Hoe het oude dorp Velsen stil viel
Siebe Rolle, oud gemeentearchivaris van de gemeente Velsen, verdiepte zich in de geschiedenis van het ouwe dorp waar het Noordzeekanaal in de jaren zestig flinke stukken vanaf heeft geknabbeld.
>Velsen: hoe een kanaal een dorp opslokte
Wie op een zonnige zomerdag door het oude dorp van Velsen wandelt, stuit al snel op het Noordzeekanaal. Het kanaal brengt leven in de brouwerij, maar slokte ook een derde van het dorp op.
>Expositie ‘Festung IJmuiden’ toont oorlogsravage
De expositie ‘Festung IJmuiden’ in het Zee- en Havenmuseum is nog te bezichtigen tot en met zondag 1 september 2019.
>
1 min
Met Jan Feith door de Kennemerduinen (1933)
Deze zomer neemt Jan Feith je mee op reis door onze provincie. Zijn historische teksten uit het album ‘Zwerftochten door ons land: Noord-Holland’ (1933) geven een beeld van zonnige duinen, drukke pleinen en pittoreske polders. Deze week: ‘Wandelen door Haarlem’s duinstreek’.
>De pottenbaksters van Velsen
De Romeinenweek 2019 staat geheel in het teken van de vrouw. Vrouwen in het Noord-Hollandse kustgebied waren destijds zeer bekwaam in het pottenbakken. In Velsen, waar een Romeins fort stond, zijn diverse van zulke aardewerken potten en scherven gevonden.
>De Romeinse vrouw als gezinsplanner
De Romeinenweek 2019 staat geheel in het teken van de vrouw. Bij uitstek het domein van de vrouw was het gezin. Hoewel de pater familias officieel aan het hoofd stond, besliste de vrouw over zaken als gezinsplanning en geboortebeperking.
>IJmuider museum toont dynamiek havenstad
Een kruiwagen uit het Rijksmuseum in IJmuiden? Inderdaad. Te zien in het Zee- en Havenmuseum, gevestigd in de oude ‘Visscherijschool’. Zo’n honderd vrijwilligers zijn hier actief.
>Landgoed Schoonenberg bij Velsen
Kenmerkend voor Zuid-Kennemerland is het voorkomen van een groot aantal historische buitenplaatsen. Vanaf de 17e eeuw werd het natuurschoon van Kennemerland ontdekt door de stedelijke elite, vooral die van Amsterdam en Haarlem. Men liet in de 17e en 18e eeuw in de binnenduinrand en op de oude strandwallen landgoederen en buitenplaatsen aanleggen. Vooral aan de rand van het voormalige Wijkermeer kunnen we nog altijd een groot aantal buitenplaatsen vinden. Er ontstonden reeksen ten noorden, westen en zuiden van Haarlem.
>Landgoed Beeckestijn: buitenplaats voor de zomermaanden
Rijke Amsterdamse families in de achttiende eeuw, zoals de familie Boreel, brachten de zomermaanden op hun buitenplaats door. Weg van de hitte en de stinkende grachten.
>Buitenplaats Beeckestijn: klein Versailles in Velsen-Zuid
Andries Vonk komt al van jongs af aan op de buitenplaats Beeckestijn in Velsen-Zuid. Door de jaren heen heeft hij die zien veranderen van een oud militair terrein naar een Podium voor Tuin- en Landschapscultuur.
>Beeckestijn, verzameling van tuinkunst
Buitenplaats Beeckestijn is een bonte verzameling van de Nederlandse tuinkunst. Beeckestijn staat op de fundamenten van een voormalig versterkt huis uit de zestiende eeuw. De hofstede wordt in 1648 gekocht door Nicolas Corver. Jan Trip de Oude, eigenaar tussen 1687 en 1716, heeft waarschijnlijk de eerste formele tuin de vier grote vakken laten aanleggen.
>Velserbeek
Een hofstede (‘zate) met huis op het terrein van het latere Velserbeek staat er al in de tweede helft van de zestiende eeuw. In 1639 verkoopt Jacob Jacobsz. de Jonge de opstallen aan de Amsterdamse koopman Jeremia van Collen. Op een familieportret van Van Collen uit ca. 1657 is op de achtergrond een huis met een eenvoudige tuin te zien, waarschijnlijk de eerste afbeelding van huis Velserbeek. Nu is Velserbeek een mooi bewaarde en zorgvuldig herstelde vroege landschapstuin.
>Landgoed Waterland bij Velsen
Waterland zal in de begintijd niet veel meer geweest zijn dan een boerenhofstede, eventueel met herenkamer. Maar daarna wordt Waterland steeds verder uitgebouwd of opnieuw gebouwd. Waterland vormt nog steeds een mooi ensemble van een achttiende-eeuws huis en een landschapspark. Huis Waterland staat bekend om zijn fraaie interieur.
>Schoonenberg
Tussen sportvelden enerzijds en een uitgestrekt buitenplaatsengebied anderzijds ligt buitenplaats Schoonenberg. Op het terrein van voetballers en wandelaars, opgeluisterd door het pas gerestaureerde negentiende-eeuwse huis, is de rijke geschiedenis nog goed te zien en te beleven.
>Willem François Boreel van Beeckestijn en de Huzaren van Boreel
Tijdens het verblijf van keizer Napoleon Bonaparte in Noord-Holland in oktober 1811 maakten ook de steden en dorpen in Kennemerland kennis met hun nieuwe heerser. Al was het maar kort, want Napoleon hield van opschieten.
>Archeologie aan de Velserdijk: Kleiputten en steenovens
Bij opgravingen in Velsen in 1990 kwamen verschillende kleiputten en steenovens aan het licht. Vanaf de middeleeuwen werd hier steen gebakken, aanvankelijk in het grote formaat dat kloostermoppen wordt genoemd. De klei die hiervoor nodig is wordt uit kleiwinputten gehaald.
>Spaarnwoude: naamgever van een recreatiegebied
Het dorp Spaarnwoude dateert uit de middeleeuwen. Ook het omringende landschap is eeuwenoud. Het dorpje is klein gebleven, maar is de naamgever van een groot en belangrijke recreatiegebied voor Amsterdam en omstreken.
>Een kluitje grenspalen aan de Velserdijk
Een grenspaal is een paal die de grens van een gebied aangeeft, van bijvoorbeeld een gemeente, provincie of eigendom. Ze worden veelal geplaatst op het punt waar de grens een knik maakt en vanaf de ene grenspaal is vaak de volgende grenspaal al te zien. Op de paaltjes staat vaak een wapen en ze herinneren aan een stukje eigen zeggingskracht van de eigenaar.
>De Velserdijk
In de dertiende eeuw laten de graven van Holland en de abten van Egmond een dijk aanleggen om het gebied de Velserbroek te beschermen tegen overstromingen. Tot op de dag van vandaag is het grootste deel van de dijk nog zichtbaar. De Velserdijk doorstond ruim 10 eeuwen geschiedenis.
>