Monnickendam

04/01/2024

Binnenkijker: stolpboerderij in Overleek

Voor de serie ‘Binnenkijker’ van Boerderijenstichting Noord-Holland gaat agrarisch erfgoed specialist Anna Groentjes op bezoek bij bijzondere stolpboerderijen. Trotse eigenaren vertellen haar alles over de geschiedenis en het interieur van de stolp. De interieurs verschillen nog meer van elkaar dan de buitenkanten. Bij woonboerderijen zien we de zoektocht naar het toepassen van nieuwe functies, op basis van de oorspronkelijke indeling. Deze keer reist Anna af naar een stolpboerderij in Overleek.

>

26/09/2019

Spaanse kanonnen klinken vals in Monnickendam

Jan Haring was een onverschrokken geus. In Monnickendam zijn ze hem niet vergeten. De geuzen uit het stadje namen de Spaanse admiraal Bossu op de Zuiderzee gevangen. Buit gemaakte kanonnen werden omgegoten tot klokken. Dat het carillon uit 1595 wat vals klinkt, horen ze in Monnickendam niet meer.

>

29/08/2019

Met Jan Feith langs de Zuiderzee (1933)

Deze zomer neemt Jan Feith je mee op reis door onze provincie. Zijn historische teksten uit het album ‘Zwerftochten door ons land: Noord-Holland’ (1933) geven een beeld van zonnige duinen, drukke pleinen en pittoreske polders. Deze week: ‘Aan de boorden der Zuiderzee’.

>

25/08/2014

Plattelandsklooster van aardbodem verdwenen

In een weiland langs het Oudelandsdijkje tussen Monnickendam en Ilpendam kwamen in 1959 tijdens een zeer droge zomer koppen tevoorschijn van een groot aantal palen. Het vermoeden rees, dat het hier ging om resten van het verdwenen klooster Galilea Minor, waarvan het bestaan wel bekend was, maar niet de exacte vestigingsplaats.

>

23/05/2014

Eeuwenoude scheepswerf in Monnickendam

De locatie van Scheepswerf Hakvoort in Monnickendam is al eeuwen als scheepswerf in gebruik. Dat is wel gebleken na de laatste archeologische opgravingen. De scheepshelling is onderzocht vanwege de vervanging van de helling en een geplande uitbreiding.

>

28/06/2013

Haven van Monnickendam: De Palingroker

Bij het bruggetje over de haven in Monnickendam staat een bronzen beeld, gemaakt door kunstenaar Rob Cerneus, van een palingroker. Dit ambacht is bijna verdwenen uit Monnickendam, maar vroeger stond het stadje vol met palingrokerijen. Het roken en verhandelen van vis was een belangrijke beroepstak in Monnickendam. Dit gold niet voor het vangen van de vis, dat deden voornamelijk de inwoners van Volendam, Marken en Durgerdam. Met de komst van de Afsluitdijk kreeg de visserij het zwaar te verduren en verdwenen bijna alle rokerijen uit de stad, op twee na.

>

Over stolpen en kaakbergen

De karakteristieke stolpboerderij met piramidevormig dak is beeldbepalend voor het Noord-Hollands landschap. Dit type boerderij komt alleen voor boven het IJ en is in de loop van de 16e eeuw ontstaan. De eigenaardige en compacte vorm komt door de behoefte om wonen en werken onder één dak samen te brengen. De boer deelde letterlijk een huishouden met zijn koeien. Ondanks dat de stolp wijdverbreid in het landschap voorkomt, staat het voortbestaan van deze boerderijvorm onder druk. Reden te meer om even stil te staan bij deze ‘piramiden van de polder’. Dit kan goed in het buurschap Overleek waar verschillende boerderijtypen te zien zijn. 

>

Museum de Speeltoren: geschiedenis van Waterland en Monnickendam

De geschiedenis van de Speeltoren is met raadselen omgeven. Het stadje Monnickendam werd rond 1500 twee keer door een fikse stadsbrand getroffen waardoor archieven en documenten uit die tijd zijn verdwenen. De toren werd begin 16e eeuw naar alle waarschijnlijkheid gebouwd op de restanten van een door brand verwoeste kerk. Het carillon van de Speeltoren heeft een opmerkelijke reputatie: het is het valste klokkenspel van Nederland! De vijftien klokken dateren uit 1595 en zijn nooit vervangen of aangepast om zuiverder te klinken. Werd er vroeger nog gelachen om de valse Speeltoren, nu heeft Monnickendam een uniek geluid waar men trots op is.

>

De Overleekerhoeve: op zoek naar het evenwicht tussen mens en natuur

In het veenweidegebied tussen Ilpendam en Monnickendam gaan natuurbeheer en het boerenbedrijf goed samen. Een voorbeeld hiervan is de Overleekerhoeve waar zowel aan veehouderij als agrarisch natuurbeheer wordt gedaan. Op het erf is ook een bed & breakfast aanwezig. De karakteristieke langhuisboerderij is omgetoverd tot gastenverblijf en zorgt voor aanvullende inkomsten om de kleinschalige boerderij te kunnen voortzetten. Simon en Jannie Sant hebben van hun liefhebberij – hij koeien, zij horeca – hun beroep weten te maken.

>

24/01/2011

Pieter Florisz: Monnickendamse zeeheld

Sinds 2010 is de Monnickendamse admiraal Pieter Florisz (ca 1600 – 1658) terug in de stad waar hij vandaan kwam. Door beeldhouwer Herman van Elteren is hij vereeuwigd in een gevelsteen aan het huis waar ooit het zijne stond: op de hoek van het Zuideinde met de Gooische Kaai.

>

Geuzenadmiraal Cornelis Dirksz (ca 1542-1583)

Als admiraal van de vloot, die in 1573 op de Zuiderzee de Spanjaarden versloeg is Cornelis Dirksz (ca 1542-1583) een van Monnickendams grootste helden. Hij moet Monnickendammer van geboorte zijn geweest, al zijn uit die tijd helaas geen doopinschrijvingen bewaard gebleven. Zeker is wél dat Cornelis Dirksz vanaf 1561 inwoner van de stad was. Hij woonde aan de Grote Noord, eerst in het zevende huis vanaf de hoek van de Gooische Kaai, vanaf 1572 in een twee huizen dichter bij de haven gelegen pand.

>

26/11/2010

Waterland: de Dopers

Midden in een moderne woonwijk in Monnickendam is een laan vernoemd naar Wendelmoet Claesdochter. Deze Monnickendamse was de eerste Nederlandse die om haar protestantse geloof werd gedood. Waterland gold in de zestiende eeuw als een broeinest van ketterij. Vooral de doopsgezinde leer werd er populair.

>