5 min
1. Het Missiehuis in Hoorn is weer tot leven gebracht
Het Hoornse Missiehuis glimt en blinkt weer als nooit tevoren. Twintig jaar stond het complex leeg, maar een ondernemer in de gezondheidszorg bracht weer leven in het bijna honderdjarige gebouw.
Lees het verhaal hier.
De initiatiefnemers in de tot horecaruimte verbouwde kapel, met de bewaard gebleven glas-in-lood ramen op de achtergrond. Foto: Arnoud van Soest.
2. Historische scheldwoorden: van platbroeck tot hennetaster
Stiekem doen we het allemaal.. Als je op een LEGO blokje staat, je teen stoot, tijdens een ruzie met die vervelende buurman of in de auto tegen andere weggebruikers. Schelden en vloeken behoor je als nette burger natuurlijk niet te doen, maar het lucht zo op! Engelse onderzoekers hebben zelfs aangetoond dat je pijn beter kan verdragen als je er tegelijkertijd op los tiert. Uit verschillende bronnen blijkt dat onze voorouders ook niet vies waren van sterk taalgebruik; veelgebruikte scheldwoorden uit de geschiedenis zijn echter vergeten. Tijd om een aantal van deze historische ‘pareltjes’ uit te lichten.
Lees het verhaal hier.
Vechtende kaartspelers bij een herberg, Adriaen Brouwer, ca. 1628 – ca. 1630. Collectie Rijksmuseum, objectnummer SK-A-65.
3. Historische complottheorieën: de platte aarde
De aarde als platte schijf – het klinkt als samenzweringstheorie, maar dit idee zit verrassend diep geworteld in de menselijke geschiedenis. Ondanks vroege pogingen van oud-Griekse en middeleeuwse wetenschappers om de bolvorm aan te tonen, heeft het nog honderden jaren geduurd voordat dit inzicht het grote publiek bereikte. Tegenwoordig zien we zelfs weer een opleving van de platte aarde-theorie. Waar komt dit idee vandaan en waar is het op gebaseerd?
Lees het verhaal hier.
Aan de rand van de wereld, waar hemel en aarde elkaar ontmoeten. Ingekleurde prent afkomstig uit Flammarions L’Atmosphere: Météorologie Populaire (1888). Beeld: Michael Thydell, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons.
4. Wie verstaat er nog Oudnederlands?
Het Nederlands dat we nu spreken, is gevormd tijdens de middeleeuwen. In de Lage Landen werden eerst allerlei verschillende dialecten gesproken, maar vanaf het jaar 1000 raakte het Oudnederlands langzaam dominant. Vanaf dat moment komen we ook steeds meer geschreven bronnen tegen in deze voorloper van onze taal. Maar hoe zag het Oudnederlands er eigenlijk uit? En is het voor ons nog steeds te begrijpen?
Lees het verhaal hier.
De middeleeuwse kopiist Jean Miélot in zijn scriptorium, 15e eeuw. Via Wikimedia (publiek domein).
5. In deze 4 Noord-Hollandse kastelen spookt het
Ooit telde Noord-Holland zo’n tachtig kastelen, die vrijwel allemaal verdwenen zijn. Een handvol staat nog overeind en is doordrenkt van legenden over dappere ridders, rijke edelmannen en schone jonkvrouwen. Maar ook over de gruwelen die er de afgelopen eeuwen hebben plaatsgevonden en de merkwaardige verschijningen die er nog altijd rondwaren. Maak kennis met de vier spookachtigste kastelen van onze provincie.
Lees het verhaal hier.
Foto: Peter Herrmann, via Unsplash.
6. De historische koelkast: ijskelders in Noord-Holland
Ze zijn nog wel te vinden op landgoederen van kastelen en buitenplaatsen: ijskelders. De gewelfde bouwwerken zijn dikwijls verstopt onder heuvels en bomen. In de winter werd er ijs en sneeuw opgeslagen, zodat men het in de zomer kon gebruiken om voedsel te bewaren. Fotograaf Annemarie Bal ging op pad om een aantal bijzondere ijskelders te fotograferen.
Lees het verhaal hier.
IJskelder buitenplaats Sparrenheuvel te Bloemendaal. Foto: Annemarie Bal, 2023.
7. Atlantikwall-bunkers: van schuilplaats tot schatkamer
Vlak na de Tweede Wereldoorlog waren de bunkers en versperringen van de Atlantikwall voor velen een pijnlijke herinnering. Wat gebeurde er met dit verdedigingserfgoed in de jaren erna? Je komt er meer over te weten in de tentoonstelling ‘Van schuilplaats tot schatkamer. Atlantikwall-bunkers sinds de oorlog’. Oneindig Noord-Holland sprak met samensteller Anna Lakmaker over de veelzijdige geschiedenis van de bunkers in het Noord-Hollandse landschap.
Lees het verhaal hier.
Vakantiewoning in een bunker op vakantiedorp ‘t Schuitegat in Bloemendaal. Vervaardiger: anoniem, 1979. Noord-Hollands Archief / Collectie fotopersbureau De Boer, inv.nr. 18359.
8. Van Heinekens Bierhuis naar huis van de Vrijmetselaars
Het was eens een bierhuis ontworpen door Cuypers voor Heineken, maar werd later het huis van de Vrijmetselaars. De Vrijmetselaarsloge La Charité is de oudste nog bestaande in Nederland en zij gebruiken een deel van het pand nog steeds. In de gevel zijn de symbolen van de vrijmetselarij ook nog te herkennen.
Lees het verhaal hier.
Restauratie van de Blauwe Tempel. Beeld: Stadsherstel Amsterdam.
9. De Haarlemse klopjes: borduren en bidden
Bijna niemand kent nog de klopjes van Haarlem. De zestiende-eeuwse kloppengemeenschap en hun schuilkerk Sint-Bernardus bestaat al lang niet meer. Toch waren deze ongehuwde katholieke vrouwen in heel Nederland bekend vanwege hun prachtige borduurwerk op kerkelijke gewaden en ander kerkelijk textiel. Stille getuigen van de vele geduldige handen, die bidden door te borduren.
Lees het verhaal hier.
Interieur met vijf dames, Dirck van Delen (toegeschreven aan), ca. 1630 – ca. 1652. De klopjes op het schilderij zijn herkenbaar aan hun typische hoofdbedekking. De vrouwen vlechten bloemenkransen aan een grote tafel. Boven de schouw hangt een schilderij van Maria Magdalena. Waarschijnlijk is de oude vrouw rechts Trijn Jans Oly (1585-1651). Collectie Rijksmuseum, objectnummer SK-A-4246.
10. Onbekende boerderijtypes ontdekt op oude kaarten
Amateurarcheoloog Mark van Raaij heeft op oude kaarten twee onbekende boerderijtypes in Kennemerland ontdekt: de Kennemer langhuisstolpboerderij en de berghuisboerderij. Aan Oneindig Noord-Holland legt hij uit hoe hij hier tijdens zijn onderzoek op stuitte en wat deze boerderijen zo bijzonder maakt.
Lees het verhaal hier.
Kerk en omgeving van Limmen, 1744. Vervaardiger: H. de Winter (1717-1790). Noord-Hollands Archief, Collectie van prenten en tekeningen van de Provinciale Atlas Noord-Holland, Inventarisnummer 6502.
Omslagfoto: De redactie van Oneindig Noord-Holland. Foto: Anna Groentjes.
Publicatiedatum: 28/12/2024
Vul deze informatie aan of geef een reactie.