Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

De mooiste ereboog voor Napoleon stond op de Koepoortsbrug

De mooiste ereboog van Napoleons rondreis stond misschien wel op de Koepoortsbrug in Enkhuizen. De maire (burgemeester) van Enkhuizen, de heer Van der Willigen, wilde de stad van haar allerbeste kant laten zien. Keizer Napoleon zou veel plaatsen aandoen en veel verschillende erebogen aanschouwen. Van der Willigen wilde iets bedenken waardoor Napoleon de stad niet zou vergeten: maar liefst acht feestelijk versierde erebogen moesten de keizer verwelkomen.

Bij de eerste inventarisatie kwamen er negen plaatsen in aanmerking: de banpaal, de tuin van de maire, op de Koepoortsbrug, Steenwijkspijp, opgang Nieuwmarktspijp, Beulingspijp en de west- en oostzijde van de Koopmanstraat. In een schrijven aan de onderprefect in Hoorn werd dat aantal al teruggebracht tot acht erebogen, met een begroting van 2520 francs (toen 1200 gulden).

Koepoort en omgeving vanuit het noorden gezien. Gemaakt door Klaas de Wit, ca. 1823-1825. Bron: Westfries Archief

Professionele aanpak

De operatie vereiste een professionele aanpak. In drie weken acht bogen maken was voor één persoon onmogelijk, maar de maire wilde wel zo veel mogelijk één zelfde stijl en kwaliteit. Daarom werd besloten het aantal in drie kavels onder te verdelen. Verschillende aannemers mochten dan een offerte uitbrengen op één of meerdere kavels waarna werd gekozen aan wie welke klus werd toevertrouwd. Om alles in goede banen te leiden stelde het stadsbestuur een heus contract op met twaalf artikelen met allemaal regels waaraan de aannemers zich moesten houden.Op 23 september werden alle aannemers in de stad bericht over de plannen:

‘De Maire in de stad Enkhuizen maakt bij deze bekent, dat heden avond te 7 uure in een der vertrekken van het Raadhuis dezer stad, Publiek zullen worden aanbesteed, het maken en zetten van 7 Eerebogen, waar van de bestekken [bouwplannen], geduurends dezen dag tot heden namiddag ten 4 uure aan het kantoor van de Stadsbaas voor een ieder welke daar na verkiest in te schrijven te zien zijn.

Aannemer Hedde de Ring had er blijkbaar wel zin in, hij schreef zich in voor twee kavels, waaronder de kavel met de Koepoortsbrug.

Ontwerpen van erebogen in Enkhuizen. Bron: Westfries Archief, toegangsnr. 0120 – Oud Archief stad Enkhuizen 1353-1815 (1872), inv. nr. 1994 – Stukken betreffende de ontvangst van Keizer Napoleon Bonaparte bij zijn eventuele komst naar Enkhuizen in oktober 1811.

Bijzondere leuzen

Ook wat betreft de spreuken op de bogen wilde de maire uitsteken boven de andere Westfriese plaatsen. Hoewel men er niet onderuit kwam de staandaardteksten: ‘Leve de Keizer’ (in de tuin van de maire) en ‘Napoleon de Groote’ (bij de banpaal) te plaatsen, was men erg creatief op de teksten elders in de stad. Zo was het plan op de vismarkt Napoleon de mededeling te doen: ‘Ons Nakroost verblijde zich nog in Uwe komst tot ons’

Grootste pronkstuk moest echter de boog op de Koepoortsbrug worden, omdat naar verwachting de keizer daar als eerst zou arriveren. Om die reden moest deze boog aan de strengste voorwaarden voldoen en voorzien worden van de beste tekst: ‘Blijde intrede ter verwellekoming van Haare Maijesteits onze doorluchtige souvereinen N  ML (initialen van Napoleon en zijn vrouw Marie Louise).’

Teleurstelling

Blijkbaar verwachtte het stadsbestuur in september nog dat Napoleon de reis met zijn vrouw zou maken. De keizerin verbleef echter tijdens Napoleons rondreis in Amsterdam en Haarlem.

Uiteindelijk was het misschien maar goed dat Napoleon nooit in Enkhuizen is gekomen. Een verwelkoming als die op de brug voor de Koepoort zou voor de trotse maire van Enkhuizen alleen maar gênant zijn geweest. Hij wilde alles tot in de puntjes in orde hebben. Helaas voor hem heeft hij nooit eer voor zijn werk gekregen.

Auteur: Emmie Snijders.

Bronnen:

Westfries Archief, toegangsnr. 0120 – Oud Archief stad Enkhuizen 1353-1815 (1872), inv. nr. 1994 – Stukken betreffende de ontvangst van Keizer Napoleon Bonaparte bij zijn eventuele komst naar Enkhuizen in oktober 1811.

Noord-Hollands Archief, toegangsnr. 15 – Arrondissementsbesturen van Amsterdam, Haarlem, Hoorn en Alkmaar, 1811-1815, inv. nr. 587 – Stukken betreffende het bezoek van Keizer Napoleon aan plaatsen in het arrondissement Hoorn in oktober 1811.

Publicatiedatum: 07/10/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.