‘Over dezen verdienstelijken kinderschrijver, wiens overlijden we reeds vermeldden, schrijft de Tel. o.m. het volgende: „Johan Kieviet overleden! Welke blijde jongenslach zal bij het vernemen van deze tijding niet even verstarren, welke vroolijke jongensziel zal er niet even door verduisterd worden! Doch ook menige oudere zal met weemoed den man herdenken, die hun in hun jeugd zooveel kostelijke uren geschonken heeft. En zij zullen zich in hun herinnering terugvinden, liggende aan den voet van een hoogen dijk, midden in het groene polderland, met de felstralende zon hoog aan den blauwen hemel. Maar de warmte deert hen niet – ze merken het niet eens! Want voor hen in het gras ligt één van Kieviet’s sprankelende jongensboeken. En wie zou er nu nog last van warmte hebben, wanneer er met Kieviet’s jonge helden de dolste, avontuurlijkste dingen te beleven vallen in bloeiende boomgaarden of op breede waterplassen!

Er is een generatie, die Johan Kieviet ternauwernood kent, en er is een generatie, welke met hem dweept. De jeugd! Men zou hem kunnen noemen: den schepper van een nieuw soort jeugdboeken, den voortzetter van een avontuurlijk genre, dat een echt- Hollandsch karakter heeft. Was het niet generaal De Vletter, die er mede begon?

Weinigen zullen vermoed hebben, dat Joh. Kieviet, de schrijver van zulke pittige verhalen, een die de jeugd van vandaag zoo boeien kon — en haar dus op zoo bijzondere wijze begreep — een 72-jarige was. Hij werd in 1858 te Hoofddorp geboren.

In den loop van zijn vruchtbaar leven schreef hij ruim veertig boeken, en dit kon hij bijna „en passant” doen, omdat ze hem buitengewoon vlot uit de pen kwamen. Hij schreef zulk een verhaal in vier öf vijf weken. Een eigenaardige werkwijze hield hij er op na. Dagelijks beschreef hij een tiental cahierblaadjes, onmiddellijk klaar voor de pers. Bij het neerzetten van het eerste woord stond reeds het geheele boek hem glashelder voor den geest. In hoe hooge mate moe hij niet zelf kind geweest zijn, om zoo onuitputtelijk van zijn eigen jongenstijd te kunnen vertellen en daaromheen te fantaseeren.

Op een na de jongste uit een gezin van elf, had hij inderdaad ondervinding genoeg om juist te weten welke fantasieën des kinds zijn. Zijn paedegogiek was dezelfde als waardoor kindereen elkander opvoeden: een onsystematische maar intuïtief-goede en diep-dóórdringende manier.

In de wereld van het kind leefde hij ook geheel; alle modern gebeuren interesseerde hem niet. Als onderwijzer bracht ook zijn dagelijksche taak hem steeds weer in aanraking met de kinderziel. Te Delft, Haarlemmermeer, Lisse, Den Haag, Oosthuizen en Zaandam vond hij een standplaats. Tot hij in 1917 het onderwijs verliet om zich geheel aan de literatuur te wijden.

Toen Joh. Kieviet 33 jaar was, verscheen zijn eerste boek: „De twee neven”, een werk, dat hij later zelf nog al bombastisch noemde, en lang niet het beste wat hij had geschreven. Hij begon eraan, omdat de sappigheid van de kinderlectuur uit zijn tijd hem hinderde, evenals de groote-menschachtigheid van vele andere kinderboeken. In de werken van Andriessen en Gerdes waren alle jongens en meisjes heele wezentjes, die nooit of nimmer populariteit konden verwerven, omdat het slechts onechte mechaniekjes waren.

Aan Kieviet’s scheppingen was dan ook een ander lot beschoren. De vijf boeken over Dik Trom heeft geen enkele Hollaridsche jongen van dezen tijd ongelezen gelaten; zij zijn in duizenden exemplaren van hand tot hand gegaan. Daarom zal zijn naam langer blijven leven dan zijn generatie, en langer denkelijk dan de onze. Hij had al zijn liefde en al zijn verwachtingen op de jeugd gesteld. En wie dat deed, won zich het leven der toekomst, koos zich een taak, waarvan de resultaten het langste beklijven.

C. Joh. Kieviet heeft deze taak voortreflijk vervuld. Zijn nagedachtenis blijft in eere!”‘

– Nieuwsblad van Friesland: Hepkema’s courant, 14 augustus 1931