Hoe is het de Marokkaanse migranten en hun nakomelingen vergaan die begin jaren zestig in Alkmaar neerstreken? Joke Bol was er benieuwd naar en sprak zowel Marokkanen van de eerste, tweede als derde generatie.
>Arbeiderspaleizen werden ze genoemd, de sierlijke en kleurrijke woonblokken die architect en kunstenaar Michel de Klerk (1884-1923) ontwierp voor het Amsterdamse Spaarndammerplantsoen (Het Schip) en De Dageraad in De Pijp.
>In het jaar 900 was het land dat wij nu ‘Holland’ noemen niet veel meer dan een smalle strook duinen langs de Noordzee. Vierhonderd jaar later was het landschap onherkenbaar veranderd en woonden er zo’n 200.000 mensen in dit gebied. Wie waren zij? En hoe hebben zij de basis gelegd voor het ‘Holland van nu’? Dat ontdek je in de tentoonstelling De Makers van Holland, vanaf vandaag te zien bij Huis van Hilde.
>
2 min
Nooddorpen, woonscholen, tuindorpen en luxe woonwijken, het hoort allemaal bij de geschiedenis van Amsterdam-Noord, waar inmiddels 100.000 mensen wonen. Pieter Roemer (68) woont er en mag over zijn stadsdeel graag boekjes maken, die hij in eigen beheer uitgeeft.
>Er zijn maar weinig weldoeners in de negentiende eeuw die zoveel voor Amsterdam hebben gedaan als Piet van Eeghen. De stad heeft zowel het Vondelpark, het Prinsengrachtziekenhuis als het Stedelijk Museum – mede – aan hem te danken.
>Architect Jaap Schipper (1915-2010) heeft een allesbepalende rol gespeeld in de oprichting en bouw van de Zaanse Schans. Door zijn inzet is de Zaanse houtbouw zichtbaar gebleven en vandaag de dag een internationale trekpleister voor toeristen. Met de première van een korte documentaire en de eerste Jaap Schipperlezing brengt Babel Zaans architectuurplatform op woensdag 14 december een eerbetoon aan de Zaanse architect Jaap Schipper.
> 1 min
Woningen, winkels, alles moest weg. De hele buurt tussen de Diemerkade, Hartveldseweg, Jan Bertsstraat tot en met de Coussetstraat moest tegen de vlakte. Meer dan 400 huizen, winkels, cafés, huisartsenpraktijken, bedrijven. Duitse militairen wilden vanaf de bunkermuur bij de Hartveldsebrug een vrij schootsveld hebben. Begin december 1943 viel het besluit, enkele maanden later stond er geen huis meer.
>Wassen in een teiltje, één keer per week douchen in het badhuis en uitgejouwd worden buiten de poorten van je eigen wijk. Tot in de jaren zeventig was dit dagelijkse kost voor de Vogeldorpers van Amsterdam-Noord. In de volksmond werden delen van Amsterdam-Noord ook wel ‘de rimboe’ genoemd. Hier zouden de asocialen wonen, dacht men.
>Een dak boven je hoofd en een boterham in je hand zijn twee dingen die voor veel van ons vanzelfsprekend zijn. Zo’n honderd jaar geleden was dit echter heel anders. Nederland kende heel wat gebieden waar grote armoede heerste. Misschien wel het beroemdste voorbeeld hiervan is de Amsterdamse Jordaan. Deze volksbuurt, die volkszangers en volksverhalen voortbracht, werd een icoon voor de hoofdstad. Het plat Amsterdams dat hier gesproken werd, de Westertoren en Johnny Jordaan vormen het romantische beeld dat velen tegenwoordig van de Jordaan hebben. Wat in dit beeld echter vaak wordt weggelaten is de bittere armoede waarin de Jordanezen leefden.
>In het oudere, noordelijke deel van De Pijp zijn de eerste huizen gebouwd in de jaren zeventig en tachtig van de negentiende eeuw, de tijd die bekend staat om haar ‘revolutiebouw’. Goedkope woningen voor arbeidersgezinnen en kleine middenstanders die door particuliere opdrachtgevers werden gebouwd. Ook toen al gold ‘tijd is geld’, en de huizen werden snel en met goedkope materialen gebouwd. Om lastige grondonteigeningen te voorkomen, volgden de straten de bestaande sloten en verkaveling van de weilanden. De lange rechte straten kregen zo de vorm van een pijp, waarschijnlijk heeft de wijk hier zijn naam aan te danken.
>De kerkbuurt dankt haar naam aan de r.k. schuurkerk welke hier stond vanaf 1757 tot 1929. Het was echter niet de eerste kerk welke op deze plaats stond. Oude documenten vertellen ons dat de kerk uit 1757 gebouwd werd op de fundering van zijn voorganger. Hier begint ook het verhaal van de ‘schuilkerk’ over wiens geschiedenis nog al wat onzekerheden bestaan. De oude in 1884 gebouwde pastorie (HE 6) en de in 1840 aangelegde begraafplaats herinneren nog aan de aanwezigheid van het oude kerkgebouw. Tevens staan we hier op de grens van Holland en Sticht die sinds 1287 na een felle strijd tussen Floris de V en Gijsbrecht van Amstel door de bisschoppen van Utrecht werd vastgelegd.
>De opkomende industrialisatie in Hilversum eind negentiende eeuw bracht grote veranderingen. Het eens zo kleine dorp op de hei onderging een metamorfose. Hilversum werd een middelgrote provinciale stad. De nieuwe huurwoningen moesten voldoen aan strenge eisen. De woningbouwvereniging ‘Arbeidersbouwvereniging Hilversum’ ontwikkelde huizen in de toen nog jonge Bloemenbuurt. De architect Everwijn Verschuyl kreeg de opdracht woningen te bouwen aan de Cameliastraat, Egelantierstraat, Neuweg en Ericastraat.
>Als het aan de Amsterdamse wethouder De Miranda had gelegen, was een groot deel van de Wester- en Bussummerheide een Amsterdamse enclave geworden. Een tuinstad voor 50.000 Amsterdammers waar het goed toeven zou zijn. Nu ondenkbaar.
>Maarten Min aan het woord, een architect geboren en getogen in Bergen.
>