Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Overveen

De Haarlemse fanclub van Charles Dickens en de knusheid van Kerst Overveense tekenleraar ontwierp het sprookjesbos in de Efteling Vondst van de maand: Groot Olmen Oorlog aan zee De wonderlijke watertorens van Noord-Holland Groot Olmen in de Kennemerduinen Rijnierse BV: ruim twee eeuwen een familiebedrijf Landgoed Elswout: steenrijke weduwe redde de Nederlandse Bank Landgoed Duinlust Kraantje Lek Landgoed Elswout Eerebegraafplaats te Bloemendaal Landgoed Elswout: Een parel om te bewaren Duinlust Elswoutshoek Vaart en Duin Overbeek Koningshof Lindenheuvel Buytentwist De zanderij van Middenduin De historie van Landgoed Elswout Watertoren Overveen Vergeldingsactie in de duinen bij Bloemendaal Schoon duinwater uit de Brouwerskolk Van Ouds het Raadhuis in Overveen Kennemerland: middeleeuwers in de Kennemerduinen

De Haarlemse fanclub van Charles Dickens en de knusheid van Kerst

De Haarlemse schrijver Godfried Bomans, meester van de ironie, is altijd een warm pleitbezorger geweest van het werk van zijn wereldberoemde Engelse collega Charles Dickens. Hij werkte niet alleen aan vertalingen mee, die via de Prisma-edities een grote verspreiding kregen, maar richtte ook de Haarlem Branch op van het illustere The International Dickens Fellowship.

>

Overveense tekenleraar ontwierp het sprookjesbos in de Efteling

Iedereen kent de tekeningen van Anton Pieck. De sprookjesachtige creaties van deze veelzijdige tekenleraar uit Overveen stonden model voor het sprookjesbos in de Efteling. Pieck beschouwde zijn werk voor het Brabantse attractiepark als ‘het dierbaarste avontuur in zijn leven’.

>

Vondst van de maand: Groot Olmen

Elke maand presenteert Huis van Hilde, het archeologiecentrum van de provincie Noord-Holland, de vondst van de maand. Daar krijgen deze bijzondere bodemvondsten een eigen vitrine, op Oneindig Noord-Holland worden ze met een verhaal in het zonnetje gezet. Deze maand staat Groot Olmen centraal.

>

Oorlog aan zee

Onder het zand en de planten in Kennemerland liggen bunkers, muren en vestingwerken verscholen. Ze maken deel uit van een hele rits kustverdedigingswerken die de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben gebouwd. Veel restanten zijn afgebroken en daarmee uitgewist. Ook namen die herinnerden aan de oorlog werden na de oorlog veranderd. Het Moffenpad bij Castricum werd bijvoorbeeld omgedoopt tot de Stille Strandweg. Toch zijn er nog genoeg sporen van de oorlog te vinden.

>

De wonderlijke watertorens van Noord-Holland

Al sinds het begin van de negentiende eeuw vormen watertorens een belangrijk onderdeel van het vlakke Nederlandse landschap. De meest markante watertorens zijn de drinkwatertorens, die vanaf 1856 werden gebouwd. Vanwege de forse afmetingen vallen deze het meest op en werden ze door de waterleidingbedrijven als een visitekaartje beschouwd. Zodanig dat er veel aandacht werd besteed aan het uiterlijk van de torens. Hieronder vind je de zeven meest bijzondere torens van Noord-Holland.

>

Groot Olmen in de Kennemerduinen

Door ingrijpende natuurontwikkeling in het duingebied bij Overveen kwamen bij toeval sporen tevoorschijn uit een archeologische periode waarover we tot dan slecht waren geïnformeerd. Het gaat om de periode die tussen 350 en 600 ligt.

>

Rijnierse BV: ruim twee eeuwen een familiebedrijf

Rijnierse BV is trots op haar predikaat ‘hofleverancier’ dat in 1993 is verleend door Hare Majesteit Koningin Beatrix. We gaan even terug in de tijd en halen een paar feiten naar voren. In januari 1793 nam een zekere Simon Reinierse, inwoner van Haarlem, het woonhuis met winkel over van de timmermansbaas Willebrodus van Horstok, wonende te Tetterode (Overveen). Hij verzocht daarbij aan de Edele Groot Ambachtsheren zich als timmermansbaas te mogen vestigen, in plaats van gemelde Horstok. Hierop werd welwillend beschikt.

>

Landgoed Elswout: steenrijke weduwe redde de Nederlandse Bank

Met hulp van het Russische en Pruisische leger kwam in 1813 een einde aan de Franse bezetting. De Nederlandse handel en nijverheid hadden zware klappen opgelopen en de schatkist was leeg. Aan de nieuwe vorst, koning Willem I, de taak om het land er weer bovenop te helpen.

>

Landgoed Duinlust

Het huis Duinlust is, net als de oranjerie, modelboerderij en het Grote Huis op Elswout, ontworpen door architect Constantijn Muysken (1843-1922). Het huidige huis Duinlust is echter niet het eerste gebouw met die naam dat hier stond. In 1815 was Duinlust in handen van Jonkheer Jan Willem Druyvestein die er een witgepleisterd huis liet bouwen. In 1821 verkocht hij zijn bezit aan de Amsterdammer Thomas Atkins die het ook maar korte tijd in bezit had.

>

Kraantje Lek

Veel Amsterdammers van boven de veertig zullen in het huidige restaurant Kraantje-Lek moeiteloos het pannenkoekenhuis uit hun schooltijd herkennen. Met zijn witgepleisterde gevels en roodgroene luiken lijkt het oude huis zó afkomstig uit een romantisch plaatjesboek van tekenaar Anton Pieck. Waar de wonderlijke naam van het etablissement vandaan komt is niet bekend (maar er zijn veel grapjes over gemaakt).

>

Landgoed Elswout

De buitenplaats Elswout is een fantastische tijdscapsule. Wie door de toegangspoort aan de Elswoutlaan gaat, treedt vier eeuwen geschiedenis binnen.

De poort zelf dateert uit de zeventiende eeuw en hoorde bij de vroegste aanleg van Elswout die waarschijnlijk rond 1634 begon. In dit eerste deel van het park zijn echter nog meer restanten uit de Gouden Eeuw aanwezig. De statige oprijlaan waarop de eerste blik valt, is er daar een van. Maar ook de andere kaarsrechte lanen, die het park aan de voorkant in drie vakken verdelen, stammen uit die tijd. Tenslotte de twee koetshuizen, links aan de oprijlaan, zijn ook zeventiende eeuws. Hun architectuur is heel eenvoudig maar toch verfijnd.

>

Eerebegraafplaats te Bloemendaal

De jaren 1940-1945 zetten naast de rest van het land, ook de Kennemerduinen op hun kop. Het werd Sperrgebiet. De Duitsers bouwden veel oorlogsbouwwerken en legden betonnen wegen aan. Al tijdens de oorlogsjaren was bekend dat de nazi’s zonder enige vorm van proces verzetsstrijders executeerden in de duinen. In de zomer van 1945 kon in de duinen van Bloemendaal de trieste balans worden opgemaakt. In 45 grafkuilen verdeeld over zes verschillende plaatsen, werden de stoffelijke overschotten van in totaal 422 mensen gevonden. Van hen zijn 313 herbegraven op de Eerebegraafplaats bij Overveen, waaronder de bekende verzetsstrijdster Hannie Schaft.

>

Landgoed Elswout: Een parel om te bewaren

Tom in den Bosch (61) werkt al 32 jaar op Elswout en is daar Junior Boswachter (voorheen Veldmedewerker voorlichting). Zijn werkzaamheden bestaan uit het onderhouden van het terrein en excursies geven. In Den Bosch geeft excursies over de planten, vogels en historie van Elswout. ‘Ik ben geen kenner, maar over alle planten en vogels op Elswout weet ik wel iets te vertellen’.

>

Duinlust

Duinlust heeft niet alleen een statige villa en een mooi laat-negentiende-eeuwse landschapspark. De verschillende woongebouwen van het personeel geven ook een idee van de hoeveelheid werknemers die een statige buitenplaats draaiende moest houden.

>

Elswoutshoek

De naam zegt het al: historisch gezien is Elswoutshoek het een uithoek van landgoed Elswout. Het is gelegen aan de overgang van de binnenduinrand naar een vlakke strook land tussen Overveen en de oude stadskern van Haarlem. Onder Elswoutshoek wordt vooral het huis en zijn directe omgeving verstaan. Het overgrote deel van het huidige landgoed met de hoger gelegen terreinen maakte tot het midden van de twintigste eeuw deel uit van Elswout.

>

Vaart en Duin

Het huidige landgoed Vaart en Duin is ontstaan door samenvoeging van de buitenplaats Vaart en Duin met het aangrenzende Duinzigt. Beiden gaan terug tot circa 1600 en vanaf 1810 raakten ze met elkaar verbonden. Het oorspronkelijke huis Vaart en Duin is in 1904 gesloopt. Het huis dat nu die naam draagt was tot 1904 huis Duinzigt.

>

Overbeek

De naam Overbeek wijst al op de geschiedenis van dit terrein als overplaats van een buitenplaats genaamd De Beek. Op de oorspronkelijke buitenplaats uit de zeventiende eeuw van de zwagers De Clercq en Van Beeck staat nu een huis uit 1938. En waar eerst alleen een koepel stond op een woeste duintop, ligt nu het negentiende-eeuwse huis Overbeek op een groene heuvel.

>

Koningshof

De uitstraling van het huidige Koningshof wordt bepaald door het huis en bijgebouwen van architect Abraham Salm en de aanleg van Leonard Anthony Springer van rond 1900. De geschiedenis ervan is echter ouder en gaat terug tot zeker 1636. Uit die geschiedenis blijkt ook de verbondenheid met het aangrenzende Elswout.

>

Lindenheuvel

Lindenheuvel is een mooi voorbeeld van duinbeplanting vanaf de late achttiende eeuw. De huidige kleinschalige nieuwbouw doet niets af aan de natuurwaarde van het terrein.

>

Buytentwist

Ten oosten van de Bloemendaalseweg, tussen Overbeek en Bloemenheuvel, ligt de villa Buytentwist. Verder naar achteren ligt het gelijknamige volkstuincomplex. Ze zijn met elkaar verbonden door de geschiedenis van het terrein als blekerij en buitenplaats. De geschiedenis ervan gaat terug tot de vroege zeventiende eeuw.

>