2 min

Hervormde Kerk versus Gereformeerde Kerk

Nadat de Fransen in 1801 vertrokken waren liet koning Willem I een nieuwe kerkorde ontwerpen onder de naam ‘Nederlandsche Hervormde Kerk’. Niet iedereen was het daar mee eens. De beweging die hieruit ontstond kreeg de naam ‘de Afscheiding’ waaruit in 1892 de ‘Gereformeerde Kerken in Nederland’ ontstond. Ook in Ankeveen ontstond een tweestrijd tussen de verschillende opvattingen. De meerderheid sloot zich echter aan bij de Hervormde Kerk en een kleine groep tot de Gereformeerde Kerk. De Hervormden bleven in Ankeveen en de Gereformeerden trokken naar Nederhorst den Berg. Lopend over de Dammerkade of het Bergse Pad waren zij meer dan 1½ uur onderweg. Vooral in de winterdag werd het soms een barre tocht. Al spoedig kwam de wens om te komen tot een eigen ‘Huis des Heeren’ in Ankeveen.

Nieuw kerkgebouw

Op 14 november 1894 was het zover. De notulen van 6 augustus 1895 vertellen ons ‘De heer N. Holdinga staat het terrein en de overweg over zijn draaibrug beschikbaar, voor de tijd van 30 jaar voor drie Gulden per jaar’. De bouw werd uitgevoerd door J. Hagen, ‘meester timmerman’, voor een bedrag van fl. 515, – ‘en eenige centen’. Voor logies van sprekers en het wekelijks op orde brengen van het kerkgebouw werd voor de familie Holdinga een bedrag gereserveerd van fl. 10, – per jaar.

Interieur van de kerk

Een wandelaar schrijft enige jaren later over het gebouwtje ‘De kerkruimte van 6 bij 4 meter is zo gevuld, dat men bij binnenkomst het eerst getroffen wordt door de kansel waarop een statenbijbel uit 1868. Voor de kansel bevindt zich een lezenaar, die bevestigd is aan een hek. Enkele houten banken bieden plaats aan dertig kerkgangers. Aan beide zijden van de kansel staan 2 banken voor de kerkraadsleden, de ouderling(en) en de diaken(en). Aan de tegenoverliggende zijde staat tussen een klein bankje (voor wie helemaal achterin wil zitten), een potkachel en een harmonium’.

Ondanks alle goede bedoelingen bleef het voortbestaan van de kleine kerkelijke gemeente op het Hollands End van Ankeveen zorgelijk. Saamhorigheid was er echter wel. Na afloop van de dienst werd er gezamenlijk koffie gedronken in het aangrenzende woonhuis van de familie Holdinga. Ach, zoveel maakte het toch ook weer niet uit want tenslotte behoorden de meeste kerkgangers gedurende haar bestaan, gewoon tot die familie.

Gerestaureerd voor de toekomst

In 1965 werd het kerkgebouwtje voorgoed verlaten en werd het voor particuliere doeleinden in gebruik genomen. Toen na bijna een halve eeuw de levende natuur steeds meer grip kreeg op wat het de mensen in handen gaf werd het gebouwtje, wat bekend stond als ‘het kleinste kerkje van Nederland’, in 2012 gerestaureerd. De toekomst is de eigenaar daar dankbaar voor.

Publicatiedatum: 24/05/2013