In de hal van het Stadsarchief Amsterdam is van 26 april 2024 t/m 29 september 2024 de fototentoonstelling Déjà vu te zien, waarin fotograaf Erik Klein Wolterink de veranderende stad in beeld brengt door een plek op een archieffoto – vaak uit de collectie van het Stadsarchief – opnieuw vast te leggen.
>Van 2 maart tot 26 mei is er een Schatkamerpresentatie in het Stadsarchief Amsterdam te zien met werken van onder meer Rembrandt, Reinier Vinkeles en Simon Fokke.
>
2 min
Het Rijksmonument Keizersgracht 374 is door de kunstschilder en portrettist Clemens Merkelbach van Enkhuizen tijdens zijn leven geschonken aan Stadsherstel Amsterdam. De voorwaarde was dat hij er kon wonen zo lang hij wilde. Dit voorjaar is hij overleden en eind dit jaar komt het pand beschikbaar. In 2024 volgt de restauratie en komt zijn laatste wens uit: het blijft een kunstenaarshuis.
> 4 min
Het Stadsarchief Amsterdam bestaat 175 jaar en viert dat met een open dag vol gratis activiteiten. Kom op zondag 16 april tussen 10.00 uur en 17.00 uur naar het archief voor interessante lezingen, workshops, rondleidingen, de Amsterdam Quiz en leuke (kinder)activiteiten.
> 2 min
Christiaan Bastiaans is door het Stadsarchief Amsterdam benoemd tot Stadstekenaar van 2023, als opvolger van Atousa Bandeh Ghiasabadi. De Commissie voor de Tekeningen, die jaarlijks de nieuwe Stadstekenaar van Amsterdam kiest, is onder de indruk van Bastiaans’ werk en voorstel. Als Stadstekenaar zal hij de theater en danswereld belichten aan de hand van tekeningen, portretten en persoonlijke verhalen. Bastiaans is de tiende Stadstekenaar van Amsterdam.
> 2 min
Hij legde het Vondelpark aan, nam het initiatief tot sociale woningbouw en bouwde het destijds hypermoderne Prinsengrachtziekenhuis. De doopsgezinde Amsterdamse zakenman Christiaan Pieter (Piet) van Eeghen (1816-1889) wilde de wereld verbeteren en dankzij zijn vermogen, een diepgeworteld geloof en veel invloedrijke vrienden kwam hij een heel eind. Hij speelde een cruciale rol bij de modernisering van Amsterdam in de negentiende eeuw.
> 1 min
In familiearchieven sluimeren vaak onvermoede schatten. Onlangs kwam een zeldzaam kleinood aan het licht, een familieportret uit Batavia, uit het midden van de negentiende eeuw. Op het verzilverde koperplaatje schemeren de gestalten en gezichten van een echtpaar en drie kinderen. De verweerde daguerreotypie uit circa 1857 blijkt het enige zichtbare bewijs te zijn van een kortstondig geluk.
> 1 min
Amsterdam, de stad van ‘Al die Amsterdamse mensen …’ die Amsterdam in de afgelopen eeuw radicaal zagen veranderen. De fototentoonstelling in het stadsarchief Amsterdam laat een levendige, energieke stad zien. Waar door Amsterdammers op straat werd gewerkt, gespeeld, geleefd en gefeest. Een eigenzinnige stad die zichzelf opnieuw ontdekte na de Tweede Wereldoorlog en die met lef en humor de nieuwe tijd omarmde. Die in omvang verdubbelde met nieuwe uitbreidingswijken en waarvan het karakter met de toegenomen welvaart langzaam veranderde. En een stad waar de opgroeide jeugd een eigen plek opeiste.
> 2 min
Op 27 oktober 1275 gaf graaf Floris V aan de mensen bij de dam in de Amstel tolvrijheid. Het Tolprivilege uit 1275 is het oudste geschreven stuk waarin Amsterdam wordt genoemd. Van 27 t/m 30 oktober is dit unieke (747 jaar oude!) document voor iedereen te bewonderen in de Schatkamer. Net als een kleine presentatie van bijzondere documenten uit de archieven van de Amsterdamse middeleeuwse Gasthuizen.
> 1 min
Op de Dam opende wethouder Reinier van Dantzig samen met Judikje Kiers, directeur van het
Amsterdam Museum, vandaag een gratis expositie over de Dam. Het Nationaal Monument op de Dam
ondergaat een grote onderhoudsbeurt en gedurende de werkzaamheden staat een vijf meter hoge
veiligheidswand rondom het monument. Samen met de gemeente Amsterdam en ontwerpbureau Vorm de
Stad heeft het Amsterdam Museum vier wanden van in totaal zestig meter gevuld met beeldmateriaal en
achtergrondverhalen over de geschiedenis van de Dam, over het Nationaal Monument op de Dam en over
de bedrijven die hier gevestigd zijn. De opvallende blauwe voorwand heeft als thema Vrijheid met
gigantische duiven, quotes en gedichten
2 min
Stadsarchief Amsterdam besteedt aandacht aan veertien componisten die in de Tweede Wereldoorlog werden vervolgd of vermoord. ‘Die componisten krijgen we niet meer terug, maar hun muziek moet klinken,’ vindt samensteller Eleonore Pameijer.
>De tentoonstelling ‘Verboden Muziek’ in de Schatkamer van het Stadsarchief Amsterdam belicht het leven en werk van veertien Nederlandse musici en componisten die tijdens de Tweede Wereldoorlog leden onder vervolging door de Duitse bezetter. Omdat ze Joods waren, in het verzet zaten, of in het openbaar hun fel anti-Duitse overtuigingen lieten klinken.
Het is een bijzondere presentatie over muziek die tijdens de Tweede Wereldoorlog niet gespeeld mocht worden. Dankzij de Leo Smit Stichting werd de afgelopen vijfentwintig jaar veel van deze muziek teruggevonden. Op zolders, in archieven, tuinschuurtjes of zelfs bij de vuilnisbak. In deze tentoonstelling luister je naar de muziek van meer dan tien componisten, terwijl je leest over hun levens: over de heimelijke concerten in kelders en huiskamers, onderduik, vervolging, verzet en gevangenschap. De tentoonstelling is van 15 april t/m 3 juli te zien en is gratis toegankelijk.
1 min
Gerrit Lamberts (1776-1850) maakte levendige tekeningen van het Amsterdam in de eerste helft van de negentiende eeuw. Zijn tekeningen zijn er altijd al geweest en worden vaak in boeken afgedrukt, maar het Amsterdamse Stadsarchief vond het nu eens hoog tijd worden voor een overzichtstentoonstelling.
>Bij twee razzia’s, op 22 en 23 februari 1941, worden 400 willekeurige Joodse jongemannen in de toenmalige Amsterdamse Jodenbuurt opgepakt. Het vormt de directe aanleiding tot de Februaristaking, die een paar dagen later uitbreekt.
>Wie de tentoonstelling over de eerste razzia’s aan het begin van de Tweede Wereldoorlog heeft gemist, krijgt van het Amsterdams Stadsarchief een nieuwe kans.
> 1 min
Gerrit Lamberts (1776-1850) is een van de bekendste onbekende tekenaars van Amsterdam. In elk boek over de geschiedenis van de stad staan een of meer van zijn tekeningen. Zijn tekenstijl is levensecht en onopgesmukt. Als in een wandeling neemt Lamberts je mee door het oude Amsterdam en toont het dagelijkse leven van de Amsterdammers in de vroege 19de eeuw. De tentoonstelling Dwalen door Amsterdam is extra interessant omdat zijn stadsgezichten uit een weinig bekende periode in de geschiedenis van de stad dateren, lang na de gloriedagen van de 17de eeuw. Het Stadsarchief bewaart de grootste verzameling tekeningen van Lamberts. Aangevuld met tekeningen uit de collecties van het Rijksmuseum, het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap en het Amsterdam Museum is Dwalen door Amsterdam een echte must-see voor elke Amsterdam-liefhebber.
> 1 min
Op 27 oktober wordt Amsterdam officieel 746 jaar! Op die dag in 1275 kreeg de stad het beroemde Tolprivilege van de Hollandse graaf Floris V. Het kwetsbare document met de eerste vermelding van Amsterdam is dit jaar in de Schatkamer voor iedereen te zien op zaterdag 23, zondag 24 en woensdag 27 oktober. Zoals elk jaar vieren we de Verjaardag met een bijzondere gast. Dit jaar is dat Babs Gons, zij zal op zaterdag 23 oktober vanaf 12.30 uur een verjaardagswens uitspreken en daarna het Tolprivilege, het geboortedocument van Amsterdam, onthullen. Voor iedereen staat een verjaardagstraktatie klaar in ons Café de Bazel.
> 1 min
Componist Jan Pieterszoon Sweelinck was stadsmusicus, leermeester op orgel en klavecimbel en grootmeester van de polyfonie, de meerstemmige muziek. Hij wordt gezien als de grootste componist uit de geschiedenis van Nederland en speelde een centrale rol in het Amsterdamse muziekleven. In oktober van dit jaar is het 400 jaar geleden dat Sweelinck overleed. Het Stadsarchief Amsterdam eert hem met de tentoonstelling ‘Sweelinck, Stadsmusicus van Amsterdam, 1621-2021’. Ook vinden vier concerten van het Sweelinck Festival plaats in het Stadsarchief.
> 1 min
100 jaar geleden kregen de eerste bewoners de sleutel van hun gloednieuwe huis in Tuindorp Oostzaan. Het eerste echte tuindorp van Amsterdam, gebouwd om arbeidersgezinnen licht, lucht en ruimte te bieden en een fatsoenlijke woning. Vlakbij de scheepswerven, ver van de binnenstad, middenin een polder aan de noordkant van het IJ.
> 2 min
Pride Amsterdam, het grote emancipatoire feest van seksuele- en genderdiversiteit, bestaat dit jaar 25 jaar. Het Stadsarchief Amsterdam viert dat met een speciale themasite en de tentoonstelling ‘Amsterdam Regenboogstad, die van 9 juli tot en met 10 oktober 2021 te zien is.
> 2 min
