hun moeder neemt huilend afscheid van haar twee zoons en zoent hen gedag door haar tranen heen. “Zal je goed op je broertje passen? En zorg ervoor dat jullie bij elkaar blijven!” sommeert ze Dirk. Rond half vijf stappen de broertjes in de open laadbak van een vrachtwagen, waarover een huif van bruin canvas is gespannen. Aan weerszijden is een witte cirkel met daarin een rood kruis geschilderd. Samen met een andere vrachtauto komt het transport in beweging. Pas vier maanden later zien de jongens hun ouders weer terug. Dirk is één van de 40.000 kinderen die tijdens de Hongerwinter van 1944-1945 vanuit de Randstad naar de boeren worden gebracht om aan te sterken.

Het gedenkkruis op de Bussummerheide

Oorlogsmonumenten zijn er in soorten en maten, ook in Bussum. Zo herinnert in de hal van station Naarden-Bussum een eenvoudige bronzen gedenkplaat aan spoorwegman J. Miedema, door de Duitse bezetter omgebracht in de jaren 1940-1945. Een levensgrote stenen vrouwenfiguur treurt in een plantsoen langs de Frederik van Eedenweg om allen die in de oorlog gevallen zijn. En op de Bussummerheide verheft zich een groot houten kruis, met daarop de namen van een vijftal mannen uit het verzet en hun jaartallen, op de plek waar zij in 1941 doodgeschoten zijn.

Portret van een stad: Hilversum

Als je vanuit het treinstation van Hilversum door de gezellige binnenstad richting het noorden loopt, stuit je al snel op het indrukwekkende, kleurrijke gebouw van Beeld en Geluid. In de verte doemt de televisietoren op. Je bent in de ‘mediastad’ van Nederland, dé bakermat van de vele televisie- en radioprogramma’s die al tientallen jaren ‘live’ vanuit het mediapark mensen naar het televisiescherm en de radio toe trekken. Hilversum is echter meer dan alleen een cluster van grote multimediabedrijven en wordt ook gekenmerkt door een grote hoeveelheid villa’s omringd door idyllische weilanden en parkachtige bossen met kronkelende wandelpaden. De stad wordt niet voor niets ook ‘tuinstad’ of ‘villadorp’ genoemd. Het staat er bovendien bol van de ‘jonge’ monumenten, waar de beroemde gemeentearchitect Willem Marinus Dudok een indrukwekkende bijdrage aan heeft geleverd. Kun jij een van zijn bekendste creaties terugvinden op de tekening? En herken je de andere typisch Hilverumse elementen?

Bijenschans Corversbos

De bijenschans in het Corversbos is één van de laatste in het Gooi die is overgebleven. In 1843 telde het gebied nog 83 bijenschansen met gezamenlijk zo’n 6000 korven. Bijenhoning was tot eind achttiende eeuw de enige zoetstof hier te lande. De schansen waren beschutte plekken voor de bijenvolken, voorzien van een omwalling. In het geval van de bijenschans in het Corversbos ging het om een oude grindkuil die voor de beschutting moest zorgen.

Urnenveld Westerheide

In de westelijke punt van de Westerheide bevindt zich een terrein van zeer hoge archeologische waarde dat beschermd is. Het bevat naast grafheuvels uit het neolithicum een urnenveld dat in gebruik is geweest van de bronstijd tot en met de ijzertijd, bewoningssporen uit het neolithicum tot en met de ijzertijd en de middeleeuwen, een kamp (het vierde) en een banscheiding uit 1428.

Lees meer

Nieuwe Crailoseweg

Door afplaggen was de grond van het Gooise heidegebied in de loop der eeuwen sterk verarmd. Het was een kaal gebied geworden waar weinig groeide. Eind achttiende eeuw gaat men onder invloed van de Romantiek juist op zoek naar een ideale, gevarieerde natuur. Daarin nemen bossen en bomen een belangrijke plaats in. Rond 1800 komt het aanplanten van bossen in zwang. De romantische mens wil dan graag wandelen door bossen en lanen in plaats van op kale heidevlaktes. In 1838 richten de Hilversumse notaris Albertus Perk en parlementariër en ingenieur H.J. Backer uit Naarden de Maatschappij tot Bevordering van de Cultuur in Gooiland op. De Maatschappij wilde de woeste heidegrond omzetten in cultuurgrond. Er was grote werkloosheid en de twee heren wilden de werklozen inzetten om de heide te ontginnen. De Gooise heide was in hun ogen doods, onrendabel en deprimerend. De woeste en schaars gebruikte gronden moesten veranderen in bossen. Bossen verfraaiden niet alleen het landschap, maar waren ook belangrijk voor de houtindustrie. De Maatschappij had heel wat wensen maar er is slechts één project gerealiseerd. Dat is de aanplant van de bomen langs de Nieuwe Crailoseweg. Deze vier kilometer lange laan was een prachtige route om te wandelen, maar voor sommigen te lang.  Misschien omdat het een kaarsrechte weg was met weinig afwisseling, stond de Nieuwe Crailoseweg ook wel bekend als Gebed zonder End.