Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Marker haven in Enkhuizen; hoe kan dat?

De Buurterhaven van Marken werd in 1830 gegraven. De aanleg was noodzakelijk, omdat de Marker vissersvloot in de voorafgaande jaren fors was uitgebreid en steeds meer botters onbeschut op de rede voor het eiland moesten blijven liggen. De kans op averij of afdrijven bij storm of zware ijsgang was daardoor zeer groot. Het aantal ligplaatsen in de nieuwe haven bleek al binnen enkele jaren onvoldoende om de vloot te herbergen en daarom werd de haven in 1837 opnieuw uitgebreid. Door de enorme opbloei van de Marker Zuiderzeevisserij in de negentiende eeuw moest de haven nog twee maal worden uitgebreid: in 1853 met de Nieuwe Haven en in 1870 met de Westerhaven.

Overstromingsgevaar

De huizen rond de Markerhaven zijn op palen gebouwd vanwege het overstromingsgevaar van het eiland. Vooral de huizenblokken met de namen Siberië en Moskou zijn karakteristieke elementen aan de haven. Het huizenblok Siberië is in het buitenmuseum gereconstrueerd. Een ander opvallend gebouw aan de haven was de scheepswerf met de naastgelegen helling. Het origineel is te zien in het Openluchtmuseum in Arnhem. In het buitenmuseum staat een replica hiervan.

Markerhaven.

Haveningang

De hoge meerpalen in de haven waren nodig om te voorkomen dat de botters bij hoog water op de kade liepen. Aan de zeekant van de haven was een palenscherm geplaatst om zoveel mogelijk golfslag tegen te gaan en de havenhoofden tegen ondermijning te beschermen. De haveningang is ondanks de havenuitbreidingen in de negentiende eeuw altijd zeer nauw gebleven: 8,80 meter. Als de wind recht op de haveningang stond, moesten de schepen naar buiten worden gesleept en onmiddellijk zeilend weg zien te komen. De haveningang werd ’s nachts verlicht door een petroleumlamp. In 1910 werd een tweede havenlicht geplaatst. Als het water zo hoog kwam dat de kade onder water liep, kon de havenmeester de waterhoogte aflezen van de speciale peilschaal op de kade en de bewoners waarschuwen voor overstromingsgevaar. Wanneer na enkele dagen het peil zakte, moest al het overtollige water worden afgevoerd. Via het slotenstelsel op het eiland vloeide het water onder andere af naar een spuisluisje in de havendijk.

Markerhaven.

Reconstructie

De haven van het buitenmuseum is een reconstructie van de Buurterhaven van Marken. In de Markerhaven van het buitenmuseum liggen enkele varende zeilschepen van het Zuiderzeemuseum aan de kade. Hier zijn onder meer de hektjalk ‘De Vier Gebroeders’ en de boeierpraam ‘De Hoop’ te zien. Verder biedt de Markerhaven een ligplaats aan enkele botters en aken van de Vereniging Botterbehoud. Bij elk schip is informatie beschikbaar met betrekking tot de historie, het type en het gebruik.

Publicatiedatum: 19/01/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.