Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

NH biedt unieke kijk op Noord-Hollands industrieel erfgoed in de serie ‘Gebruikte Stenen’

Vanaf donderdag 7 maart duikt NH in de wereld van het industrieel erfgoed. In de 8-delige serie ‘Gebruikte Stenen’ neemt presentatrice Laura Osinga de kijker wekelijks mee op ontdekkingstocht langs oude fabrieken en gebouwen voor stoom, stroom en waterschapsbeheer. Er is aandacht voor unieke architectuur en de uiteenlopende functies die de gebouwen in het verleden vervulden. Ook de toekomst van onze industriële culturele erfenis komt aan bod.

> Book 2 min

De Kalkovens: haard van de Huizer haven

De Gooise havenstad Huizen telt één provinciaal monument: de Kalkovens. Als oudste industrie van Huizen vormen de vier torens nog altijd een karakteristiek gezicht aan de haven. Niet voor niets is de voormalige schelpkalkfabriek nu een gewilde evenementenlocatie. Maar wat werd hier vroeger precies gemaakt en waarom was deze industrie zo belangrijk voor Huizen?

>

2023 is Jaar van de Fabrieksschoorsteen

Terwijl we momenteel hard bezig zijn om erfgoed te verduurzamen, verdwijnt een monument dat lange tijd de Europese skyline heeft gedomineerd én symbool staat voor de milieuproblematiek, van de horizon. Hoewel oude fabrieksschoorstenen als erfgoed worden gezien, gaan er toch elke dag een paar tegen de vlakte. Om meer aandacht te vragen voor dit erfgoed heeft EFAITH het jaar 2023 omgedoopt tot Jaar van de Fabrieksschoorsteen.

> Book 4 min

Week van de Industriecultuur gaat door!

Het was even spannend of het dit jaar zou kunnen plaats vinden: de jaarlijkse Week van de Industriecultuur, waarin bedrijven hun deuren openzetten en de historische verhalen van de industriële geschiedenis tot leven komen met behulp van theater en workshops in het Noordzeekanaalgebied. Maar met een aangepast programma is er in de herfstvakantie van 9 tot en met 18 oktober toch van alles te doen in IJmuiden, Beverwijk en de Zaanstreek!

> Book 1 min

Melk is goed voor…

Elk, maar ook voor Lutjewinkel. In dit kleine Westfriese dorp met 700 inwoners draait alles om zuivel. Hier is in 1916 de coöperatieve zuivelfabriek West-Friesland opgericht, tegenwoordig een van de drie zuivelfabrieken die Noord-Holland telt. Voor de Tweede Wereldoorlog telde de provincie nog 258 zuivelfabrieken. Wat maakt de 100-jarige zuivelfabriek van Lutjewinkel uniek?

>

Ontploffingsgevaar in kruitfabriek De Oude Molen

In het Amstelveense deel van Ouderkerk, aan de Amsteldijk Zuid, is De Oude Molen een tastbare herinnering aan een ooit levendige bedrijfstak. De watertoren, eigenlijk een blustoren, was een onmisbare voorziening bij deze hoogst explosieve fabriek. Voor Ouderkerkers was de kruitfabriek tegelijkertijd ramp én zegen. Velen vonden er een bestaan, altijd was er de angst voor ontploffingen.

>

BOEi: 25 jaar herbestemmen in Nederland

Erfgoedherbestemmer BOEi bestaat dit jaar maar liefst 25 jaar. Al een kwart eeuw houden de experts van BOEi zich bezig met het restaureren en herbestemmen van oude fabrieken, boerderijen, kerken en gevangenissen. Het lustrumjaar wordt met diverse publicaties en activiteiten gevierd.

> Book 2 min

De Oerkap: Haarlemse hotspot in oude fabriek

Bij het Haarlemse restaurant en stadsstrand De Oerkap aan het Spaarne is het verleden nog goed te zien. Het ruige, industriële gebouw was ooit een leer- en drijfriemenfabriek, die nationale bekendheid genoot.

>

Werf35: van pillenfabriek tot medianest

Het industriële complex aan de Hilversumse Mussenstraat kent een turbulente geschiedenis. Van farmaceutische fabriek en gemeentewerf is het sinds kort een thuis voor digitale creatievelingen.

>

Hembrugterrein niet langer verborgen

Midden in het havengebied van Amsterdam op de kruising van de Zaan en het Noordzeekanaal, ligt een afgesloten enclave van ongeveer veertig hectare met een bijzondere geschiedenis. Dit zogenoemde Hembrugterrein was ooit het epicentrum van de Nederlandse wapenindustrie.

>

7 redenen om naar de Zaanse Schans te gaan

De Zaanse Schans is niet voor niks één van de mooiste stukjes van Nederland. Waan je in de achttiende eeuw terwijl je wandelt langs fraaie historische panden, houten huizen, molens , een prachtig weidelandschap en veel industrieel erfgoed.

>

Crown Van Gelder: van couranten naar papierspecialiteiten

Pieter Smidt van Gelder heeft al een papierfabriek in Wormer (1783) als het hem lukt om rotatiepapier voor kranten te maken. Het water in de Zaanstreek is echter niet goed genoeg, zodat hij in 1895 in Velsen, aan de noordzijde van het dan nog maar net gegraven Noordzeekanaal, een terrein koopt. Hij laat er een fabriek bouwen;  60 personeelsleden van de fabriek in Wormer verhuizen met hem mee. In de directe omgeving bouwt hij woningen voor hen.

>

Cacao uit Amsterdam en omstreken

Amsterdam en omstreken heeft van oudsher een prominente positie in de cacao-industrie. De cacaohaven van Amsterdam is veruit de grootste ter wereld. Jaarlijks komt ongeveer een vijfde van de mondiale oogst, ruim 600.000 ton cacaobonen, via Amsterdam Europa binnen. Deze bonen worden vervolgens verwerkt door de vele ondernemingen van voedingsmiddelengiganten die in Wormer en Zaandam zijn te vinden. Bekende namen als Van Houten, Verkade en De Zaan vinden hun oorsprong in deze regio.

>

De Adelaar vliegt weer

Het gebouw heeft jarenlang op de nominatie gestaan om te worden gesloopt, de voormalige Zeepziederij de Adelaar. Op het dak, bovenop de watertoren, staat zijn naamgever: een adelaar, de vleugels gespreid, spiedend over het water en de omgeving. De Adelaar was niet alleen een beeldmerk van de zeepfabriek, ook voor de schippers die over de Zaan voeren was het een markant baken.

>

Nachtelijk drama in 1917

Op Begraafplaats Karssenhof (Binnenweg, Ouderkerk aan de Amstel) staat een merkwaardig grafmonument. Het staat aan de zuidrand van de begraafplaats. Een afgebroken zuil van rood graniet op een sokkel met op de voorkant deze moeilijk leesbare tekst: “Hier rusten Jacob Rijerkerk Gem. Veldwachter en Teunis Prins Rijksveldwachter overleden tengevolge hunner plichtsvervulling”. Op de zijkanten staan ook teksten gebeiteld: “Eenige vrienden van Ouder en Nieuwer Amstel” en “Afd. N.H. Alg. Ned. Politiebond”. Wat is er gebeurd?

>