De Vesting Muiden verdedigde van oudsher de monding van de Vecht. Dit was een aantrekkelijk punt voor de vijand om een aanval op Holland en Amsterdam in te zetten. Nu het gevaar geweken is verwelkomt het fort gasten uit het binnen- en buitenland.
>In de strenge winter van 1849 trok de Durgerdammer visser Klaas Bording met zijn twee zoons erop uit om bot te kloppen op de dichtgevroren Zuiderzee. Niet wetende dat ze pas twee weken later weer voet aan wal zouden zetten. Hun barre tocht op een ijsschots, overgeleverd aan de elementen, spreekt nog steeds tot de verbeelding.
>Deze zomer neemt Jan Feith je mee op reis door onze provincie. Zijn historische teksten uit het album ‘Zwerftochten door ons land: Noord-Holland’ (1933) geven een beeld van zonnige duinen, drukke pleinen en pittoreske polders. Deze week: ‘Aan de boorden der Zuiderzee’.
>Neem je afscheid, maar weet je niet wanneer het weerzien zal plaatsvinden? ‘Tot in de pruimentijd!’ is een zeer bekende en eeuwenoude Nederlandse uitdrukking die zoveel betekent als ‘tot ooit!’. De uitdrukking bestaat al sinds de zeventiende eeuw en heeft mogelijk een Noord-Hollandse oorsprong.
>Wandel langs de Vecht en over het Ravelijnspad in Muiden en je ziet dat hier historie is geschreven. Dat is in de eerste plaats te danken aan deze plek: de monding van de Vecht in het IJsselmeer – destijds nog de Zuiderzee. In deze buurt zouden zich al in de achtste eeuw vissers hebben gevestigd. In de tiende eeuw was in officiële stukken sprake van wat we nu Muiden noemen. Dit dorp mocht zich rond 1120 zelfs stad noemen, omdat het toen bepaalde stadsrechten ontving van de bisschop van Utrecht. En de Duitse keizer erkende deze rechten. Dat was wel zo belangrijk, want de keizer maakte in deze contreien toen de dienst uit.
>Zulke enorme sluizen, is dat niet wat overdreven? Niet als je bedenkt dat het IJsselmeer ooit een onstuimige Zuiderzee is geweest. Jac. P. Thijsse schreef immers in het Verkade-album ‘De Vecht’ (1915) dat bij aanhoudende heftige noordenwind “dat zeetje nog kwaad genoeg kan aanrichten aan de kust”. Vandaar de zeesluizen. Bovendien hadden ze in oorlogstijd een functie bij het onder water zetten van de Vechtlinie.
>Vanwege de strategische ligging aan het IJsselmeer en de monding van de Vecht is Muiden van oudsher van groot militair belang geweest als vooruitgeschoven post van Amsterdam. Graaf Floris de Vijfde laat al in 1285 het Muiderslot bouwen en in de 15e eeuw worden er vestingwerken aangelegd. In 1672, als de Republiek met Frankrijk in oorlog is, wordt het land rondom de vesting onder water gezet en wordt de Franse opmars gestuit: dit is het begin van de Oude Hollandse Waterlinie. In de eeuwen die volgen worden de vesting steeds verder versterkt. Vanaf 1816 vormt de Vesting Muiden het begin van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en vanaf 1892 maakt Muiden ook onderdeel uit van het Zuidoostfront van de Stelling van Amsterdam. In 1926 wordt de Vesting Muiden formeel opgeheven en behouden slechts de vestingwallen aan de oostkant van Muiden hun functie. Het resterende deel krijgt de naam Wal van Muiden en de westelijke kant van de Vesting ondergaat een grote verandering.
>Vanwege de strategische ligging aan het IJsselmeer en de monding van de Vecht is Muiden van oudsher van groot militair belang geweest voor de bescherming van Amsterdam. Daarom laat graaf Floris de Vijfde al in 1285 het Muiderslot bouwen en in de 15e eeuw worden er vestingwerken aangelegd. In 1672, als de Republiek met Frankrijk in oorlog is, wordt het land rondom de vesting onder water gezet en wordt de Franse opmars gestuit: dit is het begin van de Oude Hollandse Waterlinie. In de eeuwen die volgen wordt de vesting steeds verder versterkt. Vanaf 1816 vormt de Vesting Muiden het begin van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en vanaf 1892 maakt Muiden ook onderdeel uit van het Zuidoostfront van de Stelling van Amsterdam. In 1926 wordt de Vesting Muiden formeel opgeheven en behouden slechts de vestingwallen aan de oostkant van Muiden hun functie. Het resterende deel krijgt de naam ‘Wal van Muiden’ en de westelijke kant van de Vesting ondergaat een grote verandering.
>Vanwege de strategische ligging aan het IJsselmeer en de monding van de Vecht is Muiden van oudsher van groot militair belang geweest voor de bescherming van Amsterdam. Daarom laat graaf Floris de Vijfde al in 1285 het Muiderslot bouwen en in de 15e eeuw worden er vestingwerken aangelegd. In 1672, als de Republiek met Frankrijk in oorlog is, wordt het land rondom de vesting onder water gezet en wordt de Franse opmars gestuit: dit is het begin van de Oude Hollandse Waterlinie. In de eeuwen die volgen wordt de vesting steeds verder versterkt. Vanaf 1816 vormt de Vesting Muiden het begin van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en vanaf 1892 maakt Muiden ook onderdeel uit van de Stelling van Amsterdam. In 1926 wordt de Vesting Muiden formeel opgeheven en behouden slechts de vestingwallen aan de oostkant van Muiden hun functie. Het resterende deel krijgt de naam ‘Wal van Muiden’ en de westelijke kant van de Vesting ondergaat een grote verandering.
>Dit onderdeel behoort tot de Stelling van Amsterdam en maakt onderdeel uit van de QR route Stelling van Amsterdam: Zuidoostfront.
Lees hier het verhaal Entree Fermanplantsoen: van vestingwal tot plantsoen
>Het Muiderslot bestond al eeuwen voordat de forten van de Stelling van Amsterdam werden aangelegd. Muiden lag op een strategisch belangrijke plek: aan de monding van de Vecht en langs de oude Zuiderzeedijk, eeuwenlang de enige weg over land tussen Amsterdam en Naarden.
>De Westbatterij in Muiden is één van de drie overgebleven torenforten binnen de Stelling van Amsterdam en maakt onderdeel uit van het Zuidoostfront.
>Het Muiderslot is één van de best bewaarde middeleeuwse kastelen in Nederland. Er woonden door de eeuwen heen veel verschillende mensen, maar graaf Floris V en Pieter Corneliszoon Hooft zijn wel de meest bekende bewoners.
>Het gezegde ‘voor Pampus liggen’ zegt je waarschijnlijk wel iets. De uitdrukking gaat terug tot de naam van een zandbank in het IJ voor Amsterdam. Deze zandbank, Pampus genaamd, bezorgde zwaarbeladen koopvaardijschepen in de VOC-tijd ooit veel last. Zo kwam het voor dat schepen voor Pampus lagen: ze moesten een tijd wachten voordat het vloed werd en zo konden passeren.
>Floris de Vijfde, geboren op 24 juni 1254, is een bekend figuur uit de vaderlandse geschiedenis. Toen zijn vader Willem II overleed was Floris pas twee jaar oud. Totdat hij zelf zou kunnen regeren waren drie regentschappen nodig. Door een slechte verstandhouding met edelen kreeg Floris V de bijnaam ‘Der keerlen god’, de god van de boeren. Deze slechte relatie leidde uiteindelijk tot de moord op Floris V in 1296.
>Aan het einde van de Zeedijk tussen Muiden en Muiderberg ligt de laatgotische Kerk aan Zee, die hier werd gebouwd rond 1350. De kerk heeft niet altijd zo dicht bij het water gestaan, maar door vele stormen kwam de zee steeds dichterbij, zoals in 1916, toen in één keer 100 meter van de kust werd afgeslagen. De aanleg van de dijk tussen de Zuiderzee en de kerk heeft erger kunnen voorkomen.
>De Baai van Ballast ligt aan de zuidelijke ijmeerkust tussen de Diemer Vijfhoek en de bocht van Ballast en maakt deel uit de van de Natuurboulevard. Het is een rustgebied voor vogels en daarom is er hier geen recreatievaart gewenst. De gemeente Amsterdam heeft in samenwerking met Rijkswaterstaat en Natuurmonumenten, met de aanleg van een luwtedam, kreek en verondiepingen, het rustgebied voor vogels vergroot. De gemeente Amsterdam verbetert met deze en andere investeringen, zoals de aanleg van de Hoeckelingsdam voor de Waterlandse kust, de natuur in en rond het IJmeer.
>Wie is de burgemeester van Wesel? ‘Ezel, Ezel’. Toch ligt het echobos niet aan de rand van Wesel, maar aan de westrand van Muiderberg. Zou de burgemeester van Muiderberg dan meneer Erg zijn? Het is te vragen aan de echomuur in het echobos. Helaas zal de muur niet antwoorden, want de muur geeft een ‘gelijksprekende echo’ en hij versterkt slechts het geluid. Dit geluid lijkt uit de grond te komen. Hoe dit komt, is niet bekend.
>De Zeedijk ten oosten van Muiden heeft het land honderden jaren beschermd tegen het water. Al vanaf de 14de eeuw wordt de dijk vermeld, soms onder de naam Houtdijk. De Zeedijk bestaat uit twee delen: het eerste deel loopt vanaf het Muiderslot tot aan de hoge gronden ten westen van Muiderberg, de Bokkedijk. Het tweede deel loopt vanaf de hoge gronden oostelijk van Muiderberg tot aan de Provinciale Zeedijk, de Krommedijk.
>Toen Floris V anderhalf jaar oud was, in januari 1256, verloor hij zijn vader graaf Willem II die door de West-Friezen werd gedood. Een trieste gebeurtenis, maar het weerhield Floris er niet van om een nieuwsgierig leven te leiden.
>