In oktober van 1811 is de Franse keizer Napoleon Bonaparte in Nederland. Hij verblijft in Amsterdam en onderneemt van hieruit diverse inspectietochten door Noord-Holland. De belangrijkste reden voor het bezoek van Napoleon aan zijn nieuwe, Hollandse grondgebied was de inspectie van de verdedigingswerken waarmee hij aartsvijand Engeland buiten de deur hoopte te houden. Daarom bezocht hij de kust en gaf opdracht voor versterkingen van forten en andere verdedigingswerken in onder andere Den Helder en op Texel. Naast de kustverdediging inspecteerde hij in Muiden en Naarden ook ‘de linie van Amsterdam’.
Tussen de inspectiereizen door was er tijd voor het nodige vertier. Het keizerlijk paar ging ’s avonds stappen in Felix Meritis en de Hollandse Schouwburg (nu Stadsschouwburg). Ook werden er uitstapjes gemaakt, bijvoorbeeld naar het Teylers Museum in Haarlem. Hier legde Napoleon vooral veel belangstelling aan de dag voor de reusachtige ‘elektriseermachine’. Met het bezoek aan het Teylers Museum op 24 oktober 1811 sloot Napoleon zijn tweeweekse verblijf in Noord-Holland af. Nog diezelfde dag vertrok hij naar Den Haag.
Het kleine Duivendrecht heeft even historie geschreven, op woensdag 9 oktober 1811. Het hele dorp was opgetrommeld om Napoleon en zijn echtgenote keizerin Marie Louise bij hun doortocht toe te juichen. Het kan moeilijk anders of het hoge gezelschap hield even halt bij de Duivendrechtse Brug.
>
3 min
Toen Napoleon in 1811 Noord-Holland bezocht, was dat niet alleen om zijn vrouw trots zijn pas ingelijfde land van het Franse keizerrijk te laten zien. Het was voornamelijk ook een militaire inspectietocht. De kop van Noord-Holland had zijn speciale aandacht. Hij had immers grootse plannen om hier het ‘Gibraltar van het noorden’ te bouwen. Den Helder moest in Napoleons ogen uitgroeien tot een gigantische oorlogshaven. Van hieruit kon hij de altijd aanwezige dreiging van de Engelsen bedwingen.
> 1 min
De Alkmaarse bevolking had zich op 15 oktober 1811 helemaal ingesteld op een bezoek van Napoleon aan de stad. Onderweg naar Den Helder zou hij namelijk Alkmaar aandoen. Hoe groot was de teleurstelling toen de bevolking hoorde dat Napoleon helemaal niet zou komen. Hij had voor een andere route gekozen, en die kwam niet langs de stad.
> 1 min
Langs doorgaande wegen trof je vanouds vele uitspanningen aan (daar waar ook de paarden even tot rust konden komen). Eetcafé Lotgenoten aan de Rijksstraatweg in Duivendrecht kent een historie die teruggaat tot voor 1730. Toen ploften vermoeide reizigers neer in de wijntapperij alhier om het stof uit hun kelen te spoelen.
> 2 min
Voor Duivendrecht was woensdag 9 oktober 1811 een grote dag. Hier overschreed Napoleon toen de huidige provinciegrens van Noord-Holland. Vergezeld van zijn echtgenote keizerin Marie Louise en omringd door een entourage van hoogwaardigheidsbekleders en zijn keizerlijke garde was hij die dag vroeg vertrokken uit Utrecht.
> 3 min
In Haarlem zetelen de vertegenwoordigers in de Provinciale Staten. De statenleden kiezen de gedeputeerden (de bestuurders of ‘ministers’ van de provincie). De statenleden en gedeputeerden werken en vergaderen in het mooie provinciehuis aan de Dreef in Haarlem: een gebouw met een bewogen geschiedenis. En met bijzondere bewoners.
> 2 min
De burgerlijke stand is in het grootste deel van Nederland ingevoerd in 1811 door Napoleon Bonaparte. Dit was – onder andere – om de dienstplicht beter te kunnen afdwingen ten behoeve van zijn leger. Ook kon hij zo een efficiëntere belastingheffing invoeren. Met de invoering van de burgerlijke stand werd iedere Nederlandse burger die nog geen vaste achternaam had, verplicht er een te kiezen. De meisjesnaam van mijn grootmoeder is Klomp. Waar komt deze naam vandaan?
> 2 min
Op 10 oktober 1811 was Zaandam in rep en roer. Pas op het allerlaatste moment had men bericht ontvangen dat keizer Napoleon Zaandam zou bezoeken. Er was minder dan een dag om het bezoek voor te bereiden. Maar alle moeite was vergeefs, want Napoleon verdween even snel uit Zaandam als hij was gekomen. Alle Zaandamse notabelen waren diep teleurgesteld. Dat gold niet voor het meisje Aaltje. Zij ontving van de keizer een schitterend gouden, met parels versierd horloge. In de voormalige Zaanlandse Oudheidkamer aan de Lagedijk in Zaandijk, nu Honig Breethuis geheten, bevindt zich dat kleinood nog steeds, keurig opgeborgen in een vitrine.
> 3 min
Te midden van de in ‘Broekergrijs’ geschilderde houten huizen in Broek in Waterland is het witte pagode-achtige theehuisje aan het Havenrak een opvallende verschijning. Het kent verschillende benamingen, waaronder ‘Chinese Tent’ en ‘Napoleonhuisje’. Met name deze laatste bijnaam spreekt tot de verbeelding. Bijna 200 jaar geleden dronk keizer Napoleon hier een kopje thee met de burgemeester. Althans, zo doet het verhaal nog steeds de ronde.
> 3 min