400 jaar Purmer in de Purmerkerk
In de Purmerkerk is sinds 4 juni een expositie ingericht door het Waterlands Archief voor de viering van het 400-jarig bestaan van de Purmer.
>In de Purmerkerk is sinds 4 juni een expositie ingericht door het Waterlands Archief voor de viering van het 400-jarig bestaan van de Purmer.
>Stap op de fiets en beleef de verhalen van de Purmer. Ter gelegenheid van 400 jaar de Purmer zijn er twee fietsroutes gemaakt: een van 17 km door het noordelijke deel en een van 15 km door het zuidelijke deel van de polder. Beide routes starten bij het kruispunt Purmerenderweg-Westerweg bij de Purmerkerk en kunnen makkelijk worden gecombineerd.
>Op zaterdag 17 september komt historicus Ad van Liempt naar Purmerend om een lezing te geven over ‘De roaring fifties. De vernieuwers van de jaren vijftig’.
>Het Purmerends Museum organiseert van 26 februari tot en met 28 augustus 2022 een nieuwe tentoonstelling: De Beemster en de Purmer – 400 jaar droge voeten. Hiermee wil het museum laten zien dat het eigenlijk best bijzonder is om te leven in de gemeente Purmerend. Daar waar je nu heerlijk kunt wonen, wandelen, een terrasje kunt pakken en naar school gaat, stond je vroeger in het water. Purmerend maakt namelijk deel uit van twee belangrijke droogmakerijen: de Beemster en de Purmer.
>Noord-Holland kent veel plaatsen met bijzondere namen. Van sommige is de oorsprong snel vast te stellen, bij andere is het nodig om wat dieper te graven in het verleden. In deze serie verhalen onderzoeken we elke maand een andere regio van onze provincie, om achter de herkomst van de lokale plaatsnamen én bijnamen van de inwoners te komen. Deze maand: de Zaanstreek en Waterland.
>Komend weekend is het weer Pinksteren, de vijftigste dag na Pasen waarop de verspreiding van het Christendom wordt gevierd. De een doet dat door naar de kerk te gaan, de ander door lokaal gebrouwen bockbiertjes te drinken. Tot aan het begin van de vorige eeuw kon je op straat nog Pinksterblommen tegenkomen. Jonge meisjes die werden rondgedragen om de vruchtbaarheid te vieren.
>Waaraan denk je bij Purmerend? ‘Eentonige buurten.’ ‘Saai uit de kluiten gegroeid dorp.’ Zo luiden de reacties gewoonlijk. Saai? Stap het Purmerends Museum binnen en kijk welk prachtig sieraardewerk hier is gemaakt. Hier groeiden creatieve architecten op. Trek die denkbeeldige grauwsluier over de stad weg en je ziet zowaar een kasteel.
>In het kader van de tentoonstelling 200 jaar Noordhollandsch Kanaal schreef historicus Maarten Hell voor ons een aantal verhalen over de geschiedenis van dit bijzondere kanaal. Dit derde verhaal gaat over de consequentie van het aanleggen van het kanaal voor de stad Alkmaar.
>In het kader van de tentoonstelling 200 jaar Noordhollandsch Kanaal schreef historicus Maarten Hell voor ons een aantal verhalen over de geschiedenis van dit bijzondere kanaal. Dit tweede verhaal gaat over de grondwerkers die het kanaal met de hand hebben uitgegraven.
>Een enorm kasteel met forse donjons op de hoeken en grote zalen: dat was het middeleeuwse Slot Purmersteijn, dat in 1410 werd gebouwd. Het was een belangrijk bestuurlijk en militair centrum. Toch wist het grote bouwwerk de tand des tijds niet te doorstaan. Inmiddels zijn de overblijfselen van Purmersteijn blootgelegd door archeologen en uitgebreid geanalyseerd. Wat zijn de onderzoekers allemaal te weten gekomen over het kasteel bij Purmerend?
>De dinsdag na Pinksteren is in de Zaanstreek en Purmerend traditioneel de dag waarop derde pinksterdag of Pinkster Drie wordt gevierd; ook wel ‘Bokkiesdag’. Mensen uit verschillende plaatsen in de provincie trokken sinds oudsher op deze dag naar Purmerend om een bokje (geit) te kopen.
>Willem Eggert, heer van Purmerend, Purmerland en Ilpendam, bouwde tussen 1410 en 1413 Slot Purmersteijn ter plaatse van het huidige Slotplein in Purmerend. Het werd als een vierkant opgetrokken met vier achthoekige torens op de hoeken. De relatief dunne muren van het slot, slechts één meter dik, waren niet bestand tegen kanonschoten.
>Bij de herinrichting van de Koemarkt in 2009 werden muurresten gevonden waarvan men aannam dat het ging om het Sint Ursulaklooster, een nonnenklooster dat in 1392 was gesticht. Op de eerste kaart van Purmerend van Jacob van Deventer (circa 1560) staat het klooster nog vermeld.
>Extra werkgelegenheid, nieuwe landbouwgrond en veel meer veiligheid tegen het water. Dat was wat de Beemster moest opleveren. Maar de droogmaking ging niet zonder slag of stoot.
>In de nacht van 13 op 14 januari 1916 beukte een zware storm op de kusten van de Zuiderzee. In combinatie met een extreem hoge waterstand zorgde dit voor hoge golven die de kwetsbare Waterlandse Zeedijk teisterden. Op een aantal plekken braken de dijken door met als gevolg dat heel Waterland en de oostkant van de Zaanstreek onder water kwamen te staan. Ook Purmerend stond blank. Op 17 februari bracht koningin Wilhelmina een bezoek aan de marktstad. Na de watersnoodramp besloot de regering werkelijk vaart te zetten achter de ambitieuze Zuiderzeewerken. In 1932 reed de eerste auto over de Afsluitdijk. De woeste Zuiderzee was eindelijk getemd tot IJsselmeer.
>Het tussen 1909 en 1912 gebouwde Fort benoorden Purmerend, onderdeel van het Noordfront, werd relatief laat aan de Stelling van Amsterdam toegevoegd. Dit maakte het fort bij oplevering state of the art, maar aan deze nieuwigheid kwam een vroeg einde door de snelle modernisering van de oorlogsvoering.
>Noord-Holland is een land van polders, honderden polders. Ze waren nog niet zo lang geleden stuk voor stuk onafhankelijke waterschappen met een eigen bestuur en een eigen belasting. En niet te vergeten: eigen tradities. De Overweersche polder tussen Purmerend en Kwadijk is een goed voorbeeld. Tegenwoordig is die bijna helemaal volgebouwd en ligt hier de grote Purmerendse stadswijk Overwhere.
>Direct na de Franse inval op 24 januari 1795 werd een vrijheidsboom geplant voor de deur van de secretarie van het stadhuis op de Steenenbrug (de huidige Kaasmarkt) te Purmerend. Het centrale thema bij dergelijke ‘revolutiefeesten’ was de viering van de eenheid van de nieuwe Bataafse Republiek.
>In de laatste klas van de basisschool was het verplicht om het Purmerends Museum te bezoeken. In een van de glazen vitrinekasten stond een porseleinen vaasje gemaakt door E. Estié. “Wat grappig, deze meneer heeft dezelfde naam als mijn oma”, dacht ik toen en liep door naar de volgende vitrinekast. Nu tien jaar later ben ik er nog steeds niet achter wie de meneer Estié van de porseleinen vaas is. Ergens diep van binnen blijft het nieuwsgierige gevoel aan mij knagen en ik besluit een voorzichtig begin te maken aan mijn zoektocht.
>In 1869 werd door een aantal welgestelde Purmerenders de Werkmansvereniging Vooruit opgericht. De vereniging hield zich bezig met de ‘zorg’ voor de arbeiders in Purmerend. De afdeling ‘Woningbouw’ nam ook als eerste het initiatief om buiten de grachtengordel van Purmerend arbeiderswoningen te gaan bouwen. Om aan geld te komen verkocht de vereniging in 1906 grond aan particuliere aannemers. Met het geld kon een verenigingsgebouw worden gebouwd aan het eind van de Vooruitstraat. De zoon van voorzitter H.C. Oud, architect J.J.P. Oud (1890-1963), ontwierp een verenigingsgebouw met vier arbeiderswoningen.
>