1 min

Voor de oorlog uitbrak leefden ze van de muziek: ze componeerden, doceerden en dirigeerden koren. Het Concertgebouworkest voerde hun werk regelmatig uit. Sommigen van hen waren onbezorgd aan hun loopbaan begonnen, anderen hadden al moeten vluchten voor het antisemitisme in Hongarije en Duitsland. Zij dachten in Nederland veilig te zijn, tot het uitbreken van de oorlog in mei 1940. De componisten werden vervolgd om hun (dikwijls Joodse) achtergrond. Ze doken onder, gingen in het verzet, werden opgesloten en naar kampen gedeporteerd. Een aantal overleefden de oorlog niet. De muziek en de levens van deze componisten zijn grotendeels vergeten. De Leo Smit Stichting doet sinds 1996 onderzoek naar vervolgde componisten en zet zich in om hun muziek weer te laten klinken. De tentoonstelling is in nauwe samenwerking met deze stichting tot stand gekomen.

Links: Zelfportret Dick Kattenburg op een partituur, 1937, Collectie NMI Den Haag. Rechts: Componiste Henriëtte Bosmans (1895-1952) / Foto Atelier Merkelbach.

In de intieme kofferkluizen van de Schatkamer worden de verhalen van veertien componisten verteld, aan de hand van vier thema’s:
Vluchtelingen
Géza Frid, Pál Hermann, Zoltán Székely; Hans Krieg, Hans Lachman, James Simon
Beroemde vrouwen
Henriëtte Bosmans, Marjo Tal, Rosy Wertheim
Indonesië
Paul Seelig, Theo Smit Sibinga, Max Vredenburg
Jazz, Blues & Foxtrot
Dick Kattenburg, Leo Smit

Er zijn originele documenten, objecten en foto’s uit particuliere verzamelingen, en de collecties van het Nederlands Muziekinstituut en het Stadsarchief te zien, waaronder bijzondere portretfoto’s uit het archief van de familie Wertheim en vreemdelingenkaarten uit het Politiearchief. In de kleinere kofferkluizen worden korte filmfragmenten vertoond, en van alle componisten is muziek te beluisteren via een gratis audiotour.

De tentoonstelling ‘Verboden muziek’ is van 15 april t/m 3 juli te zien en is gratis toegankelijk. Kijk voor meer informatie op de website van het Stadsarchief.

Bron: Stadsarchief Amsterdam

Publicatiedatum: 14/04/2022