In de jaren twintig vervaardigde de invloedrijke architect en stedenbouwkundige Hendrik Petrus Berlage (1856-1934) een ontwerp voor de uitbreidingswijk Alkmaar-West. Om de wijk te ontsluiten projecteerde hij een tunnel onder de spoorwegovergang van de Bergerweg (en zelfs nog een in het verlengde van de Lindenlaan). De bouw van een tunnel strandde op de kosten. In de jaren vijftig kwamen de plannen van Berlage weer boven water.
>Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier bezit een interessante bedrijfscollectie hedendaagse kunst. Maar er is ook ouder werk bij. Zoals dit schilderij ‘Groen polderlandschap’ door Jaap Min uit 1950.
>In de zomer van 1933 opende Pieter Marinus van Keulen het Lunapark ‘De Bedriegertjes’ aan de Oude Bergerweg 30 te Bergen. Een paar jaar later betrok hij met zijn vrouw Bregje Hoek en kinderen Wilhelmina en Bernardina de boerderijwoning die aan het speelpark grensde. De oorspronkelijk uit Vianen afkomstige Van Keulen, eigenlijk masseur van beroep, was vermogend, ondernemend en vindingrijk. Vanaf het begin voerde hij een actieve advertentiecampagne om zijn ‘terrein met vermakelijkheden’, het Lunapark, onder de aandacht te brengen.
>In de jaren vijftig organiseerde het Kunstenaars Centrum Bergen (KCB) gedurende het zomerseizoen kortlopende ledenexposities in het kunstzaaltje van De Rustende Jager. In augustus 1956 werd er werk geëxposeerd van de werkende leden David Kouwenaar, Lucebert en Jaap Mooij en twee gastkunstenaars, George Ides en Arnold Reemer. De tentoonstelling kreeg een bizar onthaal en werd na twee dagen gesloten. De expositie in de vroegere stal van ‘De Rustende Jager’ was geen alledaagse tentoonstelling. Boven de ingang prijkte een uitdagende tekst, ‘Soldaten en priesters geen half geld’. In een toelichting op de geëxposeerde schilderijen, tekeningen, montages en collages schreven de kunstenaars dat in de werken een aanklacht verscholen lag tegen ontmenselijking, valse romantiek, schijnreligie en door reclame en televisie verwekte wansmaak. Hier exposeerde midden in de Koude Oorlogsjaren een jonge en strijdbare generatie kunstenaars met experimentele kunstvormen.
>De Franstalige Belgische chansonnier Jacques Romain Georges Brel (1929-1978) had de status van een wereldberoemde tekstdichter en zanger toen hij in het voorjaar van 1964 een optreden verzorgde in café-restaurant ‘Het Huis met de Pilaren’ te Bergen. Het concert werd opgenomen om later dat jaar in oktober 1964 door de VPRO-televisie te worden uitgezonden.
>Wie weleens door de lommerrijke lanen en paden van het Bergerbos wandelt, zal vast eens langs het landhuis ’t Oude Hof komen. Omzoomd door loof liggen drie eilanden omgeven door grachten. Op het middelste eiland, toegankelijk via een gemetselde brug (oorspronkelijk een ophaalbrug), staat een statig wit gestuukt landhuis. De geschiedenis van deze plek gaat terug tot in de middeleeuwen, toen op ’t Oude Hof een versterkt herenhuis stond.
>Eeuwenlang was het ’s winters een natte boel in de polders in de buurt van Schoorl, Bergen, Heiloo, Limmen en Heemskerk. De boeren zetten ’s winters vaak de molen van hun polder stil en lieten expres water naar binnen. Ze hadden daar goede redenen voor. Allereerst vormde het uit het water bezonken slib een goede bemesting voor het grasland. Daarnaast was de inundatie een probaat middel om ongedierte te verdelgen.
>Het is louter geluk dat de Ruïnekerk heden ten dage nog te bewonderen is. Sinds de bouw van de huidige kerk in 1450 heeft het gebouw, dat in de middeleeuwen een bedevaartsplaats was, heel wat te verduren gehad. Zo werd de kerk in 1574 in brand gestoken door de Geuzen om te voorkomen dat de Spanjaarden zich er legerden om het Beleg van Alkmaar te hervatten. De stenen van de omgevallen toren werden in 1594 gebruikt om het koor – het deel waar zich het hoofdaltaar bevindt – dicht te metselen. Er kon weer gekerkt worden in dit kleine stukje van het oorspronkelijke gebouw.
>Op 27 augustus 1799 landde een groot Engels leger op het strand bij Callantsoog. Wat later arriveerde er ook nog een grote Russische strijdmacht. Doel van deze invasie was het herstel van het bewind van de oude bondgenoot prins Willem V.
>Skiën op tribunes van een openluchttheater? In Bergen kan het. Aan de rand van het dorp ligt een kunstskibaan, gebouwd op de resten van een openluchttheater. Skiërs, langlaufers en snowboarders kunnen hier naar hartenlust sporten.
>Met Pinksteren 1422 openbaarde zich het Heilig Bloed in Bergen. Dit wordt nog steeds regelmatig in het dorp herdacht met een stille omgang. Het mirakel van Bergen hangt nauw samen met de Sint-Elizabethsvloed van 18 op 19 november 1421. Tijdens deze gigantische ramp werd de Biesbosch gevormd. Maar ook in Noord-Holland hield de Sint-Elizabethsvloed geweldig huis.
>Vanaf mijn tienerjaren heb ik gezegd dat ik ooit in Bergen wilde wonen. En als je dat maar vaak genoeg blijft zeggen, dan lukt het op een mooie dag. Al kwam die dag pas na mijn zestigste …
>Dit is een verhaal van het Verhalenpaviljoen, een initiatief van de kustgemeenten en Provincie Noord-Holland. In de zomer van 2010 en 2011 ging het Verhalenpaviljoen in verschillende kustplaatsen op zoek naar de lokale identiteit. Dit heeft geresulteerd in tientallen prachtige persoonlijke verhalen van bewoners, bezoekers en ondernemers uit Den Helder, Bergen, Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Castricum en Callantsoog. Verhalen over vroeger en nu, over de zee, het strand, de samenleving, monumenten en gebouwen. Hier lees je een van deze bijzondere verhalen, die het karakter van de kustplaatsen versterken en onze kust aantrekkelijker maken voor bewoners, ondernemers en bezoekers.
>10 mei 1940 begon ‘Bergens’ eerste oorlogsdag met een bombardement op het militaire vliegveld Bergen; het werd al snel een bezetting met grote gevolgen voor ons kustgebied.
>Maarten Min aan het woord, een architect geboren en getogen in Bergen.
>Augustus 1914. De Eerste Wereldoorlog is uitgebroken. Europese grootmachten deden het continent trillen op zijn grondvesten. Overal werden jonge mannen opgeroepen de wapens ter hand te nemen en te vechten voor het vaderland. Een van hen was de Franse schilder Henri Fauconnier, beter bekend als Le Fauconnier. Hij moest dienen aan het front, ware het niet dat hij in Nederland was.
>Gids Jan van Assem is een geboren Schoorlaar die lang geleden zijn thuis in Camperduin gevonden heeft. Hij vertelt graag over de geschiedenis van zijn woonomgeving.
>