In de negentiende eeuw begon de Europese elite steeds meer te reizen. Nieuwe verbindingen per trein en stoomboot ontsloten in rap tempo exotische werelden voor de happy few. Er werd gefeest in Londen, overwinterd aan de Franse Rivièra en gekuurd aan de Noordzeekust. De vissersdorpen Zandvoort en Scheveningen veranderden in mondaine badplaatsen met hotels en vermaak op stand.
>Eric J. Coolen zal zijn klare lijnen loslaten op Zandvoort. Markante gebouwen, dorpsgezichten en andere bijzondere visuals. Eric werd door Hilly Jansen (museumdirecteur) gevraagd om iets moois voor Zandvoort te maken. Natuurlijk gaat dat kleurrijk, verrassend en strak worden. Met allerlei visuele grapjes, maar ook muziek, lekkere proeverijtjes en workshops.
>Nu de zomer is aangebroken, trekt iedereen weer naar de Noord-Hollandse stranden. Je kunt natuurlijk met felrode lippenstift naam en nummer van je strandtent op de blote ruggetjes van je kinderen tekenen, zoals een moeder van drie kleuters op het Zandvoortse strand eens deed. Maar dat hoeft niet meer: om te voorkomen dat kleine kinderen hun ouders kwijt raken, delen vrijwilligers van de reddingsbrigades tegenwoordig naamplaatjes uit. Werkt net zo goed en staat wat charmanter. Dat ging vroeger wel anders.
>‘Kruipend door nauwe gangen vol met zand duurt het niet lang voor je omgeven bent door absolute duisternis. Metersdiep onder de grond hoor je slechts de echo van je eigen ademhaling, de buitenwereld is stil. Het signaal van je telefoon is weggevallen. Je schijnt met een zaklamp in het duister, waar sinds de oorlog geen licht meer is geweest.’
>Noord-Holland kent veel plaatsen met bijzondere namen. Van sommige is de oorsprong snel vast te stellen, bij andere is het nodig om wat dieper te graven in het verleden. In deze serie verhalen onderzoeken we elke maand een andere regio van onze provincie, om achter de herkomst van de lokale plaatsnamen én bijnamen van de inwoners te komen. Deze maand: Kennemerland en IJmond.
>Maus en Ciska Gatsonides poseren bij twee gloednieuwe auto’s. Het is 1950 en Maus heeft grote ambities: hij probeert zijn eigen automerk te lanceren. Als gelauwerd coureur en “technologisch wonder” lijkt zijn wens om de snelste en mooiste auto te ontwerpen zeker niet te hoog gegrepen. De lijfspreuk van Gatsonides is dan ook simpelweg: “alles kan!”. En dat zou hij bewijzen ook: met slimme streken in de oorlog, levensgevaarlijke races en, natuurlijk, zijn uitvinding van de flitspaal.
>Op 8 mei 2021 begon het themajaar ‘Ode aan het Landschap’. Als fotografiestudent was Koen van der Lee in de gelegenheid om hierop in te haken met een fotoserie over het Noord-Hollandse landschap. Vanuit een schoolopdracht is dit verhaal voor Oneindig Noord-Holland ontstaan. Pak een kop thee en ga mee op reis!
>Het Ode aan het Landschap themajaar wordt in Zandvoort gevierd met het tiende en voorlopig laatste Europees Kampioenschap Zandsculpturen. Zes professionele zandkunstenaars met verschillende nationaliteiten namen het tegen elkaar op in deze uitdagende wedstrijd aan zee. Op 9 mei werd de winnaar bekendgemaakt. De redactie van Oneindig Noord-Holland neemt je mee op een zonnige tocht langs de sculpturen, die nog tot eind augustus te bewonderen zijn.
>Op warme zomerdagen trekken Nederlanders massaal naar het strand. Noord-Holland heeft een breed aanbod aan mooie zandstranden. Zandvoort en Bloemendaal aan Zee staan hoog in de lijst van meest populaire badplaatsen in Nederland. Daarnaast zijn Egmond aan Zee, Callantsoog, Bergen aan Zee, Julianadorp aan zee, Wijk aan Zee, Castricum aan Zee en het strand van Pette favoriete bestemmingen. Op het strand geldt echter een eigen etiquette en mode.
>Deze zomer neemt Jan Feith je mee op reis door onze provincie. Zijn historische teksten uit het album ‘Zwerftochten door ons land: Noord-Holland’ (1933) geven een beeld van zonnige duinen, drukke pleinen en pittoreske polders. Deze week: ‘In den zeewind langs onze Noordzee-kust’.
>Wat hebben keizerin Sisi en een oor op sterk water met elkaar te maken? Zandvoort! Kijk maar in het Zandvoorts Museum. Een verhaal van bomschuiten, zeebaden en een bonbonnière die koningin Victoria aan de kleine (84 cm) Paap schonk.
>1 april 1962: een beeld van anderhalve meter lang is aangespoeld op het strand van Zandvoort. Burgemeester Venema staat voor een raadsel. Een paar dagen later blijkt het een geslaagde 1-aprilgrap te zijn.
>Onder het zand en de planten in Kennemerland liggen bunkers, muren en vestingwerken verscholen. Ze maken deel uit van een hele rits kustverdedigingswerken die de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben gebouwd. Veel restanten zijn afgebroken en daarmee uitgewist. Ook namen die herinnerden aan de oorlog werden na de oorlog veranderd. Het Moffenpad bij Castricum werd bijvoorbeeld omgedoopt tot de Stille Strandweg. Toch zijn er nog genoeg sporen van de oorlog te vinden.
>Het regent als de trein uit Haarlem op het perron van Zandvoort aan Zee stopt. Maar de conducteur is goedgeluimd. “Gaat u lekker naar het strand,” zegt hij tegen de passagiers die zojuist zijn uitgestapt. “Handdoekje uitspreiden, pilsje er bij.” Vanaf het station is het nog maar een korte wandeling naar het Zandvoorts Museum, waar ik een afspraak heb met Freek Veldwisch en Mieke Hollander. Ze zijn geboren en getogen in Zandvoort, geven regelmatig rondleidingen in het museum en willen best iets vertellen over het strandleven van vroeger.
>Zandvoort is een van dé badplaatsen van Nederland. Menig Noord-Hollander heeft zijn voeten gebrand aan het hete zand, een blubberkasteel gebouwd voor het zwin of bij zonsondergang een bordje kibbeling met lekker veel knoflooksaus leeggegeten. Ook de duinen van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland en de Amsterdamse Waterleidingduinen zijn populaire bestemmingen voor dagjesmensen. Maar niet alleen het strand, de boulevard en de duinbossen kenmerken de badplaats. Wist je bijvoorbeeld dat Zandvoort eeuwenlang van de visvangst leefde en een tijdje een succesvolle aardappelteelt kende? Herken jij de andere Zandvoortse kenmerken in de tekening?
>Hoewel hij het grootste deel van zijn leven in Amsterdam woonde, bleef modeontwerper Frans Molenaar zich altijd verbonden voelen met Zandvoort. Het Zandvoorts Museum brengt een eerbetoon aan de couturier die van vele markten thuis was.
>Groot Bentveld begint zijn geschiedenis als duinboerderij rond 1596 als het in handen is van Hopman Nicolaas de Leur. Hij is krijgsbevelhebber onder Prins Maurits. In 1660 is Bentveld een hofstede met boomgaard, huisinge, bouwhuisinge (boerderij) met 30 morgen (hectare) zaai- en weiland, met vijvers en grachten en een valbrug voor het huis. Tevens heeft men rechten van vrije visserij en vogelarij. De oude balkenzolderingen in het herenhuis stammen uit deze tijd.
>De watertoren, zo dicht bij de kust, is een onmisbaar baken én steunpilaar voor de identiteit van badplaats Zandvoort. Voor veel bewoners is het ondenkbaar dat deze toren, net als zijn voorganger, zou kunnen verdwijnen. Na de Tweede Wereldoorlog bracht de bouw van een nieuwe toren de bevolking van Zandvoort geloof in de toekomst.
>Het Circuit Park van Zandvoort, kortweg aangeduid als ‘het circuit’, is een constante factor in het dorp. Het geluid dat de motoren produceren is altijd aanwezig. Veel mensen komen erop af om van dichtbij te kijken wat er allemaal gebeurt.
>Zandvoort betekent alles voor Huig Molenaar, eigenaar van strandpaviljoen Thalassa. Vraag Huig om over Zandvoort te vertellen en hij houdt bijna niet meer op.
>