Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

De Waalse Kerk – het graf van Dirck Hals

De Waalse Kerk aan het Begijnhof is de oudste kerk van Haarlem. De monumentale kerk stamt uit de 15de eeuw en is oorspronkelijk gebouwd als godshuis voor de katholieke Begijnen. Nadat de Spanjaarden uit Haarlem waren verdwenen confisqueerde het nieuwe protestante stadsbestuur alle katholieke kerken en kloosters. De oude Begijnenkerk werd deels in gebruik gegeven aan de talloze protestanten immigranten uit het katholieke Vlaanderen en Wallonië. Dirck Hals, de jongere broer van Frans, en eveneens schilder, was het eerste kind uit het gezin Hals dat in Haarlem geboren werd. Dirck ligt begraven in de Waalse Kerk.

Vluchtelingenkerk voor Walen

Ten tijde van de Tachtigjarige Oorlog vluchtten vele protestanten uit Vlaanderen en Wallonië naar de Noordelijke Nederlanden. Zo’n twintigduizend van hen kwamen in Haarlem terecht., waaronder veel Franstalige protesten. In 1590 gaf het stadsbestuur het koor van de voormalig Begijnenkerk in gebruik aan de Franstalige gemeenschap voor kerkdiensten in hun eigen taal. De protestante Walen hoopten dat de Zuidelijke Nederlanden uit de invloedsfeer van het katholieke Spanje zou geraken, maar dit gebeurde niet. Een tweede golf Franse protestanten (hugenoten) kwam in de tweede helft van de zeventiende eeuw opgang waardoor Haarlem een nieuwe generatie franstalige protestanten binnen haar stadsgrenzen kreeg.

Waalse Kerk aan het Begijnhof in Haarlem. Foto: Rudulphous/cc-by-sa/via Wiki loves Monuments

Inschrijving in het doopboek

Dirck Hals werd gedoopt op 19 maart 1591. Zijn inschrijving in het doopregister is het eerste bewijs dat het gezin Hals in Haarlem woont. De katholieke familie Hals was na de val van Antwerpen (augustus 1585) met vele andere stadsgenoten gevlucht naar Haarlem. Dat de familie Hals zich in die eerste jaren vooral onder landgenoten begaf blijkt uit het register. De doopgetuigen waren net als vader en moeder Hals, afkomstig uit Antwerpen. Ondanks het katholiek geloof van vader Hals, lied hij zijn zoon dopen in een protestante kerk. De tekst van het doopceel luidt: ‘Aldoe een kint gedoopt Dirric genaemt, de vader Franchois Hals, de moeder Adriana Hals, de getuugen Dirric van Offenbergh, Nicolaus Snaephaen, Maria van Loo.’.

17de eeuws doopboek Nederlands Hervormde Gemeente, Haarlem. Foto: Noord-Hollands Archief, Haarlem

Schilderende broer

Dirck woonde het grootste deel van zijn leven in Haarlem. Net als zijn oudere broer Frans was hij hier lid van de schutterij, en lid van de rederijkerskamer De Wijngaardranken. Hij trouwde in 1620/21 met Agneta (Agniesje) Jansdr, Tussen 1621 en 1635 liet het echtpaar in Haarlem zeven kinderen gereformeerd dopen. Dirck Hals specialiseerde zich in genrestukken, en feestende gezelschappen in interieurs of in de buitenlucht. Evenals zijn oudere broer Frans was Dirck lid van het Haarlemse Lucasgilde, het gilde waar kunstenaar verplicht lid van waren. Hij werd op 17 mei 1656 hier in de Begijne- of Waalse kerk begraven.

Dirck Hals, Musicerend gezelschap (1620-1625). Foto: Frans Hals Museum, Haarlem

Publicatiedatum: 26/08/2013

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.