2 min

Invasie

Al rond 1800 beschreef de Engelse Admiraal Knight twee kapen vlakbij de locatie waar nu Julianadorp ligt. De kaap was ooit bedacht als een stellage, een bouwwerk op het land met een herkenbare vorm, waardoor zeelieden wisten op welke kust men voer. In het jaar 1799 was op de kust tussen Huisduinen en Groote Keeten een korte, maar bloedige oorlog uitgevochten, de Russisch-Engelse invasie.

Vuurtoren Zanddijk, Groote Kaap nabij Julianadorp. Bouwjaar: 1966, vervangen in 1988. Ontwerper: onbekend. Torenhoogte: 16,8m. Lichthoogte: 31m. Lichtkarakter: OcWRG10c. Deze vuurtoren heeft geen monumentenstatus. Beeld: B.C.Boere, Wikimedia Commons, CC BY 3.0

Telegraaf

Polder het Koegras, het achterland van de Zanddijk, is vanaf 1610 geleidelijk aan ontstaan. De kwelder Koegras bestond vooral uit stuifduinen met laagten waar plantengroei tot ontwikkeling kwam. Dichter-hoogleraar Nicolaas Beets noemde in zijn boekTeun de Jager dit gebied “Woestijn van het Koegras”. De grond was erg arm en het landschap was te vergelijken met het strand. Het houden van schapen was lang de enige activiteit. Wegen waren er niet. Bij aanleg van het Noordhollands Kanaal rond 1824 is aan de oostkant van de kwelder een dijk aangelegd: een polder was geboren. Gebruik van kunstmest maakte de grond meer vruchtbaar, de veehouderij kwam tot ontwikkeling. Midden 1800 verbouwden de boeren haver, gerst en kanariezaad en hielden ook rundvee. Toen er in polder Koegras nog geen PTT was, had de lichtwachter van de beide Kapen ook een Telegraaf. Hij woonde waarschijnlijk in een van de huisjes nabij de Callantsogervaart. De boeren maakten van deze Telegraaf gebruik om berichten te verzenden.

Stalen toren

Gietijzeren bakens namen in 1871 de plaats in van de eerdere houten bouwwerken. Er kwam een vast wit licht op de torens. Het lage licht en het hoge licht vormden samen de lichtenlijn Zanddijk. Deze heeft tot 1985 bestaan. In 1966 is de hoge gietijzeren vuurtoren uit 1871 vervangen door een ronde stalen toren, in felrode kleur. In 1985 kwam een vrijwel identieke toren hiervoor in de plaats. Helaas is de Kleine Kaap uit 1871 gesloopt midden jaren zeventig van de vorige eeuw.

Auteur: Anita Blijdorp.

Met dank aan: Maarten Noot, Helderse Historische Vereniging.

Bron

Peter Kouwenhoven, Vuurtorens, lichtschepen en kapen, nautisch erfgoed van Nederland. Winco Publishing, 2010.

Publicatiedatum: 24/01/2012