Stront aan de knikker: speelgoed uit een beerput

Tegenwoordig is het meeste speelgoed gemaakt van plastic en afkomstig uit China. Overal zitten batterijen in en zo’n beetje alles maakt geluid en geeft licht. Toch speelden kinderen eeuwenlang met handgemaakt speelgoed van natuurlijke materialen. Tijdens archeologische opgravingen worden er regelmatig knikkers, tollen, poppengoed, dobbel- en dominostenen teruggevonden. Zoals bij een opgraving van een beerput in Amsterdam, waar zelfs een speelgoed veldkanon weer het licht zag.

>

Opperdoes in de Bronstijd en IJzertijd

Opperdoes wordt meestal in één adem genoemd met zijn bekende aardappel: de Opperdoezer Ronde. Wat veel mensen niet weten is dat er nog veel meer uit de grond wordt gehaald. In de jaren 1980 werd er in het kleine dorp een grootschalige archeologische opgraving gedaan. Uit de archeologische vondsten bleek dat er hier al sinds de Midden-Bronstijd (1700 v.Chr.) mensen woonden. De resultaten van dit onderzoek zijn onlangs gepubliceerd in ‘Opperdoes, een geliefde plek. Oud onderzoek, nieuwe resultaten: bewoning in de Bronstijd en IJzertijd.’

>

Archeologische textielvondsten uit Noord-Holland

Na drie jaar onderzoek en schrijven is het project Textiel uit Hollandse bodem nu afgerond en is de publicatie ‘Textiel uit Hollandse bodem. Archeologische vondsten uit de 17e en 18e eeuw’ te koop. Tijdens dit project zijn vele archeologische vondsten bekeken, waaronder vondsten uit het depot in Amsterdam. In dit artikel komen enkele damast vondsten voorbij, gekoppeld aan beschrijvingen van het gebruik van damast in historische bronnen én enkele overgebleven museumstukken.

>

2000 jaar geschiedenis in Haarlemmermeerpolder

Haarlemmermeer is ouder dan men denkt. Waar nu de polder ligt was 9000 jaar geleden een wadden- en kweldergebied. Vanaf 3000 voor Chr. werd de invloed van de zee minder. Er ontstond een kustgordel met strandwallen waar mensen woonden. Dit weten wij door archeologische vondsten bij het vroegere eiland Abbenes. Deze en andere bodemschatten zijn tot 20 mei 2024 te zien in het Historisch Museum Haarlemmermeer.

>

Vondsten scheepswrak terug naar Nederland

In november 2023 worden 2560 voorwerpen van het scheepswrak de Rooswijk van de Verenigde Oost-Indische Compagnie teruggegeven aan Nederland. De objecten, waaronder inventaris, zilveren munten en persoonlijke voorwerpen, worden opgeslagen in het Nationaal Maritiem Depot bij Batavialand in Lelystad.

> 3 min

ArcheoHotspot Gooise Meren geopend

Onlangs is het Nederlands Vestingmuseum aangesloten bij ArcheoHotspots. Elk tweede weekend van de maand is de ArcheoHotspot Gooise Meren open voor bezoekers. Kom jij ons helpen met vondsten uitzoeken?

> 1 min

Waarom Noord-Holland méér dan een eeuw bijna leeg was

Méér dan een eeuw was Noord-Holland zo goed als verlaten, zo blijkt uit het pas verschenen naslagwerk over de eerste duizend jaar van de provincie Noord-Holland.

>

Bijzondere archeologische ontdekkingen en vondsten in de nieuwe kroniek

Elk jaar brengt de provincie Noord-Holland de archeologische kroniek van Noord-Holland uit. In de nieuwste uitgave, de archeologische kroniek 2022, staan foto’s en verhalen van alle archeologische ontdekkingen en vondsten die in dat jaar zijn gedaan.

> 1 min

Een vliegende penis en andere topvondsten in binnenstad Alkmaar

Een middeleeuws insigne met daarop de afbeelding van een penis met vleugeltjes en een tegel met het wapen van de graven van Holland, het zijn maar twee van de voorwerpen die dit voorjaar in de Alkmaarse Boterstaat werden gevonden. Stadsarcheologen Nancy de Jong-Lambregts en Niels Tuinman vertellen er meer over.

>

Middeleeuws kasteel teruggevonden in Weesp

Archeologisch onderzoek in een weiland langs de Vecht heeft onthuld dat in de tweede helft van de dertiende eeuw een kasteel genaamd ‘Huis ten Bosch’ in Weesp heeft gestaan.

> 1 min

Website Archeologie op de Kaart vernieuwd

Archeologie op de Kaart is een interactief en educatief platform van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in samenwerking met het Rijksmuseum van Oudheden. Op de website kunnen bezoekers door middel van kaarten en verhaalpunten meer te weten komen over archeologische vondsten, musea en bezienswaardigheden. Onlangs is de website uitgebreid met 100 geselecteerde topvondsten van Nederlandse bodem, gedaan in de eenentwintigste eeuw. Ook treffen bezoekers van ‘Archeologie op de Kaart’ er vanaf nu een actualiteitenpagina aan, met de laatste nieuwsberichten over archeologie.

> 1 min

Goed gevonden

Team Archeologie van Stichting Oud Castricum heeft een zeer interessante expositie samengesteld. De tentoonstelling, genaamd ‘Goed Gevonden’, toont vele fraaie vondsten uit Castricum en nabije omgeving vanaf 1950. De tentoonstelling loopt tot 20 augustus en is te zien bij ‘De Duynkant’ van Oud Castricum aan de Geversweg 1b te Castricum.

> 1 min

Lezing: Nijlpaarden en Neanderthalers in het verdronken land van Etersheim

Op donderdag 20 april geeft Paleontoloog Frans Roescher een lezing over de vondsten bij het werk in de voormalige Zuiderzee. Het opgespoten zand uit de zandputten van het IJsselmeer vertelt een spannend verhaal. Het geeft ons een verrassende inkijk in de fauna en het klimaat tot wel 150.000 jaar terug. De lezing gaat vooraf aan de gelijknamige tentoonstelling in het Schooltje van Dik Trom te Etersheim.

> 1 min

De rijke bagger van de Wilhelminasluis

In het oude centrum van Zaandam is in maart 2020 de Wilhelminasluis uitgebaggerd en vergroot. Het onderzoeksbureau Hollandia Archeologen kreeg van de Provincie Noord-Holland de opdracht om het archeologisch onderzoek hierbij uit te voeren. De gemeente Zaanstad schreef het Programma van Eisen waaraan het onderzoek moest voldoen, begeleidde de werkzaamheden, sorteerde de vondsten en conserveerde en determineerde een deel daarvan. Ook (Zaanse) amateurarcheologen, vrijwilligers en studenten van diverse opleidingen hielpen een handje mee. Dat tijdens de werkzaamheden ruim 400.000 vondsten uit de 15e tot en met de 18e eeuw gevonden zouden worden, overtrof alle verwachtingen.

>

Nieuwe archeologische uitgave: Kennemerland in metaalvondsten

Duizenden metaalvondsten die door detectorzoeker wijlen Herman Zomerdijk zijn gedaan in de regio Kennemerland schetsen een uniek beeld van Noord-Holland door de eeuwen heen.

> 3 min

Achter de schermen: ‘Leven in Lagen’

2021 is het jaar van het ‘Ode aan het landschap’. Maar hoe is het landschap om ons heen en onder onze voeten eigenlijk ontstaan? Projectleider Mart van de Wiel geeft Oneindig Noord-Holland een kijkje achter de schermen bij de nieuwe tentoonstelling ‘Leven in Lagen’ bij Huis van Hilde en deelt zijn favoriete verhalen.

>

De Sommeltjes: kabouters van Texel

Oostelijk van het dorp De Waal op Texel lag eeuwenlang een heuvel die in de volksmond Sommeltjesberg werd genoemd. De plaatselijke bevolking was ervan overtuigd dat er in de heuvel Sommeltjes woonden, een soort geesten of aardmannetjes. Deze Sommeltjes dansten in het maanlicht op de berg. Daar maakte men elkaar graag bang mee. De Sommeltjes stalen ook metalen voorwerpen en verstopten die in de berg.

>

Kinderboek Glop verbeeldt het huiselijke leven in Hoorn door de eeuwen heen

In 2015 werd in de binnenstad van Hoorn een ondergronds gangenstelsel ontdekt, hetgeen de inspiratie vormde voor een opmerkelijk kinderboek. Glop is een prachtig prentenboek waarin we worden meegenomen door de geschiedenis van Hoorn. Tegelijkertijd is het een archeologische en bouwhistorische puzzel. Kinderen ontdekken hoe bouwhistorische lagen worden gestapeld. Onder de grond treffen we objecten van de bewoners van de stad aan.

> 1 min

Nieuw Archeologisch minimuseum ‘De Waterwolf’

Vrijdag 14 augustus was het zover: de eerste contouren van het Archeologisch minimuseum ‘De Waterwolf’ waren zichtbaar. Op het terrein van de Breek komt het bijzondere gebouwtje met vondsten van het verdronken dorp Etersheim. Daarnaast informatie over de versterking van de IJsselmeerdijken. Het minimuseum komt voort uit de samenwerking van Stichting Etersheimerbraak, Alliantie IJsselmeerdijken, gemeente Edam-Volendam en de Provincie Noord-Holland. In oktober wordt de vlag in top verwacht.

> 1 min

Gezocht: bijzonder glas uit de 20ste eeuw

Museum Kennemerland zoekt tafel- of sierglas uit de 20ste eeuw, bijzonder glas of glas met een bijzonder verhaal. De tentoonstelling ‘Glinsterend Glas’ is te zien vanaf begin oktober.

> 1 min