Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Burgemeesters zoeken onderdak in Hoofddorp

Twee jaar nadat burgemeester Slob in Haarlemmermeer aantrad (1908) was zijn woning klaar aan de Kruisweg. De ruime woning, gelegen aan de rand van het toenmalige Hoofddorp, was ontworpen door niemand minder dan K.P.C. de Bazel. De Bazel was de architect van het bankgebouw in de Vijzelstraat in Amsterdam, dat tegenwoordig dienst doet als archief van de stad Amsterdam. Echter doordat burgemeester Slob verkeerd gokte met Russische aandelen, was hij in 1920 genoopt een kleiner huis op te zoeken. Hij verhuisde naar de Julianalaan in het dorp.

Slob verlaat ruime woning aan Kruisweg

In de burgemeesterswoning aan de Kruisweg kwam toen het elektriciteitsbedrijf. Na het terugtreden van de pensioensgerechtigde burgemeester Slob in 1941 namen NSB-burgemeesters zijn plaats in. Ze resideerden toen in de witte villa aan de Hoofdweg 679. De villa werd ontworpen door architect W.G. de Heij en kwam in 1910 klaar. Hetzelfde jaar dus als de burgemeesterswoning aan de Kruisweg. In 1941 raakte de villa in bezit van de gemeente Haarlemmermeer. Een aantrekkelijk object voor de gemeente, want de villa stond niet ver van het raadhuis af en had een representatieve uitstraling.

De woning van de burgemeester. De door De Bazel ontworpen woning van burgemeester Slob aan de Kruisweg in Hoofddorp. Slob moest dit riante pand uit geldgebrek later verkopen. De foto dateert uit 1910, het jaar dat de woning werd opgeleverd. Beeld: collectie Henri Stroet.

NSB-burgemeesters

De NSB-burgemeesters zijn na de oorlog gestraft. Zo stond de laatste burgemeester in 1947 terecht voor het Tribunaal in Haarlem. Hem werden talrijke lidmaatschappen van nazi-instellingen ten laste gelegd, zoals Winterhulp, Ned. Arbeidsfront, Ned. Volksdienst, de Cultuurgemeenschap Nederland-Europa en de Germaanse SS. Verdachte beweerde dat hij door het onrecht hem aangedaan tot de NSB was toegetreden. Als burgemeester zou hij zich evenwel netjes hebben gedragen. Zijn verdediger betoogde dat hij overigens een goed mens was. Hij had echter een verkeerd pad ingeslagen.

Witte burgemeestersvilla aan de Hoofdweg. Aan de Hoofdweg kocht de gemeente in 1941 een riante villa. Verschillende burgemeesters hebben dit representatieve pand betrokken tot het in 1972 een andere bestemming kreeg. Beeld: Henri Stroet.

Puinhoop aangetroffen

Op de laatste dag van 1945 kwam burgemeester mr. Johannes Freek Jansonius als nieuwe bewoner naar Hoofdweg 679. Jansonius was goed bekend met de NSB-burgemeesters want hij had gedurende de oorlog doorgewerkt als gemeentesecretaris, een baan die hij overigens al sinds 1931 had. Het was een puinhoop in het huis toen Jansonius de woning betrok. Maar wat wil je, de NSB-burgemeester moest halsoverkop vertrekken, dus tijd om het netjes achter te laten zal er niet geweest zijn.

‘Onbekende’ burgemeester

Jansonius was niet erg zichtbaar in het dorp. Toen hij in 1955, ter gelegenheid van de opening van een grote tentoonstelling met koningin Juliana op straat kwam, vroegen de mensen aan de kant: Wie is die man? Aan het eind van dat jaar 1955 nam hij afscheid van de bevolking. Jansonius verhuisde toen naar Heemstede en overleed daar in 1971.

Rijtoer

Zijn opvolger was mr. Gijs van der Willigen, die burgemeester was van 1956 tot 1965. Van der Willigen stond bekend als zeer menselijk en soepel in de omgang. Hij kon oprecht begaan zijn met wat de mensen hem vertelden, zo werd er tenminste over hem gesproken. Hij was zo populair dat zodra er een aanleiding was, er een rijtoer door Hoofddorp werd georganiseerd. Na zijn tijd in Haarlemmermeer kreeg hij een benoeming als burgemeester van Leiden. Uitgerekend de stad die zich altijd zo had verzet tegen de droogmakingsplannen van het Haarlemmermeer.

Verbouwen goedkoper dan nieuwbouw

In 1963 bestonden er plannen voor een nieuwe ambtswoning. Het kwam er echter nooit van. De kosten waren te hoog. Dus toch maar weer verbouwen. Toen de nieuwe burgemeester Dijckmeester er eindelijk kon wonen, werd er een rekening aan de gemeente gepresenteerd van 76.000 gulden. Voor dat geld kon je in die tijd best ook een mooi ander huis kopen. Toen burgemeester Dijckmeester opstapte in 1972, kreeg het gebouw een bestemming als kantoor voor de afdeling onderwijs. En zijn opvolger burgemeester Van Stam zocht zelf een woning in het dorp. Want als verzetsleider in de oorlog wilde hij van zijn levensdagen niet in zo´n besmette woning wonen, zoals zich laat denken.

Kantoorfunctie

Op 1 september 1975 werd het huis gehuurd door de Stichting Algemeen Maatschappelijk Werk Haarlemmermeer. Sinds vele jaren alweer heeft het een kantoorfunctie; op het ogenblik is het een advocatenkantoor. En de huidige burgemeester van Haarlemmermeer woont in Nieuw-Vennep.

Auteur: Henri Stroet.

Publicatiedatum: 05/05/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.