Badhuis Dudok: ‘een sieraad voor de gemeente’

Het volksbadhuis aan de Hilversumse Meidoornstraat betekende een grote verbetering op het gebied van hygiëne, in een tijd dat veel huizen nog geen badkamer hadden. Het bijna honderd jaar oude monument is recentelijk herbestemd tot woningen.

2 min

‘Thans ontplooit zich voor ons oog een fraai woningcomplex met een badhuis, dat een sieraad voor de gemeente mag genoemd worden. (…) Dit badhuis, gebouwd met de lessen der praktijk en ervaring, mag een model-badhuis heeten.’ Met deze lovende woorden deed De Gooi- en Eemlander verslag van de opening van het nieuwe volksbadhuis aan de Meidoornstraat op 3 december 1921. Een woord van hulde volgde voor de ontwerper en alle anderen die ‘met zooveel voortvarendheid’ aan de bouw van het badhuis hadden bijgedragen.

Die ontwerper was niemand minder dan architect W.M. Dudok (1884-1974), die op dat moment directeur van Openbare Werken en gemeentearchitect van Hilversum was. Het badhuis maakte onderdeel uit van een door hem ontworpen gemeentelijk woningbouwcomplex in Hilversum-Zuid. Omdat de meeste huizen destijds nog geen badkamer hadden, waren de bewoners aangewezen op de wekelijkse tobbe. Het badhuis was een grote stap vooruit op het gebied van hygiëne.

Het Oude Badhuis aan de Meidoornstraat, 1972. Collectie Streekarchief Gooi en Vechtstreek.

Goede opkomst

Eerder dat jaar was er ook al een badhuis van Dudok aan de Huygensstraat geopend, dat deel uitmaakte van een blokje van tien arbeiderswoningen. Het was het eerste badhuis aan de overzijde van het spoor, daarom kreeg het de toepasselijke naam ‘Over ’t Spoor’. Door De Gooi- en Eemlander werd het badhuis getypeerd als ‘een kleurige en blijde noot (…) in de trieste vaalheid der omgeving’.

Beide badhuizen konden voor een klein bedrag bezocht worden. Het volksbadhuis aan de Meidoornstraat kende aparte ingangen voor mannen en vrouwen en is daarom symmetrisch van opzet. Bezoekers kregen een stukje zeep en konden uit verschillende baden kiezen: tariefbaden 1^e en 2^e klasse en goedkope baden, die uiteraard in prijs verschilden. De eerste maand dat het badhuis open was, werd in totaal 1990 keer gebruik gemaakt van de baden. ‘Een schitterend begin in ’t nieuwe gebouw’, aldus De Gooi- en Eemlander.

Interieur van badhuis Over ’t Spoor, 1956. Collectie Streekarchief Gooi en Vechtstreek.

Een nieuw tijdperk

Vanaf de jaren vijftig werd een bad of douche in de sociale woningbouw verplicht. Hierdoor liep het aantal bezoekers van de badhuizen aan de Huygensstraat en Meidoornstraat langzaam terug. In de jaren zeventig verloren beide locaties hun functie als badhuis. Badhuis Over ’t Spoor werd in 2004 afgebroken.

Het volksbadhuis aan de Meidoornstraat heeft sinds die tijd dienst gedaan als medisch centrum. In 1991 kreeg het de status van monument. Het badhuis is recentelijk herbestemd, BOEi had een adviserende rol in dit proces.

De afgelopen jaren zijn verschillende plannen de revue gepasseerd. Zo bleek het financieel niet haalbaar om een hammam te realiseren in het rijksmonument. De nieuwe eigenaar kwam met het idee om twee haast identieke koopwoningen van ongeveer 250 m2 te creëren. Zo heeft dit bijzondere gebouw bijna een eeuw later een woonfunctie gekregen.

Badhuis Dudok. Via BOEi.

Tekst: Sarah Remmerts de Vries

Bronnen:

Publicatiedatum: 18/07/2019

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.