Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Petten

Verdwenen molens achter de Hondsbossche Zeewering Oorlogsmonument voor Tsjechische vliegers Storm over Petten, 1953 De zeilwagen van Simon Stevin: een uitstapje met de vijand Atomen in de duinen Petten werd in de loop van de zeventiende eeuw steeds benarder. De Noordzee schuurde voortdurend zand weg van het strand en de duinen. Door die kusterosie spoelde het dorp langzaam maar zeker in z">Petten dubbel door de zee bedreigd Rampspoed dorpje Petten De golven van de Noordzee Het Mirakel van Bergen De bokaal van de Hondsbossche Dijkgraaf Van Foreest ingenieurs te slim af

Verdwenen molens achter de Hondsbossche Zeewering

Op kaarten uit de 16e eeuw is achter de Hondsbossche Zeewering bij Petten een meertje te zien, de Laij of Lei. Dit meertje werd na 1600 drooggemaakt met een wipmolentje. Tijdens de Engels-Russische invasie ging het molentje in vlammen op. Na veel geharrewar verrezen er begin 19e eeuw zelfs twee molens pal achter de dijk. Helaas zijn die nu verdwenen.

>

Oorlogsmonument voor Tsjechische vliegers

Op 3 januari 1942 – midden in de Tweede Wereldoorlog spoelden enkele Tsjechische vliegers aan op de Hondsbossche Zeewering. Ze hadden zes dagen en nachten in een rubberbootje op de winterse Noordzee gedobberd. Op 17 oktober 2012 werd een monument onthuld om de herinnering aan dit oorlogsdrama levend te houden. Het initiatief hiervoor ging uit van het Šišková Training Squadron van de luchtmacht van Tsjechië. De heer Roel Rijks verzorgde de coördinatie in Nederland.

>

Storm over Petten, 1953

Tijdens de grote stormramp van 1953 verloren in Zeeland, West-Brabant en de Zuid-Hollandse eilanden 1835 mensen het leven. Op Texel verdronken zes mensen. Maar ook te Petten en Camperduin was het nacht om nooit te vergeten.

>

Atomen in de duinen

De Voordracht-Centrale Alkmaar wist precies wat er onder het publiek leefde, toen zij begin jaren vijftig een ‘dolle schets’ liet maken voor een dame en een heer onder de titel ‘Hein en Trijn per atoomfiets naar de maan’. In het toneelstukje vertellen Hein en Trijn over hun doldwaze belevenissen op de maan waar ze met hun atoomfiets naar toe zijn gereisd. Atoomkracht stond enorm in de belangstelling in die tijd, iedereen sprak erover. In de tweede helft van de jaren vijftig verrees het eerste Nederlandse reactorcentrum in de duinen bij Petten.

>

Petten dubbel door de zee bedreigd

De toestand van het vissersdorpje Petten werd in de loop van de zeventiende eeuw steeds benarder. De Noordzee schuurde voortdurend zand weg van het strand en de duinen. Door die kusterosie spoelde het dorp langzaam maar zeker in zee. Maar ook aan de landkant dreigde gevaar. Bij storm kwam het zeewater over het strand heen en vulde een poel achter het dorp, de Braak of het Krabbewater. Het zag er zeer somber uit.

>

Rampspoed dorpje Petten

Het is nauwelijks voor te stellen door hoeveel rampspoed het dorpje Petten, zo onschuldig en vredig ogend op een vroege, schuchtere zomerdag, is getroffen. Nog moeilijker voor te stellen is dat ditzelfde dorpje ooit enkele kilometers westwaarts lag, in wat nu de volle zee is.

>

De golven van de Noordzee

Zeven golven, even rust. En weer – zeven golven, even rust. Het ‘golventreintje’ rijdt met een keurige regelmaat zijn rondje langs de kust. Uit de dienstregeling valt af te leiden dat iedere golf van top tot dal zo’n twaalf seconden duurt. De trein rijdt mee met de draaiing van de aarde. Hoe dichter de trein bij de kust komt, hoe ondieper de zeebodem. De onderkant van de golven, die op de volle zee bij een storm wel tien meter hoog kunnen zijn, raakt de zeebodem en struikelt zich een weg naar het strand of de dijk, waar de golven bruisend en schuimend uitrollen. Vroeger, toen er nog geen dienstregeling bestond, ging men uit van tien seconden. Het lijkt een futiel verschil, tien of twaalf seconden, maar de consequenties voor de stations die de trein aandoet mogen er zijn, legt Petra Goessen uit. Zij doet namens het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier onderzoek naar de veiligheid van onze duinen en dijken.

>

Het Mirakel van Bergen

In de nacht van 18 op 19 november in het jaar 1421 raasde een zware noordwesterstorm langs de Nederlandse kust. In paniek vluchtten de inwoners van het dorpje Petten de kerk binnen, in de hoop daar redding te vinden. Tevergeefs. Na het doorbreken van de zanddijk werd de kerk verzwolgen door de ziedende zee. De ramp kostte het leven aan 400 Pettenaren.

>

De bokaal van de Hondsbossche

De huidige waterschappen in Nederland zijn stuk voor stuk moderne organisaties. Maar dat betekent niet dat ze geen gevoel voor de historie en traditie hebben. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier kent bijvoorbeeld nog steeds een schouwmaaltijd. Bij ieder waterschap vindt en vond in de herfst een grote controle of schouw van de dijken en sloten plaats. Is alles gereed voor de winter met storm en regen? Na afloop van een lange dag in de buitenlucht zette het bestuur zich aan tafel voor het schouwmaal. Daar stond dan ook de hensbeker gereed.

>

Dijkgraaf Van Foreest ingenieurs te slim af

De imposante Hondsbossche Zeewering bij Petten is een levend monument van de strijd tegen de zee. Keer op keer stond men hier voor de vraag: hoe moet het verder met de dijk? Zo ook in 1864. De Zeewering lag er toen slecht bij. Er werd zelfs een prijsvraag uitgeschreven naar een goed ontwerp voor de versterking van de dijk. Uiteindelijk bracht een plan van dijkgraaf Cornelis van Foreest uitkomst.

>