Aan de Comeniuslaan op de grens van Naarden en Bussum staat een bijzonder gebouw. Met zijn zonnige witgepleisterde muren, raamkozijnen in Moorse stijl en zelfs een heuse minaret lijkt het wel een moskee, maar niets is minder waar. Dit rijksmonument is in 1916 gebouwd als sigarettenfabriek ‘Palazzo’ voor de tabaksfirma van Antonius Weurman.
>Aan de Gonnetstraat in Haarlem is een industrieel pand uit 1937 op basis van CLT-technologie (Cross Laminated Timber) gerenoveerd en uitgebreid. Binnen drie dagen werd achter de karakteristieke metselwerkmuren een volledig in kruislaaghout uitgevoerd casco geplaatst. Het toepassen van CLT-technologie in renovatieprojecten is volgens architect Hans van Eeden uitzonderlijk. Zijn bureau HER Architecten maakte het ontwerp. Met de keuze voor biobased materiaal maakte het energielabel van het pand een sprong van diep G naar A+++.
>
2 min
Vanaf donderdag 7 maart duikt NH in de wereld van het industrieel erfgoed. In de 8-delige serie ‘Gebruikte Stenen’ neemt presentatrice Laura Osinga de kijker wekelijks mee op ontdekkingstocht langs oude fabrieken en gebouwen voor stoom, stroom en waterschapsbeheer. Er is aandacht voor unieke architectuur en de uiteenlopende functies die de gebouwen in het verleden vervulden. Ook de toekomst van onze industriële culturele erfenis komt aan bod.
> 2 min
De Gooise havenstad Huizen telt één provinciaal monument: de Kalkovens. Als oudste industrie van Huizen vormen de vier torens nog altijd een karakteristiek gezicht aan de haven. Niet voor niets is de voormalige schelpkalkfabriek nu een gewilde evenementenlocatie. Maar wat werd hier vroeger precies gemaakt en waarom was deze industrie zo belangrijk voor Huizen?
>Terwijl we momenteel hard bezig zijn om erfgoed te verduurzamen, verdwijnt een monument dat lange tijd de Europese skyline heeft gedomineerd én symbool staat voor de milieuproblematiek, van de horizon. Hoewel oude fabrieksschoorstenen als erfgoed worden gezien, gaan er toch elke dag een paar tegen de vlakte. Om meer aandacht te vragen voor dit erfgoed heeft EFAITH het jaar 2023 omgedoopt tot Jaar van de Fabrieksschoorsteen.
> 4 min
De hele maand oktober is door de gehele Zaanstreek, van Hembrugterrein tot Wormerveer, een foto-expositie te zien over de Zaanse industriecultuur ten tijde van de wederopbouw (jaren 50’). De expositie volgt de Zaan van zuid naar noord en belicht onderweg een aantal Zaanse industriële Iconen, 10 om precies te zijn.
> 2 min
Het was even spannend of het dit jaar zou kunnen plaats vinden: de jaarlijkse Week van de Industriecultuur, waarin bedrijven hun deuren openzetten en de historische verhalen van de industriële geschiedenis tot leven komen met behulp van theater en workshops in het Noordzeekanaalgebied. Maar met een aangepast programma is er in de herfstvakantie van 9 tot en met 18 oktober toch van alles te doen in IJmuiden, Beverwijk en de Zaanstreek!
> 1 min
Elk, maar ook voor Lutjewinkel. In dit kleine Westfriese dorp met 700 inwoners draait alles om zuivel. Hier is in 1916 de coöperatieve zuivelfabriek West-Friesland opgericht, tegenwoordig een van de drie zuivelfabrieken die Noord-Holland telt. Voor de Tweede Wereldoorlog telde de provincie nog 258 zuivelfabrieken. Wat maakt de 100-jarige zuivelfabriek van Lutjewinkel uniek?
>In het Amstelveense deel van Ouderkerk, aan de Amsteldijk Zuid, is De Oude Molen een tastbare herinnering aan een ooit levendige bedrijfstak. De watertoren, eigenlijk een blustoren, was een onmisbare voorziening bij deze hoogst explosieve fabriek. Voor Ouderkerkers was de kruitfabriek tegelijkertijd ramp én zegen. Velen vonden er een bestaan, altijd was er de angst voor ontploffingen.
>Erfgoedherbestemmer BOEi bestaat dit jaar maar liefst 25 jaar. Al een kwart eeuw houden de experts van BOEi zich bezig met het restaureren en herbestemmen van oude fabrieken, boerderijen, kerken en gevangenissen. Het lustrumjaar wordt met diverse publicaties en activiteiten gevierd.
> 2 min
Bij het Haarlemse restaurant en stadsstrand De Oerkap aan het Spaarne is het verleden nog goed te zien. Het ruige, industriële gebouw was ooit een leer- en drijfriemenfabriek, die nationale bekendheid genoot.
>Het industriële complex aan de Hilversumse Mussenstraat kent een turbulente geschiedenis. Van farmaceutische fabriek en gemeentewerf is het sinds kort een thuis voor digitale creatievelingen.
>Eindelijk is het zover: de Ringersfabriek aan de Noorderkade in Alkmaar krijgt een nieuwe bestemming, mét uitzicht over de historische binnenstad.
>De Koninklijke Nederlandse Hoogovens, Staalfabrieken NV (KNHS), Corus en Tata Steel. Verschillende namen voor dezelfde staalfabriek met een indrukwekkend verleden.
>Staalfabrikant Tata Steel (Hoogovens) is niet zo maar te bezoeken. Te heet, te gevaarlijk. Maar wie iets over het maken van staal wil weten, kan zijn hart ophalen in het Hoogovensmuseum in IJmuiden.
>Midden in het havengebied van Amsterdam op de kruising van de Zaan en het Noordzeekanaal, ligt een afgesloten enclave van ongeveer veertig hectare met een bijzondere geschiedenis. Dit zogenoemde Hembrugterrein was ooit het epicentrum van de Nederlandse wapenindustrie.
>De Zaanse Schans is niet voor niks één van de mooiste stukjes van Nederland. Waan je in de achttiende eeuw terwijl je wandelt langs fraaie historische panden, houten huizen, molens , een prachtig weidelandschap en veel industrieel erfgoed.
>Pieter Smidt van Gelder heeft al een papierfabriek in Wormer (1783) als het hem lukt om rotatiepapier voor kranten te maken. Het water in de Zaanstreek is echter niet goed genoeg, zodat hij in 1895 in Velsen, aan de noordzijde van het dan nog maar net gegraven Noordzeekanaal, een terrein koopt. Hij laat er een fabriek bouwen; 60 personeelsleden van de fabriek in Wormer verhuizen met hem mee. In de directe omgeving bouwt hij woningen voor hen.
>Amsterdam en omstreken heeft van oudsher een prominente positie in de cacao-industrie. De cacaohaven van Amsterdam is veruit de grootste ter wereld. Jaarlijks komt ongeveer een vijfde van de mondiale oogst, ruim 600.000 ton cacaobonen, via Amsterdam Europa binnen. Deze bonen worden vervolgens verwerkt door de vele ondernemingen van voedingsmiddelengiganten die in Wormer en Zaandam zijn te vinden. Bekende namen als Van Houten, Verkade en De Zaan vinden hun oorsprong in deze regio.
>Eind 1999 heropende het voormalige Zaans Historisch Museum zijn deuren als Honig Breethuis. De nieuwe naam verwijst naar de geschiedenis van het museumpand, dat tussen 1710 en 1892 werd bewoond door leden van de bekende ondernemersfamilies Honig en Breet.
>