Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Eeuwig in aanbouw: F. Stariks leven als museum

‘U moet mijn huis als een vergrote binnenkant van mijn schedel zien: het zichtbare archief van wat binnenin mij leeft…’ Dat schreef F. Starik (1958-2018), beeldend kunstenaar, auteur, initiatiefnemer van de Eenzame Uitvaart Amsterdam en gedurende enkele jaren Stadsdichter. Hij vatte zichzelf op als een museum, ‘een verzameling van curieuze indrukken’.

> Book 1 min

Razzia-expositie krijgt nieuwe kans

Wie de tentoonstelling over de eerste razzia’s aan het begin van de Tweede Wereldoorlog heeft gemist, krijgt van het Amsterdams Stadsarchief een nieuwe kans.

> Book 1 min

De historie van de historische vereniging

Veel steden en dorpen in Nederland hebben hun eigen historische vereniging. Alleen al in de provincie Noord-Holland zijn meer dan 100 historisch gerelateerde verenigingen te vinden. De eerste historische verenigingen werden vanaf het eind van de negentiende eeuw opgericht. Vaak ontstonden deze initiatieven uit de behoefte om de geschiedenis van een stad of dorp te onderzoeken en te behouden voor de toekomst.

>

Dwalen door Amsterdam

Gerrit Lamberts (1776-1850) is een van de bekendste onbekende tekenaars van Amsterdam. In elk boek over de geschiedenis van de stad staan een of meer van zijn tekeningen. Zijn tekenstijl is levensecht en onopgesmukt. Als in een wandeling neemt Lamberts je mee door het oude Amsterdam en toont het dagelijkse leven van de Amsterdammers in de vroege 19de eeuw. De tentoonstelling Dwalen door Amsterdam is extra interessant omdat zijn stadsgezichten uit een weinig bekende periode in de geschiedenis van de stad dateren, lang na de gloriedagen van de 17de eeuw. Het Stadsarchief bewaart de grootste verzameling tekeningen van Lamberts. Aangevuld met tekeningen uit de collecties van het Rijksmuseum, het Koninklijk Oudheid­kundig Genootschap en het Amsterdam Museum is Dwalen door Amsterdam een echte must-see voor elke Amsterdam-liefhebber.

> Book 1 min

60 jaar persfoto’s online bij het Noord-Hollands Archief

Het Noord-Hollands Archief heeft een schat in huis: de collectie Fotopersbureau De Boer met beeldmateriaal van 1945-2005 uit Noord-Holland. De grote wens van het archief om de in totaal twee miljoen persfoto’s voor iedereen beschikbaar te maken komt deze kerst uit. Via een speciale beeldbank zijn alle beelden vanaf 18 december 2021 voor iedereen doorzoekbaar en gratis te downloaden.

> Book 2 min

Stuk van de maand: Aflaat voor een bezoek aan Warmenhuizen

Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: 40 dagen minder vagevuur na een bezoek aan Warmenhuizen. In 1508 werd de pas verbouwde kerk van Warmenhuizen geopend. De bisschop die de kerk wijdde, verleende ook een aflaat: als je naar het St. Anna-altaar kwam en daar “godvruchtige werken” verrichte, verdiende je daarmee een ‘strafvermindering’ van 40 dagen op de boete die je moest doen voor je zonden.

> Book 3 min

Vrouwen in Verzet: Trijntje van Keulen

Trijntje (Truus) van Keulen groeit op in de Jordaan. De overvolle arbeidersbuurt is een links bolwerk waar de communisten veel aanhangers hebben. Dit geldt ook voor de familie van Truus, die sterk antifascistisch is. Omdat de communisten ideologisch gezien de grote vijand zijn van de fascisten, vormen ze een gemakkelijk doelwit voor de nazi’s als Nederland in mei 1940 wordt bezet. Veel communisten gaan vrijwel meteen in het verzet.

>

Verzetsvrouwen krijgen een gezicht

Tijdens WOII kwamen duizenden mensen in verzet, onder wie ook veel vrouwen. Maar tot op heden is voor hun rol hierin weinig aandacht geweest. Met de nieuwe tentoonstelling ‘De vele gezichten van Vrouwen in Verzet’ van het Noord-Hollands Archief komt hier verandering in. Zij krijgen een naam en een gezicht. Vanaf 29 november 2021 kan iedereen hun verhalen ontdekken in de Janskerk, het publiekscentrum van het Noord-Hollands Archief, en online.

> Book 2 min

Stuk van de maand: verzoekschrift voor de vroedvrouw

Het stuk van de maand van Regionaal Archief Alkmaar is deze keer: een verzoekschrift van vrouwen voor het behoud van de vroedvrouw. Zestien vrouwen uit de Zijpe- en Hazepolder ondertekenden in 1798 dit verzoekschrift. Ze wilden dat Trijntje Jacobs van der Oort aanbleef als vroedvrouw. Trijntje werkte intussen elf jaar als vroedvrouw in de polder. Ze was geboren in Sint Maarten, net buiten de polder, en was in mei 1787 in de Zijpe komen wonen. Waarschijnlijk was ze door het polderbestuur aangesteld als vroedvrouw. Trijntje was weduwe, maar in mei 1798 trouwde ze opnieuw. Zou dat de reden kunnen zijn waarom ze haar baan dreigde te verliezen?

> Book 2 min

Archief Janny Brilleslijper naar Verzetsmuseum

Op woensdag 17 november 2021 verwerft het Verzetsmuseum Amsterdam het archief van de Joodse verzetsvrouw Janny Brandes-Brilleslijper (1916-2003). Rob Brandes komt het archief van zijn moeder persoonlijk overdragen.

> Book 1 min

Noord-Hollands Archief laat mooiste stukken zien

In de nieuwste tentoonstelling van het Noord-Hollands Archief wordt groots uitgepakt. De mooiste, oudste en betekenisvolste objecten uit de verschillende collecties van negen eeuwen worden uit de depots gehaald en zijn van 15 november t/m 18 december 2021 in de Janskerk in Haarlem in de tentoonstelling ‘Kroonjuwelen. Oog in oog met negen eeuwen geschiedenis’ te zien.

> Book 2 min

Fris Springlevend! 75 jaar Fris Edam

Het Edams Museum organiseert een grote tentoonstelling van het toonaangevende, moderne aardewerk dat de firma Fris in Edam in de jaren ’50 en ’60 produceerde. Het Waterlands Archief, dat het archief van de firma beheert, werkte mee aan het deze tentoonstelling en toont in de studiezaal nu ook enkele vitrines, gevuld met serviesgoed en bijbehorende ontwerptekeningen.

> Book 3 min

Multatuli Online

Op deze nieuwe site worden Multatuli’s volledige werk en archief (documenten, brieven, handschriften) digitaal gepubliceerd. Voor onderzoekers, liefhebbers en nieuwsgierigen.

> Book 1 min

Oorlogsboeven

Waarom stalen mensen tijdens de Tweede Wereldoorlog massaal fietsen, kleding, kippen en schapen? Hoe spraken deze ‘oorlogsboeven’ tijdens hun berechting zelf over hun misdrijven en hoe beoordeelden hun rechters deze in de context van de oorlogsomstandigheden? Dit zijn vragen die ze in het onderzoeksproject ‘Criminaliteit in oorlogstijd’ willen beantwoorden. Het project is een samenwerking tussen het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), Noord-Hollands Archief en de Radboud Universiteit. Op de nieuwe website ‘Oorlogsboeven’ vind je interessante verhalen en updates over het onderzoeksproject.

> Book 1 min

Thuis in de Stad: 100 jaar Tuindorp Oostzaan

100 jaar geleden kregen de eerste bewoners de sleutel van hun gloednieuwe huis in Tuindorp Oostzaan. Het eerste echte tuindorp van Amsterdam, gebouwd om arbeidersgezinnen licht, lucht en ruimte te bieden en een fatsoenlijke woning. Vlakbij de scheepswerven, ver van de binnenstad, middenin een polder aan de noordkant van het IJ.

> Book 2 min

Stuk van de maand: regels tegen konijnen

Het stuk van de maand van Regionaal Archief Alkmaar is een verordening over de ‘konijnheining’ bij Bakkum. Konijnen waren voor veel mensen in de buurt van de duinen een ware plaag. Daarom legden de bestuurders van Bakkum in 1777 regels vast voor het onderhoud van de ‘conynheyningh’ (konijnheining), een afscheiding die de konijnen uit de duinen moest tegenhouden. Ze lieten de keur of verordening drukken in Amsterdam.

> Book 2 min

Twee nieuwe opvarenden gevonden van VOC-schip Rooswijk

In het Archief van het Aalmoezeniersweeshuis van Amsterdam zijn de namen van twee nieuwe Rooswijk opvarenden opgedoken. Het gaat om Jacob Boon en Jan Lindesmit. Zij zijn beiden omgekomen op het VOC-schip de Rooswijk dat één dag na vertrek op 9 januari 1740 verging vlak voor de Engelse kust.

> Book 2 min

Amsterdam Regenboogstad: 25 jaar Pride

Pride Amsterdam, het grote emancipatoire feest van seksuele- en genderdiversiteit, bestaat dit jaar 25 jaar. Het Stadsarchief Amsterdam viert dat met een speciale themasite en de tentoonstelling ‘Amsterdam Regenboogstad, die van 9 juli tot en met 10 oktober 2021 te zien is.

> Book 2 min

Schilderachtig Haarlem in het Noord-Hollands Archief

Otto Schilling en Antoon Erftemeijer trokken er in de afgelopen 15 jaar regelmatig op uit, voorzien van hun schilder- en tekenmaterialen, om Haarlemse stadsgezichten vast te leggen. Tot en met vrijdag 30 juli zijn hun schilderachtige werken te zien in de Janskerk van het Noord-Hollands Archief.

> Book 1 min

Stuk van de maand: niet poepen op het kerkhof

Niet poepen op het kerkhof, geen baldadigheden rondom de school en niemand op straat beledigen of bespotten. In 1639 lieten de schout en schepenen van Schagen keuren oftewel verordeningen voor het leven in de stad optekenen in een boek. Dat oudste bewaarde keurboek van Schagen, dat later in de zeventiende eeuw nog is aangevuld, is het stuk van de maand van Regionaal Archief Alkmaar.

> Book 2 min