Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Ankeveen: Ingelenburgh

Rond 1700 waren er 12 grote boerenhoeven op het Hollands End van Ankeveen. De machtige veenbazen groeven echter met de turfwinning het bestaansrecht onder hun voeten vandaan. Waar eeuwenlang het vee graasde, klotste binnen enkele eeuwen het water van de veenplassen. De 'Ingelenburgh' overleefde de ramp. Doordat de naam van de boerderij geassocieerd wordt met de naam van de in Ankeveen en in het Gooi werkzaam zijnde priester Barthold Janszn. Ingel (1585-1653) wordt aangenomen dat de boerderij enige tijd als schuilkerk heeft gediend. 'Een historische vergissing' zegt de lokale historicus en komt met enkele aanwijsbare informaties.

Hofsteden op het Hollands End

De eerste pioniers vestigden zich al in de vroege middeleeuwen op het Hollands End in Ankeveen. De erfenis van al deze pioniers is duidelijk te zien op de ‘Caert van den Hollands Ankeveense polder, door Rijer Boelhouwer gezwoore Landmeter tot Hilversum, 1700’. Op de oude kaart zijn 12 grote ‘boerenhofsteden’ te zien, waaronder de tegenwoordige boerderij met de naam ‘Ingelenburgh’.

Machtige Amsterdamse zakenlieden, maar ook schilders en dichters bewoonden de opkamers van de overwegend katholieke bevolking. Dichters als onder andere Joost van den Vondel, Antoni Jansen maar ook schilders als Adriaan van Ostade, van der Helst en zelfs Rembrandt van Rijn waren er graag geziene gasten.

onh_image_2208

Schuilkerk

Dat in de ‘Ingelenburgh’ de veelbesproken Ankeveense schuilkerk was ondergebracht valt volgens de Ankeveense historicus, aan de hand van verschillende documenten, sterk te betwijfelen. De ‘Geheym-schryver van Staat-en Kerke der Vereenigde Nederlanden’ schrijft naar aanleiding van zijn bezoek aan Ankeveen in 1759 hierover: ‘De Kerk der Roomschgezinden, is in het Jaar 1758 nieuw opgebouwt, op Hollandsdeel van Ankeveen, en was de oude te swak en te klein geworden, om de groote Gemeente Langer daar in te ontfangen, als moetende doorgaans een getal van meer dan 700 Personen, daar in de Misse hooren. Men heeft deese nieuwe dan grooter gemaakt, ter langte van 72 en breedte van 28 Rhynlandsche voeten’.

Veenplassen rukken op

Met ‘de Kerk der Roomschgezinden’ wordt bedoeld de in 1928 gesloopte St. Martinuskerk waarover we al spraken tijdens ons bezoek aan de ‘Kerkbuurt’. In dit verband kunnen we dan ook zeker niet spreken van een ‘schuilkerk’. Het misverstand is waarschijnlijk ontstaan door de naam van het katholieke geslacht Ingel, waarvan enkele leden gedurende de 16de en 17de eeuw van grote invloed zijn geweest op de Ankeveense samenleving.

Ondanks de sterke financiële- en tevens culturele positie van de bewoners aan het Hollands End in de 17de en 18de eeuw, lag het spook van de economische recessie op de loer. De vaak machtige veenbazen groeven met de turfwinning langzaam maar zeker het bestaansrecht van de bewoners op het Hollands End onder hun voeten vandaan. Waar eeuwenlang het vee graasde, klotste binnen enkele eeuwen het water van de veenplassen. Tot overmaat van ramp verwoestte de watermassa in het begin van de 19de eeuw tot tweemaal toe hun laatste bezittingen en verarmde de bewoners tot beneden het bestaansminimum. De indrukwekkende boerenhoeve ‘Ingelenburgh’ bleef als herinnering aan betere tijden eenzaam achter.

Publicatiedatum: 24/05/2013

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.