Maandag 17 maart ondertekent Mirjam Vrees de schenkingsovereenkomst waarmee ze de dagboeken van haar moeder en verzetstrijdster, Netty Offers officieel overdraagt aan het Noord-Hollands Archief.
>
1 min
Veertien Nederlandse oorlogsmusea hebben in een gezamenlijke brief aan minister Eppo Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) gevraagd om archieven over de Tweede Wereldoorlog zo snel mogelijk openbaar te maken. De musea vrezen namelijk dat de openbaarmaking vanwege privacykwesties onnodig lang op zich kan laten wachten.
> 2 min
Het verhaal van Violette Cornelius (Batavia, 1919) en Gustave (Guusje) Rübsaam (Amsterdam, 1917) begint vlak voor de oorlog in Amsterdam. Violette is fotograaf en Guusje studeert geneeskunde. Beiden zijn onderdeel van een bevriende kunstenaarsgroep, waar onder andere ook Gerrit van der Veen en Walter Brandligt deel van uit maken. Als de oorlog in 1940 uitbreekt, besluit een groot deel van deze vriendengroep zich te storten op het vervalsen van persoonsbewijzen: De Persoonsbewijzencentrale (PBC) is geboren.
>Trijntje Zwagerman (Trien) wordt geboren in 1891 in Hauwert, West-Friesland. Ze groeit op als jongste van zes kinderen in een arm boerenarbeidersgezin. Net als haar broer en zussen kan Trien wegens geldgebrek alleen de basisschool afmaken, maar ze is leergierig en krijgt nog een aantal jaar bijles van de plaatselijke dominee. Trien is monter en vrolijk, en raakt bevangen door het socialisme, mede vanwege haar socialistische verloofde Bart. Eenmaal getrouwd worden Trien en Bart lid van de Revolutionair Socialistische Partij (RSP), een door Henk Sneevliet opgerichte afsplitsing van de Communistische Partij Nederland (CPN). Door de internationale strijd tussen deze groepen kunnen de socialisten en de communisten elkaar niet luchten of zien.
>Hendriek Verburg wordt in 1905 geboren in het Noord-Hollandse dorpje Noord-Scharwoude. Ze is de dochter van Peter Verburg, de eigenaar van de conservenfabriek in het dorp. Als haar vader op jonge leeftijd sterft in 1924 neemt zij samen met een andere vrouw, mevrouw Edel, het roer over. Dat twee vrouwen een dergelijk bedrijf runnen is voor die tijd vrij uniek, en het zorgt ervoor dat Hendriek al op jonge leeftijd weet hoe ze een organisatie moet leiden. Als haar zus Grieke in 1930 overlijdt, trouwt Hendriek met Grieke’s weduwe, Harry, zoals wel vaker gebeurt in die tijd. Zo komt Hendriek in Haarlem terecht.
>Fort bij Vijfhuizen, gelegen in het Zuidwestfront van de Stelling van Amsterdam, is een bijzonder fort. Zo is het fort als eerste gebouwd volgens een nieuw standaardtype. Het Fort bij Vijfhuizen kan daarom beschouwd worden als een ‘voorbeeldfort’ voor de eerste reeks van forten die in de jaren 1897-1907 aan de west- en zuidkant van Amsterdam verrezen.
>In de Engelstalige NIOD Rewind podcast on war & violence interviewt Anne van Mourik historici over de geschiedenis van massaal geweld, genocide en oorlog. Elke paar weken verschijnt een nieuwe aflevering. Wat zijn de belangrijkste kwesties en nieuwe inzichten? Hoe verhoudt de geschiedenis van geweld zich tot het huidige debat? De NIOD Rewind podcast gaat in op vernieuwend onderzoek, interessante methoden en nieuwe publicaties. Alle afleveringen zijn te beluisteren via ons Soundcloud account of in je favoriete podcast platform.
> 1 min
Op 3 mei om 15:00 uur zal wethouder Gert-Jan Bluijs het herdenkingsmonument “Gevallen Vliegers” onthullen voor het Zandvoorts Museum. Het initiatief komt vanuit het Zandvoorts Museum. Het is onderdeel van de tentoonstelling ‘BUNKERS, het verborgen verleden van Zandvoort’. Een tentoonstelling over Zandvoort tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het monument zal tijdens de tentoonstelling voor het museum blijven staan.
> 1 min
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Noordzeekust een belangrijke schakel in de Atlantikwall. Dat was een keten van Duitse verdedigingswerken langs de West-Europese kust, bedoeld om een invasie vanuit zee te voorkomen. In de Noord-Hollandse kustplaatsjes werd een lang lint van bunkers, kanonnen en mijnenvelden opgetrokken. Zo ook in Egmond, Bergen en Camperduin, die van oudsher met elkaar verbonden zijn door de Herenweg.
>Aaf Dell en Dieuw van Vliet zijn beide geboren Horenaren. Dieuw wordt geboren 1887 en Aaf volgt zes jaar later, in 1893. Aaf en Dieuw ontmoeten elkaar op de openbare basisschool in Hoorn waar ze beide werken als onderwijzeres. De twee zijn ondernemende, zelfstandige vrouwen: ze staan voor de klas en wonen met elkaar, niet met een echtgenoot, in de conciërgewoning van het Waterschapshuis in de binnenstad van Hoorn. Als de oorlog in mei 1940 uitbreekt besluiten Aaf en Dieuw om onderduikers in huis te nemen.
>Gebouw C, beter bekend als het Muizenfort, werd tussen 1874-1877 gebouwd als versterking van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Als onderdeel van de vesting Muiden werd het in 1892 toegevoegd aan het Zuidoostfront van de Stelling van Amsterdam.
>De Liniewal Aagtendijk-Zuidwijkermeer is een 2,5 km lange wal in de polder Wijkermeer, die het oostelijke deel van de polder drooghield. Om het water in oorlogstijd te beheersen werden in de wal vier bomvrije damsluizen gebouwd, waarvan er drie bewaard zijn gebleven.
>Het Fort aan de Middenweg ligt aan de zuidelijke ringvaart van de Beemsterpolder. Samen met het Fort aan de Jisperweg werd dit fort als laatste gebouwd in de Stelling van Amsterdam.
>Op een stukje ‘oud land’ in de Starnmeerpolder ligt het Fort bij Marken-Binnen. Dit fort behoorde tot het Noordwestfront van de Stelling van Amsterdam en werd gebouwd om de Markervaart met weg, de oostelijke kade van de Westwouderpolder en het water Stierop met kaden te verdedigen.
>Het Fort bij de Liebrug ligt aan de spoorlijn Haarlem-Amsterdam, de oudste spoorverbinding van ons land. Het moest zowel de spoorlijn, de weg tussen Amsterdam en Haarlem én de nabijgelegen trekvaart verdedigen. Fort bij de Liebrug behoort tot het Westfront van de Stelling van Amsterdam.
>De tentoonstelling ‘BUNKERS Het verborgen verleden van Zandvoort’ is van 8 maart t/m 30 juni te zien in Zandvoorts Museum. In deze tentoonstelling wordt dieper ingegaan op de bouw van de bunkers en het ver-borgen verleden van Zandvoort tijdens de Tweede Wereldoorlog. De tentoonstelling is bedoeld om meer in-zicht te verschaffen en de gebeurtenissen historisch te duiden. De bouw en functie van de bunkers vormen de basis van de tentoonstelling. De tentoonstelling begint in het heden. Met het betreden van elke ruimte wordt het verborgen verleden van Zandvoort onthuld.
> 2 min
Vlak boven Purmerend had het Fort bij Kwadijk moeten staan. De bouw werd kort na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog stopgezet, waardoor het fort nooit werd voltooid.
>In het Noordwestfront van de Stelling van Amsterdam stonden vroeger diverse kruitmagazijnen. Deze werden gebruikt voor de opslag van buskruit en munitie. Voorbeelden zijn het Kruitmagazijn bij de Dam en het Kruitmagazijn bij de Stenen Paal.
>Het Fort bij Kudelstaart ligt aan de oostzijde van de Westeinderplassen, in het Zuidfront van de Stelling van Amsterdam. Het fort verdedigde de Kudelstaartsweg en moest voorkomen dat vijandelijke troepen per boot over de Westeinderplassen konden aanvallen.
>Tijdens de Koude Oorlog heerste een sfeer van onzekerheid. Er gingen talloze complottheorieën rond, van de moord op John F. Kennedy tot het in scène zetten van de maanlanding. Maar bovenal heerste er een groot wantrouwen tegen de communistische Sovjet-Unie. Uit angst voor een atoomoorlog werden op verschillende plekken in Noord-Holland geheime schuilkelders aangelegd voor burgers en overheid.
>