Toen Drechtje werd begraven, ze was tussen de 20 en 24 jaar, zal niemand hebben bevroed dat haar evenbeeld 3500 jaar later de blikvanger zou worden van een tentoonstelling over de Bronstijd in archeologiecentrum Huis van Hilde te Castricum.
>In 1995 werd het skelet opgegraven van een vrouw die in de vierde eeuw geleefd heeft. Op basis van het skelet wist men een gezichtsreconstructie te maken. Zo kreeg de archeologie letterlijk een gezicht: Hilde van Castricum. Om deze en vele andere archeologische vondsten te conserveren en te laten zien aan het publiek is een nieuw archeologisch depot ingericht. Het werd vernoemd naar deze vrouw: het Huis van Hilde.
>Wie dacht dat de grootste kunstwerken van Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog in de musea bleven hangen zit er volledig naast. Deze lagen veilig opgeslagen in verschillende bunkers in de duinen. Het eerste idee hiervoor ontstond naar aanleiding van een reis naar Spanje door Jonkheer Willem Sandberg, destijds conservator van het Stedelijk Museum Amsterdam. Hij begon in 1939 met de aanleg van een bomvrije bunker in de Castricumse duinen die het nationaal kunstbezit moest beschermen tegen de gruwelen van de oorlog.
>Het Provinciaal depot voor archeologie van de Provincie Noord-Holland herbergt vele honderdduizenden vondsten van honderden opgravingen die in de afgelopen decennia zijn uitgevoerd binnen de provinciale grenzen. Veel archeologische vondsten betekent het uitvoeren van verantwoord depotbeheer om alles in zijn geheel te ontsluiten.
>In Noord-Holland zijn drie mysterieuze sarcofagen opgedoken tijdens opgravingen bij Oosterend, Hippolytushoef en Etersheim. Hoewel de oorsprong van de afzonderlijke sarcofagen in nevelen gehuld is, vertellen ze gezamenlijk een verhaal over eeuwenoude tradities rondom dood en begraven.
>Een belangrijk deel van archeologie komt pas na het opgraven: het uitwerken van de opgravingen. Door vondsten van verschillende opgravingen met elkaar te vergelijken kun je patronen ontdekken. Aan de hand daarvan worden typologieën opgesteld. Zo kun je bijvoorbeeld ontdekken hoe aardewerk verandert door de tijd heen. Er is onderzoek gedaan naar het aardewerk uit de ijzertijd uit Noord-Holland. Hierdoor kan nu worden bepaald of het aardewerk uit de vroege, midden- of late ijzertijd stamt. Dit is zeer belangrijk, want daarmee kun je bijvoorbeeld ook bepalen wanneer er precies mensen in een gebied woonden.
>Op 1 april 2013 gaat de eerste paal voor het nieuwe Archeologisch Informatie Centrum de grond in. Dat verwacht architect Fons Verheijen: “Iedereen is enthousiast over het plan, alle procedures lopen. Als de eerste paal in april wordt geslagen, kan het Archeologisch Informatie Centrum in de tweede helft van 2014 zijn deuren openen.
>De Castricumse en Bakkumse duinen maakten in de eerste helft van de negentiende eeuw deel uit van een grootschalig ontginningsproject, bedoeld om de onvruchtbare duinvalleien voor landbouw en veeteelt geschikt te maken. Initiatiefnemer was koning Willem I. Hij kocht voor dat doel gronden op van Amsterdamse patriciërsfamilies als Barnaart, Boreel en Deutz van Assendelft. Vervolgens liet hij een aantal boerderijen op zijn nieuw verworven territorium bouwen, waaronder Johanna’s Hof uit ongeveer 1830.
>Vanuit de duinen fungeert deze watertoren als een baken voor het zorgcentrum: die kant op ligt Duin en Bosch. Deze toren is voor de inwoners van Castricum al meer dan honderd jaar een vertrouwd beeldmerk. Met zijn slanke vorm en robuuste bovenstuk is het bovendien een van de goed zichtbare monumenten van Duin en Bosch.
>Kinderspel was onderdeel van het dagelijks leven in de zeventiende eeuw. Onze voorouders vonden het vanzelfsprekend dat er veel kinderen buiten diverse spelletjes speelden. De kindersterfte was erg hoog en pas als je een jaar of twintig was, had je uitzicht op een langer leven. Kinderen waren tevens symbolisch voor de onschuld en onbedorvenheid die je op latere leeftijd verloor, hoewel ze ook werden gezien als miniatuur volwassenen. Hun kleding week bijvoorbeeld nauwelijks af van die van de ouders.
>Een van de meest voorkomende vragen uit het publiek tijdens een archeologisch onderzoek is steevast: “Hoe weten jullie nou hoe oud dat is?” Hierop wordt meestal geantwoord dat je daar veel ervaring voor moet hebben. Dat is natuurlijk wel zo, maar het is ook een sterke versimpeling van een veel gecompliceerder geheel.
>De wet is duidelijk: er mag niet worden gezocht naar archeologische plaatsen en voorwerpen, maar het vinden ervan is natuurlijk niet verboden. Het lijkt wat krom, maar toch is dit de beste bescherming voor wat er in de bodem zit; anders zou iedereen overal gaten kunnen spitten en daarmee schade toebrengen aan mogelijke belangrijke vondsten. De wet gaat natuurlijk nog veel verder en regelt dat de overheid (meestal een gemeente) verantwoordelijk is voor het juist en zorgvuldig omgaan met de archeologie binnen een bepaald gebied. Dat betekent dat iedere gemeente een eigen archeologiebeleid moet hebben ontwikkeld.
>“Kogelpotten, zijn die gevaarlijk?” Het was misschien een wat naïeve vraag van de bezorgde mevrouw met kinderwagen op de rand van de opgravingput. De verzekering dat het hier uitsluitend ging om middeleeuws aardewerk stelde haar zichtbaar gerust. De naam van de vrijwel volledig ronde potten stamt, zoals gewoonlijk, niet uit de tijd waarin ze werden gebruikt, maar van veel later. Vanwege de kogelronde vorm werden de potten door sommigen ‘kogelpotten’ genoemd, maar in Friesland, misschien wat minder krijgslustig, worden ze aangeduid met ‘bolpotten’.
>Op dinsdag 11 oktober 2011 hebben Gedeputeerde Staten van Noord-Holland een besluit genomen over de realisatie van een nieuw depot voor de vele Noord-Hollandse bodemvondsten, die tot dan toe werden bewaard in gebouw Mercurius in Wormer. De nieuwbouw, die vele miljoenen zou kosten, kwam daarmee een flinke stap dichterbij; het fiat van Provinciale Staten volgde en zo konden de bouwactiviteiten beginnen. De opening van het Huis van Hilde in Castricum wordt begin 2015 verwacht.
>De belangrijkste vraag voor archeologen en historici is lange tijd geweest of er een continuïteit in bewoning van Noord-Holland was tussen de Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen, of dat er sprake was van een ontvolkt gebied gedurende de vierde en vijfde eeuw. Die vraag lijkt inmiddels beantwoord te worden.
>Juffrouw Vahl was de vroedvrouw van Castricum in het begin van de jaren dertig. Bijna elk kind in Castricum in die tijd is door haar ter wereld gebracht.
>De forensengemeente Castricum wordt niet snel geassocieerd met een badplaats. Toch ligt Castricum ook aan zee. Om er te komen moet je het duingebied door. Met de auto over de zeeweg naar ‘het drukke strand’ of met de fiets of te voet naar ‘het stille strand’. De duinen vormen nu een recreatiegebied.
>Tijdens de Tweede Wereldoorlog was in Castricum een bioscoopje waar films werden gedraaid. Op een zaterdag in mei 1943 gingen een stuk of tien jongens uit Limmen daar naar de film ‘Tot weerziens Francisca’. Tot grote verontwaardiging van de jongens bleek het vooral een propagandafilm voor de Duitse oorlogsvoering te zijn.
>De Corneliuskerk is een vroeg twintigste-eeuwse rooms-katholieke kerk van architect P. Snel. De kerk had verschillende voorgangers aan de Dusseldorperweg. Een schuurkerk uit 1730 werd afgebroken in 1856 en vervangen door de voorloper van de huidige kerk.
>Wie wel eens een bezoek brengt aan kustplaatsen als Castricum, Egmond en Bakkum kan de Schulpweg, Schulpvaart en Schulpstet tegenkomen. Waar komen deze straat- en vaartnamen vandaan? Schelpenvissers transporteerden via deze wegen hun opgeviste schelpen van het strand landinwaarts naar de kalkfabrieken. Eén van die fabrieken was de firma Ruigewaard aan de Hoevervaart in Egmond aan den Hoef.
>