Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Mode en textiel

Wie aan Noord-Hollandse mode denkt, denkt aan streekdracht. Aan de kleurige dracht van Marken, rijkelijk versierd met borduurwerk. De Volendammer ‘hul’, die toeristen direct als typisch Hollands herkennen, of de opvallende luifelvormige mutsen uit Huizen. Aan iemands kleding en sieraden kan veel informatie worden afgelezen over geloof, rijkdom en rouw.

Daartegenover staat de haute couture uit de grote stad. Aan het eind van de negentiende eeuw verschenen er luxe waren- en modehuizen in Amsterdam. Zaken als Hirsch&Cie, Maison de Bonneterie en Metz&Co voorzagen in een nieuwe vrijetijdsbesteding: winkelen ofwel ‘shoppen’.

Oude kledingstukken vertellen boeiende verhalen over het verleden. Sommige kleren stralen welvaart en luxe uit, andere ontroeren doordat ze eindeloos zijn vermaakt. Ze zijn gedragen, gekoesterd, hersteld, vermaakt en doorgegeven. Daarmee geven ze ons een inkijkje in het dagelijks leven van onze voorouders.

Verhalen

Spijkerbroek in Alkmaar

In de jaren zestig verruilde een nieuwe generatie jongeren de kamgaren pantalon voor een spijkerbroek. Deze spijkerbroek of 'jeans', zoals de Amerikanen zeggen, werd het kenmerk van een nieuwe generatie en het symbool van protest tegen de gevestigde orde. Vets kledingbedrijf aan de Langestraat te Alkmaar haakte als een van de eersten in op dit verschijnsel en werd zelfs dé promotor van de spijkerbroek in Noord-Holland boven het IJ.

>

Winkelen in de P.C. Hooftstraat

De P.C. Hoofstraat: nu een plek waar fashionista's smachtend staren naar de exclusieve etalages van Gucci, Chanel en Louis Vutton. Eind negentiende eeuw was de gloednieuwe straat een groen, rustig en voornaam woongebied voor de Amsterdamse elite.

>

Modepaleizen in Amsterdam

Modepaleizen in Amsterdam, wie kent ze niet: majestueuze gebouwen als dat van de Bijenkorf op de Dam, Metz & Co in de Leidsestraat en het 'Hirschgebouw' op het Leidseplein? Minder bekend is echter dat in die gebouwen, die veelal dateren uit het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw, modehuizen of warenhuizen met belangrijke modeafdelingen waren gevestigd die zich aanvankelijk alleen richtten op een select publiek dat het aanbod van haute couture en luxe confectie kon bekostigen.

>

Lompen als importartikel

Het kan verkeren. Tegenwoordig dumpen we overbodige kleding in de kliko of in de speciale kledingbakken. In de glorietijd van de papiermolens (1600-1800) waren lompen een uiterst gewilde grondstof. Vooral voor de fabricage van wit papier waren witte linnen lompen een onmisbare grondstof.

>

De vergeten Fashion Week

De Amsterdam International Fashion Week is sinds 2004 uitgegroeid tot een internationaal bekend evenement dat twee keer per jaar wordt georganiseerd. Veel minder bekend is dat de AIFW een voorganger had in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw.

>

De Bijenkorf: chique speciaalzaak of chaotisch koopjesparadijs

“Om me heen stormden mensen als beesten op de rekken af. Ik wilde een tasje pakken, maar voor ik er erg in had griste iemand het alweer uit mijn handen. Ellebogen porden in mijn zij, handen trokken aan mijn jas. Leuk shoppen in de Bijenkorf? Het was een gekkenhuis.” Aldus Lola, een 24- jarige studente die zich één keer aan de drie Dwaze Dagen in de Bijenkorf heeft gewaagd. Het warenhuis begon ooit als een chique speciaalzaak voor rijke en nette mensen. Anno 2015 wil het grootse warenhuis weer terug naar het luxe imago van weleer.

>

Volendamse kapjes in 1941 en een hoofddoekje in 2011

In 2011 was de nodige opwinding ontstaan over een leerlinge van het Volendamse en katholieke Don Bosco College, omdat zij, ook op school, haar hoofddoekje wilde dragen. Dit zou volgens het schoolbestuur indruisen tegen het karakter van de school. Dit is niet de eerste hoofdbedekkingskwestie waar Volendam mee te maken heeft gehad. Op 19 februari 1941, in het eerste jaar van de Duitse bezetting, werd het voor iedereen verplichte persoonsbewijs ingevoerd. Op de pasfoto voor dit document moesten mensen zonder hoofdbedekking afgebeeld staan. Ook dit zorgde voor opschudding.

>

5 mei 1946: vrouwen in bevrijdingsrok

Bij de viering van de eerste bevrijdingsdag in 1946 droegen veel vrouwen zo’n bevrijdingsrok, gemaakt uit resten van oude kleding en geborduurd met belangrijke nationale en persoonlijke data.

>

Altijd in de mode: Man in pak

Tijdens de Amsterdam International Fashion Week tonen modeontwerpers weer hun nieuwste collecties. Maar hoewel de mode sterk aan verandering onderhevig is, blijft de basis hetzelfde. Zoals het uniform van de representatieve man: het pak.  Het staat voor macht en traditie. De standaard voor het mannenpak – broek, jasje, vest – bestaat al ruim drie eeuwen.

>

Status in kamerjas

Kleding als middel om status uit te drukken was een bekend fenomeen in vroegere tijden. Op schilderijen van voorname personen uit de zeventiende en achttiende eeuw in de collectie van het Amsterdam Museum komt dit duidelijk naar voren.

>

De lingerie van een prostituee

Als toeristen aan Amsterdam denken gaat het daarbij vaak om Nederlands bekendste hoerenbuurt de Wallen. De reputatie van deze buurt is niet altijd even goed geweest. Om vrouwenhandel en witwaspraktijken tegen te gaan, heeft de gemeente Amsterdam in 2010 het plan opgevat in een aantal jaren dit gebied op te schonen, ook wel project 1020 genoemd.

>

Dracht op hoogtijdagen

Maki Zeeman (1940) woont met haar man in een huisje op Marken, dat al een eeuw in de familie is. Vroeger stelde haar moeder het huisje open voor toeristen, gewoon om wat bij te verdienen.

>