De bodem van Noord-Holland geeft regelmatig schatten prijs: een 800 jaar oude sarcofaag, een zwaard uit de 1e eeuw, de resten van een oud kasteel, maar ook kleinere zaken als potten, pannen, munten. De provincie heeft de taak deze archeologische vondsten goed te bewaren en te beheren, en wil de inwoners van Noord-Holland graag betrekken bij de historie. Alle vondsten worden opgeslagen en tentoongesteld in archeologiecentrum Huis van Hilde te Castricum.
In de middeleeuwen werden kleurstoffen uit planten gebruikt om gekleurd textiel te maken. Archeologische vondsten laten zien dat al vanaf de bronstijd schapenwol werd geverfd. De meest gebruikte kleuren waren blauw, rood, geel, bruin en groen.
De huidige Grote of St. Bavokerk was niet het eerste godshuis in het hart van de middeleeuwse stad Haarlem. Onder de zerkenvloer van de kerk werd onlangs voor de tweede keer het tufstenen muurwerk van een voorganger blootgelegd. Met daarbij een deel van een skelet, het oudste dat tot nu toe is gevonden in Haarlem. Wie was deze Haarlemmer en wanneer leefde hij?
In het oude centrum van Zaandam is in maart 2020 de Wilhelminasluis uitgebaggerd en vergroot. Het onderzoeksbureau Hollandia Archeologen kreeg van de Provincie Noord-Holland de opdracht om het archeologisch onderzoek hierbij uit te voeren. De gemeente Zaanstad schreef het Programma van Eisen waaraan het onderzoek moest voldoen, begeleidde de werkzaamheden, sorteerde de vondsten en conserveerde en determineerde een deel daarvan. Ook (Zaanse) amateurarcheologen, vrijwilligers en studenten van diverse opleidingen hielpen een handje mee. Dat tijdens de werkzaamheden ruim 400.000 vondsten uit de 15e tot en met de 18e eeuw gevonden zouden worden, overtrof alle verwachtingen.
Etersheim, een verdronken dorpje voor de kust van het huidige Etersheim in Waterland, kent verschillende mythes. Dat er een goudschat zou liggen, of dat er toch op zijn minst onder water nog kerkmuren overeind zouden staan. Maar die mythes zijn nu - helaas - doorgeprikt.
Wie meer wil weten over de vroegste geschiedenis van Noord-Holland, en dan vooral over de tijd dat mensen het schrift nog niet machtig waren, kan sinds kort bij de ‘Canon van de Noord-Hollandse archeologie’ terecht.
Tijdens de zeventiende eeuw maakten Nederlanders kennis met allerlei exotische voedingswaren, zoals koffie, thee, suiker en specerijen. Deze goederen werden uit het verre Oost- en West-Indië aangevoerd door de VOC en de WIC, die de overzeese handel beheersten. Het waren echte luxeproducten, die alleen welgestelde Nederlanders zich konden veroorloven.
In Huis van Hilde is een nieuwe vaste tentoonstelling geopend over de zeventiende eeuw. Er zijn bijzondere archeologische vondsten te zien. Speciaal voor deze nieuwe expositie zijn twee mensfiguren gemaakt: een Amsterdamse koopman en vrouw. De figuren zijn gemaakt door Mieneke van Gogh en de bijbehorende historische kleding is gemaakt door Suzanne Spruijt van Het Atelier van Toen.
In de Etersheimer Braakpolder staat een bijzonder museum. Hier wordt met archeologische vondsten en verrassende tentoonstellingen het verhaal verteld van het verdronken dorp Etersheim, de strijd tegen de zee en de vorming van het landschap. Op vrijdag 18 juni opent Minimuseum De Waterwolf voor het eerst haar deuren. De redactie van Oneindig Noord-Holland sprak voor de opening met Jetty Voermans, Secretaris van de Stichting Etersheimerbraak, projectleider en één van de initiatiefnemers.
Het Noord-Hollandse landschap is een betrekkelijk jong gebied, opgebouwd uit zand, klei en veen. Wind en water legden de basis voor de vorm, de mens deed de rest. Eeuwenlang oefende de Noordzee grote invloed uit op het kustgebied van de provincie. Maar dat is niet altijd zo geweest. Honderdduizenden jaren geleden was het gebied tussen Nederland en Groot-Brittannië geen water maar land: Doggerland. Een rijk landschap, waar mammoeten en mensen naast elkaar leefden.
2021 is het jaar van het ‘Ode aan het landschap’. Maar hoe is het landschap om ons heen en onder onze voeten eigenlijk ontstaan? Projectleider Mart van de Wiel geeft Oneindig Noord-Holland een kijkje achter de schermen bij de nieuwe tentoonstelling ‘Leven in Lagen’ bij Huis van Hilde en deelt zijn favoriete verhalen.
Een unieke archeologische vondst van zeventiende-eeuwse zijden kledingstukken en fragmenten uit een scheepswrak bij Texel was in 2014 wereldnieuws. Waarschijnlijk was de kist vol textiel eigendom van een zeer welgestelde dame, vermoedelijk uit de kringen van het Engelse hof. In de jaren erna werd er onderzoek gedaan door textielrestauratoren Sjoukje Telleman en Marijke de Bruijne.
Vandaag presenteert de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) een zeer bijzondere vondst in het auditorium van het Rijksmuseum Amsterdam. Het gaat om een houten dwarsfluit uit de vroege zestiende eeuw. Daarmee is het de oudst bekende fluit van Nederland.
Tijdens een opgraving in 2019 aan het Nieuwe Noord in Hoorn werden bijzondere voorwerpen gevonden in een zeventiende eeuws riool. Tijdens het zeven vond een vrijwilliger van Archeologie West-Friesland zelfs een paar gouden keelknopen!
In 2019 vonden er weer vele archeologische opgravingen plaats in Noord-Holland. Archeologen kregen in Hoorn de unieke kans om Nieuwendam 19-20 op te graven, een plek die al decennialang een gat in de monumentale gevelrij vormt. Dat ze hier op het Paradijs zouden stuiten, overtrof hun verwachtingen.
In het voorjaar van 1967 werden, dankzij gunstige vondstomstandigheden in enkele graven, in de Engelmunduskerk twee wollen kledingstukken gevonden, onder andere een gebreid babyjasje en een mannenjas, twee (half)wollen koordjes en enkele zijden (naai)garens.
Dertienhonderd jaar geleden wordt de Engelmunduskerk voor het eerst genoemd in een oorkonde. Hiermee behoort de kerk tot de oudste of moederkerken in Holland. De kerk heeft veel stormen moeten doorstaan en is meerdere malen herbouwd.
Op de Westerheide bij Hilversum werd begin jaren '60 een aardewerkscherfje uit de Romeinse tijd gevonden. In de scherf zijn enkele letters gekerfd, waarschijnlijk onderdeel uitmakend van de naam van de eigenaar van de pot of beker. De letters vormen het oudst bekende schrift uit het Gooi.
De Romeinen zijn nooit noordelijker gekomen dan het fort bij Velsen, een vooruitgeschoven post van de Limes (grens) ter hoogte van de rivier de Rijn. Of toch wel? De ontdekking van een Romeinse wachttoren op het Provily sportpark in Krommenie wijst op de aanwezigheid van Romeinse soldaten in de Zaanstreek.
Op Witte Donderdag presenteert Archeologie West-Friesland een bijzondere vondst. In een waterput achter een oude stolp werden in 2018 vijf bijzondere Bijbelse borden gevonden. De borden geven de identiteit van de bewoners prijs, een identiteit die in het 17e-eeuwse Enkhuizen beter binnenskamers kon blijven.
Elke maand presenteert Huis van Hilde, het archeologiecentrum van de provincie Noord-Holland, de vondst van de maand. Daar krijgen deze bijzondere bodemvondsten een eigen vitrine, op Oneindig Noord-Holland worden ze met een verhaal in het zonnetje gezet. Deze maand staan de opgravingen in Wijk aan Zee centraal.