Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Duinlust

Duinlust heeft niet alleen een statige villa en een mooi laat-negentiende-eeuwse landschapspark. De verschillende woongebouwen van het personeel geven ook een idee van de hoeveelheid werknemers die een statige buitenplaats draaiende moest houden.

>

Huis te Vogelenzang

Bij het Teylingerbosch is nog illegaal hout gekapt in de Tweede Wereldoorlog en bovendien stond er een een V1-lanceringstation. Maar Huis te Vogelenzang en Teylingerbosch zijn van oorsprong middeleeuws en daarmee een van de oudste van de Noord-Hollandse buitenplaatsen.

>

Voorduin

Er is niet zoveel over van de voormalige buitenplaats Voorduin. Waar eerst een herenhuis, koetshuis, tuinmanswoning, orangerie en formele tuin met twee vijvers gelegen zijn, staat nu alleen nog het huis op de overplaats. Voorduin is gelegen tussen de gronden van de buitenplaatsen Hartenlust en Sparrenheuvel. Zeker tot het einde van de zeventiende eeuw is hier een blekerij gevestigd, daarna komen we het neutrale begrip ‘hofstede’ tegen.

>

Landgoed Caprera

De naam dankt dit landgoed aan Adriaan Volckert Teding van Berkhout die het landgoed erft in 1858. Zijn grote held is de Italiaanse vrijheidsstrijder Garibaldi. Hij noemt zijn landgoed met het meertje en het nieuwe landhuis Caprera, naar het eiland bij Sardinië, waar Garibaldi zijn hoofdkwartier had.

>

Wildhoef

Het herenhuis van de voormalige buitenplaats Wildhoef ligt met zijn rug naar de Kennemerweg, maar het gemis van de voorgevel wordt gecompenseerd door de neoclassicistische tuinkoepel op de hoek met het Kerkplein. Tegenwoordig zijn er op Wildhoef bejaardenappartementen en verzorgingshuizen gevestigd.

>

Vaart en Duin

Het huidige landgoed Vaart en Duin is ontstaan door samenvoeging van de buitenplaats Vaart en Duin met het aangrenzende Duinzigt. Beiden gaan terug tot circa 1600 en vanaf 1810 raakten ze met elkaar verbonden. Het oorspronkelijke huis Vaart en Duin is in 1904 gesloopt. Het huis dat nu die naam draagt was tot 1904 huis Duinzigt.

>

Sparrenheuvel

Aan Bloemendaalseweg in de as van de Mollaan staat het voormalige landhuis van de buitenplaats Sparrenheuvel. Het voorste deel is een laag neo-classicistisch gebouw met vrijstaande zuilen in het middendeel dat in 1825 is ontworpen door J.D. Zocher jr. Het deel aan de achterzijde gaat terug tot de vroege achttiende eeuw. Het landgoed bij het huis is inmiddels grotendeels in beslag genomen door straten en gebouwen, maar het Bispinckpark en de vijvers herinneren aan de historische aanleg.

>

Hartenlust

Midden in Bloemendaal ligt een groen park met daarop een majesteus negentiende-eeuws landhuis. Het vormt de overgebleven kern van het landgoed van bijna 40 hectare.

>

Buitenplaats en villa Saxenburg

Van de historische buitenplaats Saxenburg resteren weinig gebouwde fragmenten: enkel het achttiende-eeuwse toegangshek met natuurstenen pijlers en de voormalige tuinmanswoning met prieel. Het zeventiende-eeuwse buiten is vastgelegd in prenten, schetsen en een schilderij. Het gebruik als lusthof wordt voortgezet in het Bloemendaalse bos, Thijsse’s hof en op de cricketvelden.

>

Overbeek

De naam Overbeek wijst al op de geschiedenis van dit terrein als overplaats van een buitenplaats genaamd De Beek. Op de oorspronkelijke buitenplaats uit de zeventiende eeuw van de zwagers De Clercq en Van Beeck staat nu een huis uit 1938. En waar eerst alleen een koepel stond op een woeste duintop, ligt nu het negentiende-eeuwse huis Overbeek op een groene heuvel.

>

Koningshof

De uitstraling van het huidige Koningshof wordt bepaald door het huis en bijgebouwen van architect Abraham Salm en de aanleg van Leonard Anthony Springer van rond 1900. De geschiedenis ervan is echter ouder en gaat terug tot zeker 1636. Uit die geschiedenis blijkt ook de verbondenheid met het aangrenzende Elswout.

>

Klein Bentveld

Tegen de oostgrens van Zandvoort, op de plek van de historische buitenplaats ‘Klein Bentveld’ staat tegenwoordig een villa uit 1923. Het is nauwelijks zichtbaar vanaf de weg door de begroeiing langs het hek. In zijn naam, maar ook in zijn architectonische vorm is het een twintigste-eeuwse vertaling en voortzetting van de buitenplaats-geschiedenis van het gebied.

>

Lindenheuvel

Lindenheuvel is een mooi voorbeeld van duinbeplanting vanaf de late achttiende eeuw. De huidige kleinschalige nieuwbouw doet niets af aan de natuurwaarde van het terrein.

>

Buytentwist

Ten oosten van de Bloemendaalseweg, tussen Overbeek en Bloemenheuvel, ligt de villa Buytentwist. Verder naar achteren ligt het gelijknamige volkstuincomplex. Ze zijn met elkaar verbonden door de geschiedenis van het terrein als blekerij en buitenplaats. De geschiedenis ervan gaat terug tot de vroege zeventiende eeuw.

>

Woestduin

Woestduin vormt samen met Leyduin en Vinkenduin een aaneengesloten complex van buitenplaatsen op de overgang van de duinen naar de lager gelegen strandvlakte. Meest bekend is Woestduin van de periode 1901-1911 toen de eerste renbaan van Nederland hier werd gevestigd.

>

Vinkenduin

Vinkenduin is tot 1919 een onderdeel geweest van de buitenplaats Leyduin. De nieuwe eigenaresse laat op de voormalige vinkenbaan een nieuw hoofdhuis met bijgebouwen bouwen door architect A. de Maaker. Het huis vormt samen met de bijgebouwen een goed voorbeeld van een vroeg twintigste-eeuwse buitenplaats.

>

Leyduin

Leyduin is gelegen in de binnenduinrand op de grens van strandwal en weilanden. Het landgoed is lange tijd in handen geweest van de familie Van Lennep en heeft een belangrijke rol gespeeld in de watervoorziening van Amsterdam. Nu is het een bos met wandel- en fietsroutes waar je en grote kans hebt een groep reeën tegen te komen.

>

Bloemendaal: Drinkwater uit de duinen

Volgens de overlevering zat de bekende schrijver Jacob van Lennep op een zonnige middag te werken in de tuin van zijn buitenhuis Manpad in Heemstede. Zijn vrouw schonk hem een vers glas duinwater in, dat je daar gewoon uit de pomp kon halen. Spontaan zou toen het idee zijn geboren om dit duinwater te gaan leveren aan Amsterdam. Zoals dat geldt voor wel meer historische anekdotes, is het verhaal te mooi om waar te zijn. Maar het staat buiten kijf dat Van Lennep een doorslaggevende rol speelde bij de oprichting van de Amsterdamse Duinwater-Maatschappij. Vanaf 1853 pompte die steeds meer kubieke meters schoon duinwater naar de hoofdstad die daar grote behoefte aan had.

>