3 min

Rond 1860 lag de buitengrens van Amsterdam bij het Leidsebosje, vlakbij de Leidsepoort (bij het huidige Leidseplein). Vandaar liepen het eeuwenoude Zandpad en Schapenburgerpad de polder in. Het Concertgebouw werd, vanaf 1883, gebouwd tussen de weilanden. Bij het openingsconcert in 1888 waren waarschijnlijk heel wat bewoners van de P.C. Hooftstraat aanwezig.

Vondelpark te danken aan de P.C. Hoofstraat

In 1876 besloot de gemeenteraad tot de aanleg van de straat, die vernoemd werd naar de 17de-eeuwse dichter Pieter Cornelisz. Hooft. In feite hebben de opbrengsten van de Vondelstraat en de P.C. Hooftstraat de aanleg van het Vondelpark mede mogelijk gemaakt. De groep gegoede burgers, die het initiatief genomen had voor de aanleg van een ‘openbaar rij- en wandelpark’ kocht veel grond aan voor de aanleg van het park. Een deel van de grond werd al snel bouwrijp gemaakt en verkocht.

Bouwspeculatie zou dat nu genoemd worden. Maar het was wel voor een hoger doel, namelijk een fraai stadspark. Met de opbrengst kon de aanleg van het park betaald worden, dat eerst het Nieuwe Park, en vanaf 1867 – sinds de onthulling van het beeld van Joost van den Vondel – Vondelspark en uiteindelijk Vondelpark genoemd werd.
In de straten langs het park kwamen fraaie herenhuizen voor de elite en vrijstaande villa’s. De beroemde architect Pierre Cuypers, bekend van ondermeer het Rijksmuseum en het Centraal Station, ontwierp een deel van de huizen in de straat.

Model-Vleeschhouwerij J.W. Heijenbrock Jr P.C. Hooftstraat 88 na een verbouwing in 1908.

Slagers, bakkers en een vishandel

Aanvankelijk waren er nauwelijks winkels in de P.C. Hooftstraat. Het was bedoeld als woonstraat. In de Anna Vondelstraat was het zelfs uitdrukkelijk verboden om bedrijfjes, bierhuizen of winkels in te richten. Voor de slager, de bakker, de groenteboer en de andere dagelijkse boodschappen, ging het personeel van de rijke Amsterdammers die zich in deze straten vestigden, wel naar verderop gelegen winkels. Of de jongens van de slagers en de kruideniers kwamen langs met hun transportfietsen om de boodschappen te bezorgen. Voor kleding ging men vanzelfsprekend naar kledingmagazijnen als de Bonneterie.

Rond 1890 werden de eerste woonhuizen verbouwd tot (comestibelen)zaken en al snel werd de P.C. Hooftstraat een winkelstraat. Er waren gerenommeerde zaken als slagerij Model-Vleeschhouwerij Heyenbrock, die in 1889 begon in een tot winkelhuis verbouwd pand op nr. 36. Dankzij de toenemende clientèle verhuisde de vleeschhouwerij in 1893 naar nr. 88. De winkel had een weelderig gestuukt plafond met gasverlichting en maar liefst acht houten slagershakblokken met op elk daarvan een weegschaal. In een apart kantoortje werden de boodschappen afgerekend en de rekeningen uitgeschreven. Maar er waren ook eenvoudiger slagers, bakkers en een vishandel.

Exclusieve modewinkels

In 1971 kwamen de salon van Edgar Vos en de Studio van Fong Leng naar de P.C. Hooftstraat. Vanaf de jaren negentig volgden chique buitenlandse merken als Louis Vuitton, Gucci en Bulgari. De vastgoedprijzen rezen de pan uit. Alleen de winkeliers die zelf hun pand in bezit hebben, slagen erin zich te handhaven, zoals de beide souvenirshops vlak bij de Hobbemastraat die aanvankelijk een kapper, respectievelijk een chocolaterie waren.

Inmiddels zijn de slager en zelfs de Albert Heijn verdwenen: de PC is het domein geworden van flagshipstores en fashionistas, die in hun ‘PC Hoofttractors’ door de straat trekken, bekeken door toeristen uit binnen- en buitenland. In het pand van Vleeschhouwerij Heyenbrock zit het internationale juweliershuis Tiffany’s. Het laatste woonhuis in de straat maakte plaats voor een vestiging van Gucci.Auteur: Annemarie de Wildt

Publicatiedatum: 17/06/2011